با تفاوت های طلای خام و شمش طلا بیشتر آشنا شوید

منظور از طلای خام چیست؟

فلز طلا با نشان شیمیایی Au در گروه ۱۱ جدول تناوبی قرار دارد. نام طلا از نام لاتین Aurum به معنی «درخشش سپیده دم»، گرفته شده‌است. طلا با ویژگی‌های منحصر به فردش، تمامی مردم جهان را شیفته‌ی خود کرده است! چگالی بالا، شکل پذیری فوق‌العاده و داشتن رنگ زرد براق و روشن از خصوصیات بارز طلا خام است.

طلای خام Pure Gold طلاییست که به طور طبیعی از معادن طلا استخراج می‌شود و همراه با ناخالصی است و هیچگونه عملیاتی برای جدا کردن ناخالصی آن صورت نگرفته است و باید طی مراحلی آن را خالص کنند. این مراحل بستگی به معادنی که طلا از آنجا پیدا می‌شود، دارد و ممکن است چندین روز طول بکشد.  طلای خام را پس از استخراج از معادن و پاکسازی آن، به صورت شمش‌های ۲۴ عیار در می‌آورند؛ اما چون طلا با ناخالصی‌هایی همراه است درصد خلوص شمش‌های ساخته شده از طلای خام را %۹۹ در نظر می‌گیرند و شرکت‌های سازنده‌ی شمش طلا، این عیار را روی شمش‌هایشان درج می‌کنند. البته دلیل دیگری هم برای آن که درصد خلوص طلای خام را ۱۰۰۰ در نظر نمی‌گیرند هم وجود دارد و آن نرمی بیش از حد طلا خالص است. طلایی که بدون هیچ‎گونه ناخالصی در طبیعت وجود داشته باشد بسیار نرم است. به طوری که به راحتی  تغییر شکل می‌دهند. به همین خاطر شمش‌های خالص طلا را در بازار به صورت پلمپ یا وکیوم شده خرید و فروش می‌کنند.

یکی دیگر از شگفت‌انگیزی‌های این فلز درخشان پایدار بودن آن در برابر اسیدهاست البته به غیر از اسید سلطانی (نیترو هیدروکلریک اسید) که به سادگی با طلا واکنش می‌دهد؛ به خاطر همین امر است که باعث شده تا از همین اسید سلطانی به همراه سنگی به نام سنگ محک برای شناسایی، تایید و عیار سنجی فلز طلا استفاده کنند. همچنین از این اسید برای جدا کردن طلا از املاح معدنی استفاده می‌شود و خیلی می‌تواند مفید باشد.

طلای خام در طبیعت

طلای خام را می‌توان در طبیعت به صورت دانه‌ای یا تکه‌ای در میان سنگ‌ها، کانی‌های بلوری شده و مواد ته نشینی آبرفتی پیدا کرد. همچنین در میان کانی‌ها به صورت ترکیبی با دیگر عنصرها به ویژه تلوریم Tellurium هم یافت می‌شود. آیا می‌دانید فقط برای استخراج و ساخت یک انگشتر چند گرمی، چقدر زباله تولید می‌شود؟! احتمالا با دانستن این موضوع بیشتر از قبل قدر گرم به گرم طلاجات زیبا و گرانبهای خود می‌دانیم!

۳۰ تن زباله برای ساخت یک انگشتر!

شاید باورش سخت باشد که فقط برای ساخت یک انگشتر، ۳۰ تن سنگ معدن تبدیل به زباله می‌شود. زباله‌‌های سنگ معدن مانند زباله‌های دیگر نیستند و خطرات جدی و زیان‌بارتری دارند چراکه با بسیاری از عنصرهای سنگین مانند کادمیم Cd، سرب Pb، روی Zn، سلنیم Se و جیوه Hg همراهند که اگر با گذشت زمان وارد آب‎ رودخانه‌ها شود بسیار خطر آفرین است.

دوستداران محیط زیست و طبیعت از ایجاد آلودگی‌های طلا در هنگام استخراج یا در هنگام ساخت مصنوعات طلا به طور جدی نگران هستند؛ سنگ معدنی که عنصر طلا را دارد علاوه بر طلا گاهی با سیانید سدیم یا جیوه هم همراه ‌است. سیانید ماده‌ای به شدت زهرآگین است که اندکی از آن می‌تواند به آسانی هر جانوری را از پای درآورد. بخشی از سیانید همراه با طلا چه در کشورهای پیشرفته و چه در کشورهای در حال توسعه به بیرون نشت کرده و از راه رودخانه‌ها باعث آلودگی و مرگ آبزیان شده‌است. زیست شناسان این رویدادها را فاجعه‌های گسترده‌ی زیست‌محیطی دانسته‌اند. جیوه بدین وسیله و از راه خوراک‌های دریایی و ماهی‌ها به صورت متیل جیوه وارد چرخه‌ی خوراک انسان می‌شود. مطلب نگران‌کننده دقیقا اینجاست که مسمومیت جیوه باعث از کار افتادگی یا پایین آمدن کارایی بدون درمان مغز انسان می‌شود. تا اینجا فقط خطرات زباله‌های تولید شده در هنگام استخراج طلای خام از معادن را بازگو کردیم، قطعا می‌توان از گازهای سمی و مواد اسیدی تولید شده در حین ساخت مصنوعات طلا نیز چند صفحه‌ی دیگر هم صحبت کرد. با وجود همه‌ی این‌ها استخراج و داشتن خزانه‌ای از طلا برای پایداری هر کشوری لازم است چراکه علاوه بر ساخت زیورآلات و مصنوعات و مسکوکات طلا در بسیاری از صنایع دیگر از طلا استفاده می‌کنند که در اینجا مختصری در مورد آن می‌گوییم.

کاربرد طلای خام در صنایع مختلف

طلای خام در این قسمت همان طلای خالص با عیار بالا هست. کاربرد طلا صرفاً جهت ساخت زیورآلات و مصنوعات طلا نیست یا بهتر است فقط آن را به چشم سرمایه و پس‌انداز نگاه نکنیم. از فلز طلا در زمینه‌های مختلف استفاده می‌کنند از جمله: خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها، صنعت، الکترونیک، پزشکی و…

امروزه نیز با پیشرفت علم و تکنولوژی از طلا به خاطر ویژگی‌ها و خواص منحصربه فردش و تاثیر مثبت آن بر بدن انسان بسیار استقبال شده است مثلاً در ساخت تجهیزاتی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی از فلز طلا بسیار استقبال شده است یا همچنین برای درمان بیماری‌های پوستی نیز از ماسک‌ها و کرم‌های حاوی طلا استفاده می‌کنند. حتی در بسیاری از کشورها مانند آلمان نوشیدنی‌ها و دسر‌هایی تهیه کرده‌اند که روی آن‌ها را با طلا تزیین می‌کنند که البته قیمت قابل توجهی دارند. غالباً بیش از ۱۰۰۰ دلار باید بابت سرو خوراکی‌هایی که طلا دارند پرداخت کرد! همچنین قطعاً برای هر فردی جذاب است که بداند در تلفن‌های همراه خود یا کامپیوتر و لب‌تاب‌های شخصیش اندکی از طلا استفاده شده است که قطعاً هیچ فلز دیگری نمی‌توانست جای آن را پر کند.

فرق طلای خام با طلای آبشده

بعضی از طلافروشان در بازار طلا، اصطلاحاً به طلای آب‎شده با عیار ۱۸، که از ذوب طلاهای متفرقه ساخته می‌شوند هم طلای خام می‌گویند، از این رو قطعاً نام طلای خام را از دهان بازاریان بسیار شنیده‌اید بخصوص آن هم در روزهایی که طلا نوسان دارد یا روزهایی که بازار طلای آبشده گرم است و بیشتر مردم برای سرمایه‌گذاری به سمت خرید و فروش طلای آبشده می‌روند تا بتوانند در خرید و فروش طلای آب شده به دلیل نپرداختن اجرت و مالیات، طلای بیشتری بخرند. که البته در این باره رئیس اتحادیه طلا و جواهر برای کوتاه کردن دست متقلبان و جلوگیری از خرید و فروش طلاهای خام تقلبی و غیر مجاز توصیه می‌کند: «تا جایی که امکان دارد برای پس انداز و سرمایه گذاری به سمت طلای آبشده یا طلا خام نروید در غیر این صورت بهتر است از جایی معتبر خرید کنید و علاوه بر آن از وزن و عیار آن مطمئن شوید.» به طور حتم هم منظور رئیس اتحادیه طلا و جواهر از خرید طلای خام ، در اینجا آن طلایی که از دل کوه با هزاران زحمت استخراج شده، نیست و منظورش همان طلای آب‎شده است.

فرق طلای خام با شمش طلا

شمش طلا دارای وزن، ابعاد و شماره انگ شده مشخص هستند. شمش را شرکت‌های معتبر تولید می‌کنند و در اختیار بانک‌های مرکزی قرار می‌دهند. در حالی من و شما می‌توانیم طلای خام از طبیعت پیدا کنیم. طلای خام می‌تواند به هر شکل و وزنی باشد. ممکن است ناخالصی آن زیاد باشد و برای استفاده احتیاج به جدا کردن ناخالصی آن داشته باشیم.

همچنین ممکن است در بسیاری از سایت‌های خبری صحبت از نحوه‌ی واردات طلای خام به کشور باشد؛ منظور از واردات طلای خام نیز وارد کردن شمش‌های طلا ۲۴ عیار شرکتی از کشورهای دیگر است که قطعاً برای رونق به بازار طلا و جواهر چه در داخل کشور و چه در سطح جهانی الزامی است. حتی در این مورد نیز رئیس اتحادیه طلا و جواهر به آسانتر و مطمئن کردن واردات طلای خام یا شمش طلا به داخل کشور توصیه کرده است و در این مورد گفته است: «اینکه واردات شمش طلا از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شود، تصمیم درستی بود که گرفته شد زیرا اگر بخواهیم این صنعت رونق یابد، باید موانع کار را برطرف کنیم تا توان رقابت در بازارهای جهانی را نیز داشته باشیم.» همچنین یکی از این مشکلات واردات طلای خام را نگهداری شمش طلا در گمرک دانست و گفت: «در گمرک فرودگاه باید صندوق‌های ویژه‌ای برای نگهداری شمش طلای وارداتی تعبیه شود تا واردکنندگان با خیال راحت محموله‌های خود را وارد کنند که امیدواریم به زودی این مشکل رفع شود.» در اینجا نیز منظور رئیس اتحادیه طلا و جواهر از طلای خام شمش‌های شرکتی ۲۴ عیار است.