ساعت بدون باتری یا ساعت نبضی چیست؟
طلا و جواهر اقتصاد 100: آیا تا به امروز ساعتهای مچی که بدون باتری کار میکنند را دیدهاید؟ ساعت بدون باتری یکی از انواع مدلهای ساعت مچی است که برای کار کردن و تأمین انرژی نیاز به باتری ندارند. این ساعتها که معمولا جزو ساعتهای گرانقیمت محسوب میشوند میتوانند بدون باتری ساعتها و روزها کار کرده و از طول عمر بالایی برخوردار هستند.
ساعتهای بدون باتری یکی از مدلهای محبوب ساعت مچی در بین افراد مختلف هستند که از نظر فناوری ساخت با ساعتهای مکانیکی تفاوتهایی دارند.
حرکت دست تأمین کننده انرژی ساعت بدون باتری
فناوری طراحی و ساخت ساعت بدون باتری با نبضی از سال 1920 آغاز شد و این ساعتها از همان ابتدا توانستند نظر افراد زیادی را به خود جلب کنند. طراحی و ساخت ساعتهای بدون باتری تحول بزرگی در صنعت ساعتسازی دنیا محسوب میشود. این ساعتها انرژی مورد نیاز برای کارکرد خود را از حرکتها دست تأمین میکنند و این کوک داخل ساعت است که انرژی لازم برای حرکت قطعات مختلف موتور ساعت را تأمین میکند.
فناوری ساخت ساعت بدون باتری به این شکل است که تکانهای دست کاربر در طول روز در اثر انجام فعالیتهای روزمره میتواند انرژی مورد نیاز برای موتور ساعت را تأمین کرده و عقربههای آن را برای نمایش دادن زمان به حرکت درآورد. این ساعتها در مدلهای متنوعی برای خانمها و آقایان در دسترس هستند که معمولا جزو مدلهای پرطرفدار ساعت مچی محسوب میشوند.
موتور و قطعات مکانیکی استفاده شده در ساعت بدون باتری دنیای عجیب و بینظیری دارد. زمانی که از ساعتهای نبضی یا بدون باتری رونمایی شد، این تصور که یک ساعت مچی مردانه یا یک ساعت مچی زنانه بتواند بدون باتری کار کرده و زمان را نشان دهد برای مردم غیر قابل باور و حیرتانگیز بود. اما طراحان در شرکتهای هلدینگ سواچ ثابت کردند که میتوانند ساعتی را طراحی کنند که تنها با یک وزنه کوچک یا نبض دست کاربران انرژی مورد نیاز برای کار کردن موتور و نشان دادن زمان را فراهم کند.
یکی از مزیتهای مهم ساعت بدون باتری این است که به انرژی تجدیدناپذیر برای کار کردن نیاز ندارند و با استفاده از یک ایده کوچک اما به شدت مهم و تأثیرگذار میتوانند انرژی لازم برای حرکت دادن عقربههای ساعت را تأمین کنند. این ساعتها معمولا کوک بوده و برای کار کردن نیازی به کوک شدن به صورت دستی ندارند.
تفاوت ساعت بدون باتری با ساعت مکانیکی
ساعت بدون باتری از لحاظ ساختار و عملکرد کلی تفاوتی با ساعتهای مکانیکی ندارد و میتوان گفت که ساختار کلی آنها کاملا مشابه به یکدیگر است. بزرگترین تفاوت این دو مدل از ساعت در موتور آنها و نحوه تأمین انرژی برای کار کردن موتور است. ساعتهای نبضی یا بدون باتری به یک وزنه کوچک مجهز شدهاند که در داخل موتور ساعت قرار گرفته و انرژی مورد نیاز موتور را تأمین میکند. در واقع این وزنه با حرکت دست کاربر در طول روز و انجام فعالیتهای روزمره ساعت را کوک میکند تا همیشه زمان را به درستی نمایش دهد.
ساختار ساعتهای اتوماتیک یا بدون باتری به این شکل است که به ابزاری به نام کوک نیاز دارند؛ کوک وسیلهای است که برای شارژ ساعت استفاده میشود. از کوک زمانی استفاده میشود که ساعت بر روی دست کاربر قرار ندارد. در واقع این ابزار تکانهای کوچک دست را شبیهسازی میکند تا وزنه تعبیه شده در داخل موتور حرکت کرده و ساعت را کوک نگه دارد. ساعت بدون باتری در رده ساعتهای مچی لوکس و گران قیمت قرار دارد که برندهای مطرح در حوزه طراحی ساعت مچی انواع این نوع ساعت را تولید و برای علاقهمندن به بازار عرضه میکنند.
مزایای استفاده از ساعت بدون باتری
مهمترین مزیت و ویژگی ساعت بدون باتری، کار کردن آن بدون نیاز به منبع تأمین انرژی مانند باتری است. این ساعتها میتوانند برای مدت زمان طولانی بدون نیاز به منبع انرژی کار کرده و زمان را نشان دهند. یکی دیگر از ویژگیهای ساعت بدون باتری، بیصدا بودن آنها است؛ این ساعتها بدون کمترین صدا کار میکنند به طوری که صدای عقربههای آنها معمولا شنیده نمیشود.
از مهمترین مزیتهای استفاده از ساعت بدون باتری میتوان به طول عمر بالای آنها اشاره کرد؛ به همین دلیل این نوع از ساعتهای مچی در دسته ساعتهای لوکس و گران قیمت بازار قرار میگیرند. این ساعتها نیاز به کوک دستی ندارند و با استفاده همیشگی و در دست داشتن به صورت منظم کوک شده و به کار خود ادامه میدهند. این ساعتها عملکرد فوقالعادهای در بخش موتور خود دارند و با توجه به اینکه موتور آنها از بهترین مواد و متریال ساخته شده، طول عمر بسیار بالایی دارند.
تمام این ویژگیها و مزایا باعث شده که ساعت بدون باتری به یکی از محبوبترین مدلهای ساعت مچی در بین افراد مختلف تبدیل شود. به همین دلیل برندهای مطرح و شناخته شده در حوزه طراحی و ساخت ساعتهای مچی، انواع مختلفی از این نوع ساعت را برای علاقمندان طراحی و تولید میکنند.
معایب استفاده از ساعت بدون باتری
همانطور که گفته شد ساعتهای بدون باتری معمولا با بالاترین میزان دقت و بدون کوچکترین عیب و نقص طراحی و تولید میشوند. عملکرد فوقالعاده ساعت بدون باتری را میتوان در طولانی مدت مشاهده کرد. در صورتی که کاربر نسبت به خرید ساعت بدون باتری اقدام کند تا چندین سال نیازی به خرید ساعت جدید نخواهد داشت.
از مهمترین ایرادات و معایب ساعت بدون باتری میتوان به قیمت بالای آن اشاره کرد که به دلیل فناوری بکار رفته در ساخت موتور و مواد و متریالی است که برای ساخت مورد استفاده قرار میگیرد. قیمت بالای ساعت بدون باتری باعث شده که همه افراد امکان خریداری این ساعتها را نداشته و تنها ثروتمند مشتری اصلی این ساعتها باشند. این ساعتهای معمولا نیاز به تعمیر پیدا نمیکنند اما در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد، هزینه تعمیرات آنها نسبت به ساعتهای مکانیکی به میزان قابل توجهی گرانتر است.
ساعت بدون باتری چگونه کار میکند؟
یکی از سوالهایی که بدون شک ذهن بسیاری از افراد را درگیر میکند، این است که ساعت بدون باتری یا ساعت نبضی چگونه کار میکند؟ ساعتهای بدون باتری یا نبضی که جزو ساعتهای مچی اتوماتیک قرار میگیرند به نوعی طراحی شدهاند که نیاز به کوک کردن جهت نمایش صحیح زمان ندارند. این ساعتها به این صورت عمل میکنند که در صورت تماس مچ دست کاربر با پشت ساعت، موتور انرژی مورد نیاز برای کار کردن را جذب کرده و ذخیره میکند تا بتواند ساعتها به کار خود ادامه دهد.
در بین بسیاری از افراد این باور وجود دارد که ساعت بدون باتری یا ساعت نبضی به گونهای طراحی شده که عقربههای آن فقط با حسگر نبض به حرکت درآمده و زمان را نشان میدهند. در صورتی که این باور کاملا اشتباه بوده و این ساعتها مانند ساعتهای مکانیکی تمامی قطعات و اتصالات لازم برای حرکت عقربهها را دارند.
با توجه به این موضوع که در ساعت بدون باتری یا نبضی، نیروی محرک مورد نیاز برای حرکت عقربههای ساعت، نبض دستان کاربر است، آیا در صورتی که ساعت را از دست باز کرده یا برای مدتی آن را به دست نبندیم، ساعت از کار افتاده و حرکت آن متوقف میشود؟ پاسخ این سوال تا حد زیادی مثبت است و در صورتی که برای مدت زمانی از ساعت بدون باتری یا نبضی خود استفاده نکنید، ساعت عقب میماند.
به همین دلیل افاردی که در ساعات مشخصی از شبانهروز از ساعت خود استفاده نمیکنند برای جلوگیری از عقب ماندن و از کار افتادن ساعت باید از ابزاری به نام کوک استفاده کنند. کوک ابزار کوچکی است که با انجام یک سری حرکات چرخشی و تکان دادن ساعت، حرکت دست کاربر را شبیهسازی میکند تا ساعت بدون باتری همیشه کوک بماند.
ساعتهای بدون باتری دارای یک وزنه کوچک در داخل موتور خود هستند که این وزنه وظیفه دارد با حرکت نوسانی مداوم ساعت را برای مدت زمان طولانی کوک نگه دارد. در واقع زمانی که کاربر ساعت را به مچ دست خود بسته و فعالیتهای عادی روزانه و روزمره خود را آغاز میکند، حرکات دست در طول روز وزنه را به حرکت درآورده و باعث میشود که انرژی مورد نیاز برای حرکت عقربههای ساعت تأمین شود.
وزنه کوچک داخل ساعت بدون باتری به یک فنر متصل شده است که حرکت دست کاربر و نوسان وزنه باعث فشرده شدن این فنر و ذخیره شدن انرژی میشود تا ساعت بتواند برای ساعتهای طولانی به کار خود ادامه دهد. در واقع زمانی که کاربر از کوک استفاده میکند نیز به صورت دستی این فنر را فشرده کرده و انرژی لازم برای کار کردن موتور ساعت را در آن ذخیره میکند. بر این اساس ساعت بدون باتری علاوه بر قابلیت کوک خودکار که اصلیترین ویژگی آن به حساب میآید، قابلیت کوک به صورت دستی را نیز دارد.