آبروی ایران در قطر رفت! / طراحی عجیب غرفه ایران در دوحه همه را متعجب کرد

به گزارش اقتصاد100، خانه کتاب و ادبیات ایران در هفتمین حضور خود در نمایشگاه کتاب دوحه قطر به نمایندگی از صنعت نشر کشورمان به پرسش‌های خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس درباره موضوعاتی چون آثار ارائه شده، طراحی غرفه با پالت‌های چوبی و ... پاسخ داده است که در ادامه می‌خوانیم.

کتاب‌هایی که در نمایشگاه دوحه ارائه می‌شوند

در ابتدا به این پرسش که خانه کتاب چه آثاری را برای ارائه به نمایشگاه دوحه برده است پاسخ دادند، در اینکه «کتاب» از عناصر مهم در دیپلماسی فرهنگی است، تردیدی وجود ندارد. به هرحال ملت‌های متمدن و ملت‌های تاریخ‌دار و تاریخ‌ساز، همیشه اهل مکتوب کردن بوده‌اند و متون‌شان را به حافظه بشریت سپرده‌اند. دیپلماسی فرهنگی که هدفی جز اتحاد جوامع انسانی ندارد، بر مؤلفه‌های مشترک تمدن‌ها و فرهنگ‌ها تأکید دارد و این میان عمده مؤلفه‌ها و اختصاصات فرهنگی و تمدنی ما میراثی برای بشریت به شمار می‌آید. جمهوری اسلامی ایران همیشه ندای صلح، برابری و برادری را سر داده و همیشه خواهان گفت‌وگوهای فرهنگی با همه کشورهای جهان بوده است.

حضور در نمایشگاه‌های کتاب در دیگر کشورها بهترین فرصت است تا نسل امروز میزبان نمایشگاه را با فرهنگ ایران آشنا کرد. به همین منظور باید با کار کارشناسانه قوی به انتخاب کتاب برای حضور در نمایشگاه‌های خارجی پرداخت تا بتوان در فرصت اندک نمایشگاه بهترین روایت را از جمهوری اسلامی ایران و تاریخ تمدن ایران زمین داشت.

برای این دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب دوحه نیز کتاب‌ها با این هدف در چند دسته انتخاب شدند.

نخست: کتاب‌های اندیشمندان معاصر. در این دسته کتاب‌هایی از مقام معظم رهبری از جمله «الرسائل العائلیة»، «انسان بعمر ۲۵۰ سنه»، «اخلاقیات العلم»، «حقوق الانسان»، «الایمان و مستلزماته»، «روح التوحید»، «عهد الامیر»، «مشروع الفکر الاسلامی» و... مرحوم علامه طباطبایی با آثاری چون «بدایه الحکمه» و «نهایه الحکمه»، عباس منوچهری با آثاری چون «المناهج و الطرائق فی العلوم السیاسیه»، امام موسی صدر با آثاری چون «الادیان فی خدمه الانسان» و «الامام علی انسانیه السما»، مهدی گلشنی با آثاری چون «العلومه»، علامه حسن زاده آملی با آثاری چون «شرح منظومه سبزواری» و دیگر بزرگان در این نمایشگاه عرضه شده‌اند.

دوم: به دلیل آنکه نمایشگاه کتاب دوحه یک مرجع فرهنگی مهم در کشورهای منطقه و کشورهای عربی به شمار می‌آید و برای ملت‌های عرب و اندیشمندان آن‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد، دسته دیگر کتاب‌های ارسالی برای این نمایشگاه از میان آثاری انتخاب شدند که بر اشتراکات میان مذاهب اسلامی تأکید دارند. رهبران و بزرگان انقلاب اسلامی ایران همیشه بر پیوند و اتحاد میان مسلمانان تأکید ویژه داشته‌اند و این بدل به یک مؤلفه فرهنگی شده است و باید این مؤلفه را تبلیغ کرد. از جمله این کتاب‌ها می‌توان به این عناوین اشاره کرد: «الصلاه فی الاحادیث المشترکه بین السنه و الشیعه»، «فرائد السمطین: فی فضائل المرتضی و البتول و السبطین و الائمه من ذریتهم (ع)»، «الراوه المشترکون» و...

سوم: آثار برخی از اندیشمندان در طول تاریخ تفکر ایرانی ـ اسلامی و پژوهش‌هایی در معرفی آن‌ها. از جمله این آثار نیز می‌توان به «الشفا»، «المختصر الاوسط فی منطق»، «مجموعه رسائل» و «الاشارات و التنبیهات» ابن سینا، «اسرار الشریعه و اطوارالطریقه» سید حیدر آملی، «الحکمه الاشراقیه (المجموعه الکامله لمصنفات شهاب الدبن یحیی السهروردی)»، «رسائل الشّجرة الإلهیّة فی علوم الحقائق الرّبّانیّة» اثر شمس‌الدّین محمد الشَّهرزُوری، «تحریر اصول اقلیدس» خواجه نصیرالدین طوسی و...

چهارم: آثاری از ادبیات و هنر کلاسیک ایران. از جمله منتخب آثار مولوی، شاهنامه فردوسی (ترجمه کامل عربی)، رباعیات خیام (با خوشنویسی اساتید برتر)، خمسه نظامی شاه طهماسبی و شاهنامه شاه طهماسبی و...

پنجم: آثاری از ادبیات معاصر ایران و آثار ادبی در حوزه تاریخ تشیع. از جمله «شعر معاصر ایران» صابر امامی، «نامیرا» صادق کرمیار، «پدر عشق پسر» سیدمهدی شجاعی، «من او» رضا امیرخانی، «چمدانت چقدر جا دارد؟» نغمه مستشار نظامی، «طرح آهی از ماه» سعید تشکری و...

ششم: آثاری در ایرانشناسی و معرفی میراث فرهنگی ایران، از جمله: «کتاب ۵۰۰۰ سال مهندسی ایرانی» نوشته فرزین رضاییان، «جهان نوروز: هفت آهنگ، یک فرهنگ»، «تخت جمشید یادگار هخامنشیان»، «ایران جهانی در یک مرز» و...

هفتم: در این دهه‌ها ترجمه آثار ادبیات کودک و نوجوان ایران به دیگر زبان‌ها نیز با استقبال مواجه شده است. در نمایشگاه دوحه نیز ترجمه عربی آثاری از نیما یوشیج، ابراهیم حسن بیگی، کلر ژوبرت، محمد میرکیانی، جعفر ابراهیمی، محمدرضا بایرامی، جمال الدین اکرمی، محسن رضوانی مژگان کلهر و دیگر نویسندگان مطرح حوزه کودک و نوجوان عرضه شدند.

هشتم: آثار آموزشی زبان فارسی از جمله کتاب‌هایی که توسط بنیاد سعدی تولید شده‌اند نیز در نمایشگاه کتاب دوحه عرضه شدند.

نهم: یک دسته از کتاب‌ها نیز در حوزه معرفت شناسی و اصول عقاید و فقه شیعی بودند، هرچند که آثار باقی دسته‌ها نیز به نحوی راوی این اندیشه‌ها هستند. از جمله «عیون الحقائق الناظرة فی تتمة الحدائق الناضرة» اثر شیخ حسین بن محمد بن احمد بن ابراهیم عصفورى، «ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین» اثر سیدعلی خان مدنی و...

دهم: برخی از آثار در حوزه دفاع مقدس برای آشنایی مخاطبان با آنچه بر سال‌های آتش و خون بر مردم ایران گذشت. از جمله «حوض خون» فاطمه سادات میرعالی، «خیرالنسا» سمانه آتیه دوست و...

استفاده از پالت چوب طراحی شده بود!

و در ادامه درباره تزئین غرفه که از پالت چوب استفاده شده است توضیحاتی دادند که در ادامه می‌خوانیم.

طراحی غرفه و ویترین برای حضور در یک رویداد فرهنگی از عوامل اثرگذار در معرفی جریانی است که قرار است از طریق آن غرفه در مسیر «داد و ستد» قرار بگیرد. طراحی غرفه نخستین مرحله برای «جذب» است. المان‌های طراحی از طریق ارسال «دال‌»هایی برای بازدیدکنندگان و مخاطبان آن‌ها را در یک فضای «جذبه» قرار داده و برای حضور در غرفه مجابشان می‌کنند. در این فرایند مخاطب به کشف رمزهای دال‌ها در ذهن خود می‌پردازد و قاعدتاً فضای جذبه به دلیل المان‌هایی است که در طراحی رخ می‌دهد.

عصر جدید، جهان تک ایده‌هاست و باید برای رسیدن به این فضای جذبه، ایده‌هایی را به کار گرفت که پیشتر استفاده نشده‌اند. طرح غرفه ایران در این دوره از نمایشگاه کتاب دوحه نیز خاص و «یکه» است. این طراحی در اصل فضای یک چاپخانه را تداعی می‌کند و از پالت‌های چوب نیز به جای میز کارکرد گرفته شده است.

کارکرد گرفتن از پالت‌ها که به هرحال رنگ گرم و زنده‌ای دارند، در هماهنگی کامل با دیگر اجرا بود. در واقع فرم و محتوای غرفه با هم همخوانی کامل پیدا کرده و هارمونی داشتند. مخاطبان غرفه از طراحی خاص غرفه شگفت زده شده بودند و در واقع هرکدام در این فضای جذبه قرار داشتند. این طراحی بجز خاص بودنش نمایانگر ترکیب قدرتمندانه صنعت و هنر در صنعت نشر ایران است. در واقع این طراحی مخاطبان را به شناخت هرچه بیشتر صنعت نشر ایران مجاب می‌کرد. باید اشاره کرد که طراح برای این طراحی، ساعت‌ها درباره طبع زیباشناختی عربی نیز مطالعه کرد و در نهایت به این طراحی رسید.

اثر ترجمه‌‌ای برای فروش نمی‌بریم!

البته درباره این مسأله که آیا یک اثر ترجمه شده به فارسی را هم می‌توانیم در نمایشگاه‌های بین‌المللی ارائه دهیم پاسخ دادند که خیر. همانطور که اشاره شد، نمایشگاه‌های خارجی فرصتی است برای معرفی فرهنگ ایران و باید از این فرصت کمال بهره را برد. کتاب ترجمه شده از دیگر زبان‌ها به فارسی فرصتی برای معرفی ایران فراهم نمی‌کند.

البته درباره کتاب ترجمه شده که در نمایشگاه عرضه شده بود پاسخ دادند که این اثر به عنوان نمونه‌های جلدسازی و گرافیک استفاده شده است و نه برای تبلیغ و فروش.

پایان پیام/