سکه بهار آزادی چیست و چه تفاوتی با سکه امامی دارد؟

اهمیت و کاربردهای گسترده سکه بهار آزادی و انواعش در بازار سرمایه باعث می‌شود دانستن درباره آن برای همه مفید باشد. در ادامه این مطلب به توضیحاتی از قبیل انواع سکه بهار آزادی ، تفاوت سکه بهار آزادی و امامی، می‌پردازیم. پس اگر سوال اصلی شما این است که سکه بهار آزادی چیست همراه ما باشید.

سکه بهار آزادی که به نام سکه‌های طرح قدیم نیز شناخته می‌شوند به مجموعه سکه‌هایی گفته می‌شود که در طی سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ ضرب شده‌اند. طرح روی این سکه‌ها، حرم امام رضا (ع) در یک سمت آن که بر بالای این طرح هم عبارت اولین بهار آزادی درج شده است و سمت دیگر آن، به نام حضرت علی (ع) منقش شده است و پایین این نوشته هم عبارت بانک ملی ایران ضرب شده است. البته در طی آن سال‌ها، سکه‌های ۵/۲ بهار و ۵ بهار هم وجود داشتند که با همین طرح روانه بازار سکه و طلا شده بودند.

انواع سکه بهار آزادی طرح قدیم چیست؟

سکه بهار آزادی طرح قدیم در سه وزن متفاوت ضرب و روانه بازار شدند. البته همه‌ی آن‌ها با عیار ۲۲ ضرب شده بودند ولی با توجه به تفاوت وزنی آن‌ها، در ارزش ریالی خود متفاوت هستند. این سه نوع عبارتند از:

    سکه تمام بهار آزادی: این سکه‌ها به لحاظ وزنی برابر با یک سکه امامی هستند و ۸ گرم و ۱۳۳ سوت وزن دارند.

    نیم سکه بهار آزادی: این سکه‌ها همان طور که از نامشان پیداست وزنی نصف سکه تمام بهار دارند و ۴ گرم و ۰۶۶/۰ سوت وزن دارند.

    ربع سکه بهار آزادی: این سکه‌ها هم یک چهارم وزن تمام سکه بهار را دارند. در نیتجه وزن آن‌ها ۲ گرم و ۰۳۳/۰ سوت خواهد بود.

سکه امامی چیست؟

سکه‌ی امامی یا سکه طرح جدید، مجموعه‌ای از سکه‌هایی هستند که از سال ۱۳۷۰ به بعد ضرب شدند. پس از رحلت رهبر عظیم الشان ایران، امام خمینی (ره)، سکه‌هایی با طرح ایشان به منزله یاد بودی از ایشان ضرب شدند و این طرح، جای نام علی را در سکه‌های طرح قدیم گرفت. البته سمت دیگر همچنان طرحی از حرم مطهر امام رضا (ع) باقی ماند؛ البته با دو تفاوت اصلی؛ در سکه‌های طرح قدیم عبارت اولین بهار آزادی در بالای طرح حرم امام رضا (ع) درج شده بود که در طرح جدید، کلمه‌ی ابتدایی آن، یعنی اولین حذف و در قسمت پایینی این طرح، عبارت بهار آزادی درج شد. تفاوت اصلی دیگر آن‌ها در متولی ضرب کننده سکه‌ها بود؛ یعنی ‌بجای بانک ملی، خود بانک مرکزی مسئولیت ضرب این سکه‌ها را برعهده گرفت و نام بانک ملی، جای خود را به عبارت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران داد. این عبارت هم در بالای طرح حرم امام رضا (ع) درج شد. با ضرب این سکه‌ها منقش به چهره امام خمینی (ره)، این سکه‌ها با نام سکه امامی شناخته و معروف شدند.

تفاوت سکه امامی و سکه بهار آزادی چیست؟

با توضیح تفصیلی تاریخچه و نقوش روی سکه‌ها، تفاوت ظاهری این دو کاملاً محسوس شد؛ سکه‌های طرح قدیم یا همان سکه‌های بهار آزادی، مجموعه‌ای از سکه‌های ضرب شده در حد فاصل سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ هستند و سکه‌های ضرب شده بعد از سال ۱۳۷۰ با توجه به تغییر ظاهری‌شان، به سکه‌های امامی یا طرح جدید شناخته شدند.

تفاوت سکه امامی و سکه تمام بهار آزادی چیست؟تفاوت سکه امامی و سکه تمام بهار آزادی چیست؟

البته قابل ذکر است که این دو سکه در عیارشان هیچ تفاوتی با هم ندارند و هر دو با عیار ۹۰۰ ضرب و روانه‌ی بازار شدند. به لحاظ وزنی نیز تفاوتی بین این دو وجود ندارد و هر دو وزنی معادل ۸ گرم و ۱۳۳ سوت را دارا هستند. با توجه به این مطلب که عیار و وزن آن‌ها یکی است، تفاوتی به لحاظ ارزش مادی و ریالی نیز با یکدیگر نخواهند داشت.

انواع سکه طلا

بانک مرکزی ایران هر ساله سکه‌های طلای متعددی را در وزن‌های مختلف روانه بازار طلا می‌کند که از طریق بانک‌‌ها و صرافی‌های مجاز، به قیمت روز به فروش می‌رسند. این سکه‌ها همگی با عیار ۹۰۰ توسط ضراب خانه بانک مرکزی ضرب می‎شوند که عبارتند از:

    تمام سکه بهار آزادی با طرح قدیم: ضرب شده در بین سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۶ با وزن ۸ گرم و ۱۳۳ سوت.

    تمام سکه بهار آزادی با طرح جدید ( معروف به سکه امامی ): سال ضرب آن‌ها ۱۳۸۶ بوده و دارای وزنی با ۸ گرم و ۱۳۳ سوتی هستند.

    نیم سکه بهار آزادی با طرح قدیم: ضرب شده طی سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۶ و با وزن ۴ گرم و هفت دهم سوت.

    ربع سکه بهار آزادی: سال ضرب این سکه هم شبیه سایر سکه‌های طرح قدیم بین سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۶ بوده است که وزن خالص آن‌ها ۲ گرم و ۳ دهم سوت است.

    سکه یگ گرمی بهار آزادی: سال ضرب این سکه‌ها ۱۳۹۰ است و وزن آن‌ها حدود یک گرم و یک دهم سوت است.

در این بین، سکه یک گرمی جدیدترین نوع ضرب شده سکه‌ی طلا محسوب می‌گردد. اصلی‌ترین علت ضرب این نوع سکه‌ها افت روز افزون ارزش ریال و به تبع آن کاهش قدرت خرید مردم و ناتوانی در خرید و فروش سکه‌های تمام بهار و نیم سکه و سایر انواع دیگر بوده است.

نحوه تشخیص سکه بهار آزادی چیست؟

برخی سکه‌های طلا با وزن‌های معمولاً کم هم در بازار به خرید و فروش می‌رسند که توسط بانک مرکزی ضرب و روانه بازار نشده‌اند؛ همین مسئله سبب شده این سکه‌ها که به آن‌ها سکه‌های غیر بانکی می‌گویند با قیمت کمتری به فروش برسند. باید بدانید که این سکه‌ها اعتبار ندارند و توصیه می‌شود سکه‌هایی بانکی خریداری کنید تا در هنگام فروش آن‌ها به مشکل برنخورید.

برای تشخیص این دو نوع سکه از یکدیگر باید بدانید سکه‌های غیر بانکی به لحاظ ظاهری تاب داشته و سکه بصورت یکدست نیست و طرح حرم امام رضا (ع) بر روی آن هم نامنظم است. تفاوت دیگر آن‌ها در وزن سکه است؛ سکه‌های بانکی وزنی ثابت دارند که پیشتر هم به آن‌ها اشاره شد در حالیکه سکه‌های غیر بانکی وزن ثابت نداشته و گاهی وزن آن‌ها کمتر از حد استاندارد است. لذا هنگام خرید سکه حتماً این مسئله را مورد توجه داشته باشید.

  بهترین نوع سکه برای سرمایه‌گذاری

برای سرمایه‌گذاری باید سکه‌ها را از جهات مختلفی مورد بررسی قرار داد و بررسی کرد که از هر لحاظ کدام‌یک بر دیگری برتری دارد تا بتوان تصمیم نهایی را گرفت. نکته‌ای که شایان توجه است این است که در نهایت هیچ نوعی از سکه به طور مطلق برتر از دیگری نیست و هرکدام مزایا و معایب مخصوص خود را ممکن است داشته باشند.

اولین جنبه‌ای که به آن می‌پردازیم نوسانات قیمت سکه در بازار است. باید بدانید که نوسان قیمت سکه بهار آزادی از انواع دیگر در یک مدت زمان مشخص بیشتر است. پس این نکته را هنگام خرید و یا سرمایه‌گذاری به خاطر داشته باشید.

موضوع بعدی میزان تقاضا و قیمت است. سکه امامی و به طور کلی سکه‌هایی که زمان کمتری از ضرب آنها گذشته است قیمت بیشتری دارند و تقاضای بیشتری هم در بازار برای آنها وجود دارد. البته بانک تا کنون سعی بر این داشته که توازنی بین تقاضا برای سکه‌های قدیمی و جدید برقرار کند؛ اما در عمل چندان موفق نبوده است و کمابیش اوضاع قیمت و تقاضا سکه‌ها به همان صورت سابق است.

به‌عنوان نکته آخر در این باره به یاد داشته باشید که به طور معمول برای سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت از ربع سکه استفاده می‌کنند و کاربرد این سکه برای این منظور بیشتر است.

  قیمت سکه بهار آزادی

قیمت سکه بهارآزادی به عوامل زیادی بستگی دارد و به همین دلیل هم معمولاً به سرعت تغییر می‌کند. برای اطلاع از قیمت روز آن منابع موثقی وجود دارد که می‌توان از آنها کمک گرفت؛ اما موضوع بحث این مقاله نیست.