با روش های تشخیص سکه طلا اصل آشنا شوید !

 در ایران نیز تا دورهٔ قاجار سکه‌ها به صورت دست‌ساز و با استفاده از چکش و ورقه‌های نازک طلا، نقره یا مس ساخته می‌شدند. اولین ضربخانه ی ایران در شهر تبریز و بین سال‌های ۱۲۳۵ تا ۱۲۴۵ تأسیس شد و به ضرب سکه‌های مختلف به صورت ماشینی پرداخت. اگرچه امروز استفاده از سکه‌ها در خریدوفروش کالا‌ها یا معاملات روزمره کاربردی ندارد، اما همچنان یکی از پرکاربرد‌ترین اقلام برای معاملات بازار طلا در کل دنیا محسوب می‌شود و به دنبال آن فروش سکه‌های تقلبی نیز مشکلی است که بسیاری از خریداران با آن مواجه هستند.

تاریخچه سکه طلا اصل

احتمالاً اولین سکه‌ها حدود پنج هزار سال پیش تهیه شده‌اند؛ اما پس از مدتی ضرب سکه‌های تقلبی نیز به مشکلی تبدیل شد که همواره انسان با آن مواجه بوده است؛ تاریخچهٔ آن هم احتمالاً به ۶۰۰ سال قبل از میلاد و شهر لیدیا در یونان باستان برمیگردد. اساس ساخت سکه‌های طلای جعلی در گذشته و حتی الان، کاهش درصد طلای سکه و مخلوط کردن سایر فلزات در ساخت سکه بود که ارزش آن را کاهش می‌داد. البته یونانیان قدیم گاهی با تراشیدن لبه‌های یک سکه ی واقعی نیز به طور نامحسوسی از وزن آن کاسته و سکه ی جعلی می‌ساختند. در ایران نیز جعل کردن سکه‌های طلای رایج در آن زمان که به آن‌ها داریک گفته می‌شد رایج بوده است. ضرر ساخت این سکه‌های جعلی آن‌جا مشخص می‌شود که ساخت عامدانه سکه‌های جعلی در روم باستان توسط امپراطوری باعث کاهش تدریجی ارزش پول ملی آن‌ها و یکی از عوامل تاثیرگذار در سقوط امپراطوری قدرتمند رم بوده است!

پیش از معرفی روش‌ تشخیص سکه طلای اصل از سکهٔ تقلبی، دو نکتهٔ مهم وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کنید:

۱.توجه به تخصص و معتبر بودن فروشنده

قطعاً اولین و مهم‌ترین کار این است که برای خرید سکهٔ اصل به کسی مراجعه کنید که تخصص و جواز لازم برای فروش سکه را دارد. جالب است بدانید که بین جواز فروش طلا و جواهر و جواز فروش سکه و مسکوکات آن تفاوت وجود دارد و اگرچه بسیاری از طلا و جواهرفروشی‌ها به فروش سکه نیز می‌پردازند، نباید به داشتن جواز فروش طلا و جواهر فروشنده اکتفا کنید. مطمئن شوید که فروشنده پس از خرید پاسخگوی مشکلات شما باشد. شماره‌تلفن و آدرس فروشنده را از او دریافت و از صحت آنها اطمینان حاصل کنید.

۲. استفاده از فرد متخصص

بهتر است برای خرید سکه فردی متخصص و معتمد در زمینه تشخیص سکه را همراه داشته باشید، چرا که تشخیص سکهٔ اصل کاری تخصصی و نیازمند دانش کافی در زمینه شناخت طلای اصل و مسکوکات سکه است و عموماً از افراد عادی برنمی‌آید. یک کارشناس دارای جواز سکه قطعاً به شما در خرید مطمئن کمک خواهد کرد.

در نهایت اگر قصد دارید که خودتان به تشخیص سکه طلا بپردازید، بهتر است به این نکات توجه کنید:

۱.بررسی کیفیت ضرب سکه

سکه‌های اصل ضرب منحصربه‌فرد خود را دارند؛ پس بهتر است که با دقت زیادی همه‌ی بخش‌های سکه را بررسی کنید. برای مثال، کنگره های دور سکه‌های اصل بسیار یکنواخت و منظم هستند و عمق یکسانی دارند. اگر سکه ی بدون وکیوم را در اختیار دارید با استفاده از لمس کردن کنگره‌ها یکنواختی و نظم آن‌ها را بررسی کنید و با سکه ی اصل مقایسه کنید. همچنین به فاصله کنگره‌ها با حاشیه سکه دقت کنید؛ این فاصله باید در تمام دورتادور سکه به یک اندازه باشد. عموماً در سکه‌های تقلبی فاصلهٔ کنگره‌ها از حاشیه سکه کاملاً یکسان نیست و به تشخیص شما کمک می‌کند. دایره‌های موجود بر سکه‌های اصل کاملاً گرد، کامل و بی‌نقص هستند. قطر این دایره‌ها نیز در همهٔ جهات یکسان است. به نظم موجود در آجرچینی‌های گنبد و بارگاه دقت کنید. آجر‌ها باید کاملاً یک اندازه و یکدست باشند و با نظم درستی روی هم سوار شده باشند. تاریخ حک شده بر روی سکه که نشان‌دهنده سال ضرب سکه است و کلمات موجود روی آن را بررسی کنید. جای صحیح نقطه‌های عبارت بانک مرکزی در نوشته‌های روی سکه بسیار کمک‌کننده خواهد بود. البته دقت داشته باشید که ممکن است مشاهدهٔ درست همهٔ این جزئیات با چشم غیرمسلح ممکن نباشد؛ به همین علت بهتر است تا در هنگام مشاهدهٔ سکه، ذره‌بین گوهرشناسی یا لوپ به همراه داشته باشید.

۲.رنگ سکه در تشخیص سکه طلای اصل

اولین و قابل‌مشاهده‌ترین ویژگی ظاهری سکه که باید به آن توجه کنید، رنگ سکه است. بهتر است سکهٔ طلایی که از اصالت آن اطمینان دارید به همراه داشته باشید تا رنگ سکه‌ها را با هم مقایسه کنید. اگر هم این امکان وجود ندارد، بدانید که رنگ سکهٔ طلا باید طلایی باشد. اگر سکه خیلی زرد باشد یا در رنگ آن سفیدی یا سبزی دیده شود، احتمالاً سکه اصل نیست.

۲.وزن سکه برای تشخیص سکه طلای اصل

سکه‌های مختلف وزن‌های متفاوتی دارند، به عنوان مثال: وزن سکهٔ تمام بهار آزادی بانکی ۸.۱۳ گرم است. (به طور دقیق بین ۸.۱۳۲ و ۸.۱۳۷)

    وزن نیم‌سکهٔ بهار آزادی بانکی ۴.۰۶ گرم است.

    وزن ربع‌سکهٔ بهار آزادی بانکی ۲.۰۳ گرم است.

    وزن سکهٔ گرمی ۱.۰۱ گرم (تقریباً معادل نصف وزن ربع‌سکهٔ بهار آزادی) است.

وزن وکیوم‌های حاوی تمام سکهٔ بهار آزادی عموماً بین ۱۰.۸ تا ۱۱.۵ گرم است؛ دقت کنید که مجموع وزن سکهٔ تمام به همراه وکیوم نباید کمتر از این مقدار باشد، در غیر این صورت اصالت سکه زیر سؤال خواهد رفت.

۳. قطر سکه در تشخیص سکه طلای اصل از تقلبی

سکه‌ها به دو صورت طرح قدیم و طرح جدید (طرح امامی) ارائه می‌شوند و هر کدام قطر مشخصی دارند، به عنوان مثال:

    قطر سکهٔ تمام بهار آزادی و سکهٔ امامی ۲۲ میلی‌متر است.

    قطر نیم‌سکهٔ بهار آزادی ۱۹ میلی‌متر است.

    قطر ربع‌سکهٔ بهار آزادی ۱۶ میلی‌متر است.

علاوه بر این اندازه‌ها، دقت کنید که دور سکه‌ها باید کاملاً گرد و یکدست و قطر آن‌ها در تمامی نقاط یکسان باشد.

۴.عیار سکه؛ معیار تشخیص سکه طلای اصل

عیار سکه‌ها عموماً ۲۲ یا ۹۰۰ است و در صورتی ‌که سکه را بدون وکیوم دریافت می‌کنید می‌توانید با استفاده از سنگ محک یا تیزاب عیار آن را بسنجید و از اصالت سکه اطمینان حاصل کنید. برای این کار مراقب باشید که کنگره‌های اطراف سکه آسیب نبینند چرا که بعداً در فروش سکه دچار مشکل خواهید شد.

۵.بررسی کیفیت جعبهٔ پرس یا وکیوم سکه

حتی کیفیت وکیوم استفاده شده در بسته‌بندی سکه‌ها می‌تواند تا حدودی نشان‌دهنده اصالت آن باشد. سکه‌های اصل در وکیوم‌های مخصوصی قرار می‌گیرند که شکل و کیفیت مشخصی دارند. حتی به کیفیت کاغذ یا مقوایی که سکه بر روی آن در جعبه وکیوم قرار دارد و مشخصات سکه و مبدأ آن را نشان می‌دهد، توجه کنید. تمام سکه های وکیوم شده دارای یک لیبل مقوایی هستند که مشخصات سکه و صادر کننده آن در آن درج شده است؛ دقت کنید که این کاغذ با کیفیت باشد و رنگ پریده نباشد. هر گونه بدشکلی، تورم، خراش و بی نظمی در پرس وکیوم می‌تواند نشانه ای از عدم اصالت سکه باشد که بهتر است حتما آنها را در نظر بگیرید.

۶.صدای سکه فاکتور مهم تشخیص سکه طلای اصل

در اینجا نیز مثل بررسی عیار سکه با استفاده از سنگ محک، اگر سکه را به صورت وکیوم شده دریافت می‌کند اجرای این آزمایش ممکن نخواهد بود. اما اگر سکه را بدون وکیوم دریافت می‌کنید، صدای برخورد سکه نیز می‌تواند در تشخیص اصالت آن کمک‌کننده باشد. برای سنجش صدای سکه آن را به آرامی روی میز سنگی یا شیشه‌ای بیندازید، صدای برخورد سکهٔ اصل با سطح، صدایی زنگ‌دار است، در حالی که سکه‌های تقلبی صدایی بم و خشک را ایجاد می‌کنند. اگر تشخیص برای شما سخت است با داشتن سکهٔ اصل می‌توانید صدا‌ها را با هم مقایسه و اطمینان بیشتری حاصل کنید. در نظر داشته باشید که بهتر است در هنگام انجام این آزمایش مراقب آسیب دیدن لبه‌های سکه باشید‌.

بسته‌های صدتایی سکه

بانک مرکزی معمولاً در حراج‌های خود در بانک کارگشایی سکه را به صورت بسته‌های صدتایی عرضه می‌کند که بعضی از افراد این سکه‌ها را به جهت سرمایه‌گذاری خریداری می‌کنند. اگر قصد خرید این بسته‌های صدتایی را دارید، به این نکته دقت داشته باشید که آن‌ها را از خود بانک مرکزی یا از افراد مطمئن خریداری کنید.

جمع‌بندی روش تشخیص سکه طلای اصل

در این مقاله تلاش کردیم تا انواع روش‌های شناسایی و تشخیص سکه‌ طلای اصل از سکه‌های جعلی را به شما آموزش دهیم. این روش‌ها شامل بررسی وکیوم و پلمپ سکه، کیفیت ضرب آن، رنگ طلایی سکه، صدای زنگ‌دار هنگام برخورد با سطح، عیار ۲۲ یا ۹۰۰، قطر و وزن سکه است. اما مهم‌ترین نکته خرید از فروشنده‌های معتبر یا مراجعه به کارشناس دارای جواز است که حاصل آن خریدی امن و مطمئن خواهد بود.