ریسک مالیات‌ستانی از طلا برای بازار ارز + جزئیات

اکوایران در دیدبان اولین شنبه زمستان به دنبال بررسی فرضیه وضع مالیات بر عایدی طلا در ایران است.

ریسک مالیات‌ستانی از طلا برای بازار ارز

 هفته گذشته یک شایعه در بازار ارز و طلا بیشتر از سایر اخبار داغ شد و مورد توجه قرار گرفت؛ به‌نحوی که سایت‌های رسمی هم وارد گود شدند و درباره این شایعه موضع‌گیری کردند ولی سخنگوی سازمان مالیات در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد این شایعه را تکذیب کرده است.

از دی ماه طلا‌فروشان باید صورتحساب الکترونیکی در سامانه تجارت ثبت کنند، ولی آنچه که در بازار ارز و طلا پررنگ شد و این رویداد را مورد توجه سایرین قرارداد درباره مالیات بود. در هفته گذشته شایعه شد که مردم نیز باید طلاهای خود را در این سامانه ثبت کنند و در هنگام فروش، دولت به اندازه ۲۵ درصد تفاوت نرخ خرید و فروش مالیات دریافت می‌کند. این شایعه نه تنها در میان معامله‌گران بازار ارز و طلا پیچید بلکه به کانال‌های تلگرامی و اخبار رسمی هم راه باز کرد. اکوایران در دیدبان اولین شنبه زمستان به دنبال بررسی فرضیه وضع مالیات بر عایدی طلا در ایران است.

چرا مالیات بر عایدی وضع می‌شود؟

در بسیاری از کشورها برای خنثی‌سازی تقاضای سفته‌بازی و هدایت سرمایه‌ها برای سرمایه‌گذاری در اقتصاد، مالیات بر عایدی سرمایه در بازارهایی مانند طلا، مسکن و اتومبیل وضع می‌کنند. در ایران هم اخیرا برای مالیات بر عایدی خودرو و مسکن شرایطی تعیین شده که شاید همین مسئله موجب باورپذیری شایعه مالیات بر عایدی طلا باشد.

طلا در ایران تقاضای زینتی و سرمایه‌گذاری دارد و چون تغییر نرخ دلار مستقیماً بر روی قیمت طلا اثر می‌گذارد در بزنگاه‌های تورمی و افزایش نرخ دلار با افزایش تقاضا مواجه می‌شود.

چرا سکه حباب دارد؟

 معاملات طلا در ایران برای همه مردم کشور قانونی است. ولی معاملات دلار در فضای قانونی و تحت حسابرسی مالیاتی انجام نمی‌شود، و بر اساس قانون،معاملات دلار بازار آزاد قاچاق است. به همین خاطر تقاضای سرمایه‌گذاری مردم میان دو بازار ارز و طلا بیشتر به سمت بازار طلا و سکه حرکت می‌کند که حباب سکه و افزایش حباب طلا و سکه در جهش‌های ارزی این مسئله را تایید می‌کند‌. حال اگر فرض شود که بر معاملات طلا مالیات قابل توجهی وضع خواهد شد، بخش بزرگی از معاملات درفضای غیررسمی انجام خواهد شد و بخش دیگری از تقاضای سرمایه‌گذاری در بازار طلا نیز کم خواهد شد که به مرور می‌تواند با کاهش حباب سکه همراه شود.

 سرمایه‌هایی که با دید سرمایه‌گذاری وارد بازار طلا نشوند به کجا خواهد رفت؟

برای یافتن پاسخ این سوال اول باید به سراغ بازارهای جانشین رفت. در بازار طلا سرمایه‌های خرد قابلیت ورود دارد. سکه و طلا همزمان با رشد دلار افزایش می‌یابد و سرعت نقدشوندگی‌اش بیشتر از بازار مسکن و خودرو است. با وضع مالیات بر طلا بازار آزاد ارز یکی از بازارهایی است که با افزایش تقاضا مواجه خواهد شد چون قابلیت جذب سرمایه خرد را دارد و در چنین شرایطی یکی از معایب بازار ارز می‌تواند برای خریدار به مشوق تبدیل شود.

معاملات بازار آزاد ارز غیرقانونی است و در نتیجه شامل مالیات نخواهد‌ شد. در چنین شرایطی اگر وضع مالیات بیشتر بر طلا موجب گسیل سرمایه به بازار آزاد ارز شود افزایش نرخ ارز را بیشتر می‌کند و در نتیجه تورم ناشی از تغییر نرخ ارز بیشتر خواهدشد بعلاوه که سرمایه‌های مردم نیز در بازار غیرقانونی ممکن است کلاهبرداران را وسوسه کند.

از طرف دیگر کسانی هم که مشمول مالیات بر عایدی مسکن و خودرو نمی‌شوند در این صورت احتمالاً سرمایه خود را وارد بازار خودرو و مسکن کنند که با توجه به مشکلات ناشی از سمت عرضه در این بازارها می‌تواند به تورم در این بازارها دامن بزند. مسئله‌ای که بازار طلا را با سایر بازارها متفاوت کرده آنست که طلا بر رفاه مردم اثر ندارد ولی خروج سرمایه از چنین بازاری و‌ ورود آن به بازارهای خودرو، مسکن و ارز که بر رفاه مردم اثر مستقیم دارد می‌تواند هزینه زندگی مردم را افزایش دهد و بر رفاه اثر منفی بگذارد.

طلای آب شده در تعقیب سایه‌به‌سایه اونس

قیمت دلار در آخرین ماه پاییز کاهش یافت و در حالیکه دلار روند نزولی داشت سکه و طلا تحت تاثیر اونس جهانی رشد کردند. اونس جهانی طلا در فاصله ۲۱ نوامبر (۳۰ آبان) تا ۲۱ دسامبر (۳۰ آذر) ۲.۲ درصد رشد کرد که در این بازه طلای آب شده نیز ۲.۳ درصد افزایش یافت که نشان می‌دهد علیرغم کاهش ارزش دلار، طلای آب شده سایه‌به‌سایه اونس طلا حرکت کرده‌است.

سکه امامی نیز در محدوده حمایتی ۲۹ میلیون و ۵۰ هزار تومان و ۲۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان گرفتار شده است که خروج از هر طرف می‌تواند جهت حرکت سکه را مشخص کند.

اونس جهانی طلا روز قبل در سایه افزایش خوش‌بینی نسبت به کاهش نرخ بهره از ماه مارس رشد کرد اتفاقی که به نفع معاملات طلا در روز جاری خواهد بود. معامله‌گران بازار طلا پیش‌بینی می‌کنند که سال ۲۰۲۴ سال طلا در بازارهای جهانی است.

کدال در مسیر به‌روز رسانی

بورس تهران در پایان معاملات هفته گذشته با کاهش ارزش معاملات خرد همراه شد ولی میزان عقب‌نشینی شاخص کل محدود بود. روز چهارشنبه دنیای اقتصاد نوشت که معاون وزارت صمت از قیمت‌گذاری خودروا توسط هیئت مدیره خودروسازان تا پایان سال جاری خبر داده است و شورای رقابت قرار است به جای قیمت‌گذاری به تنظیم بازار بپردازد. این خبر خوبی برای بازار خودرو لیدر سنتی بازار سرمایه است ولی خبر محکوم شدن گروه بهمن برای گران‌فروشی در سالهای قبل این نماد را با صف فروش مواجه کرد.

در پایان هفته قبل سامانه کدال از دسترس خارج شد و همین مسئله سهامداران بهمن را از شفاف‌سازی هیئت مدیره محروم‌ کرد ولی در ساعت ۲۱ روز یکشنبه دوباره امکان دسترسی برقرارشد. محمدباقر حسن‌زاده مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس گفت با راه‌اندازی سامانه جدید به مرور اطلاعات به سامانه جدید منتقل شده و مشکلات رفع می‌شود.

باید دید ارزش معاملات خرد در روز جاری بهبود پیدا خواهد کرد و روند معاملات بهتر خواهد شد یا خیر؟ مهمترین حمایت شاخص کل در حال حاضر محدوده دو‌میلیون و۱۰۰ هزار واحدی است.