چرا مردم هنوز هم از ساعت‌های مچی استفاده می‌کنند؟

مطمئناً همه روی گوشی‌های خود ساعت دارند و این روزها دیگر چه کسی تلفن همراه ندارد؟

همانطور که در مرکز خریدی نشسته بودم و منتظر دوستم بودم تا یک ساعت بخرد با نگاه کردن به افرادی که گذر می‌کردند، برآورد سریعی (اما بدون شک دقیق) را در ذهنم انجام دادم. حدس می‌زدم که بیش از 10 درصد از آقایان، هنوز هم از ساعت مچی استفاده کنند. در کمال تعجب متوجه شدم که تقریباً 50 درصد افراد از ساعت مچی استفاده می‌کردند.

واضح است که مردم همچنان از ساعت مچی استفاده می‌کنند. مطمئناً محبوبیت ساعت‌ مچی کاهش یافته است، ولی به نظر می‌رسد با درصد خوبی توانسته است محبوبیت خود را تا حدی حفظ کند. 

همچنین فکر می‌کردم که فقط افراد مسن‌تر از ساعت مچی استفاده می‌کنند (آدم‌های قدیمی که نمی‌توانند عادات خود را کنار بگذارند) ولی دوباره شگفت زده شدم وقتی دیدم که ساعت مچی، بین نسل ها باقی مانده است.

به عبارت دیگر، ساعت‌های مچی هنوز محبوبیت دارند و واضح است که بسیاری از افراد آن‌ها را دوست دارند.

چرا؟

اول از همه، داستان ساعت مچی از کجا شروع می‌شود؟ و چگونه به جایی که اکنون در آن قرار دارد رسیده است؟

ساعت‌های مچی از کجا پدید آمدند؟

ایده ساعتی که قابل حمل باشد به دهه 1500 برمی‌گردد. قبل از این ایده، نزدیک‌ترین چیز به ساعت قابل حمل، ساعتی آفتابی بود که می‌توانستید آن را در جیب خود بگذارید.  

برخی از ساعت سازان آلمانی با ساعت‌های کروی مینیاتوری به نوآوری پرداختند؛ ساعت‌هایی که مردم می‌توانستند آن‌ها را به گردن آویزان کنند.

این ایده به آرامی به ساعت جیبی مکانیکی تبدیل شد که تا نسل‌ها به عنوان یکی از ابزارهای اصلی مد برای آقایان شناخته می‌شد؛ حتی با وجود اینکه ساعت‌های مچی در ابتدا فقط توسط خانم‌ها استفاده می‌شد. در اواخر قرن نوزدهم، مردان نیز وارد عمل شدند؛ یعنی زمانی که ارتش به ارزش داشتن ساعتی در دست پی برد.

در کل، هر فیلم خوب جنگ جهانی باید خلبانانی داشته باشد که بین ساعت‌ها همزمانی ایجاد کنند.

پس از جنگ جهانی اول بود که بازار ساعت‌های مچی رونق گرفت. این ساعت‌ها به بخشی از لوازم ضروری تاجران تبدیل شد و برای آقایان شیک پوش به نوعی از اکسسوری مد و شیک تبدیل شد.

دنیای ساعت‌ها هیچوقت با شکستی مواجه نبود؛ تا اینکه دهه 1990 فرا رسید. در طول یک یا دو دهه، تقریباً همه افراد دستگاهی فوق‌العاده دقیق در نشان دادن زمان یعنی همان تلفن همراه را در جیب خود داشتند. 

استفاده از ساعت‌های مچی کمتر شد و نسل جدیدی از راه رسید که علاقه کمی به ساعت‌ها داشت. اینجا بود که نسل زی میگفتند: « من از اکسسوری استفاده نمی‌کنم بلکه از تلفن همراه برای ساعت و اطلاع زمان استفاده می‌کنم.»

ساعت هوشمند که چیزی بیش از زمان را نشان می‌دهد، تلاش کرد با ظهور خود، بخت و اقبال را تغییر دهد ولی جای پای ساعت مچی همچنان محکم است.

شاید سرنوشت و طالع ساعت مچی در این سوال نهفته است: چه چیزی باعث می‌شود 50 درصد مردانی که در مرکز خرید پرسه می‌زنند از این مدل ساعت‌ها استفاده کنند؟

چرا ساعت‌های مچی در این دوران هم پرطرفدار هستند؟

مردم دلایل متفاوتی برای بستن ساعت به مچ دست خود دارند. برای اطلاع از افکار عمومی از همکارانم پرسیدم که آیا کسی از ساعت مچی استفاده می‌کند؟ و اگر استفاده می‌کند دلیلش چیست؟ و در نهایت چند پاسخ جالب و متنوع دریافت کردم.

اطلاع از زمان و ساعت

بله، مردم ساعت می‌پوشند تا بدانند ساعت چند است. این دلیل واضحی است و به هر حال ساعت وسیله‌ای مفید برای پیگیری ساعت است.

ساعت همان گونه‌ای از فناوری است که به آن نیاز دارید، هدف شما برای استفاده از ساعت هم تفاوتی در نیاز شما به ساعت ایجاد نمی‌کند؛ این هدف می‌تواند تعیین مدت زمانی باشد که به نانوایی می‌رسید، اینکه بدانید دقیقاً چه زمانی باید سر قرار خود حاضر شوید یا حتی گذشت روز را زیر نظر داشته باشید. 

در قرن بیستم، تقریباً همه مردان نوعی ساعت برای تشخیص زمان با خود داشتند. به یاد دارم که در کودکی، اگر کسی زمان را می‌پرسید، پاسخ ناگزیر این بود: «مگر خودت ساعت نداری؟»

 مطمئناً زمان و ساعت‌های ثابت را روی گوشی‌ها داریم، اما در یک خیابان شلوغ، نگاه کردن به مچ دست آسان‌تر از بیرون کشیدن تلفن همراه از جیب است.

با این حال، اطلاع و بررسی زمان ممکن است دلیلی باشد که برخی از مردم از پوشیدن ساعت مچی اجتناب می‌کنند. احساس فشار گذر زمان به صورت مداوم می‌تواند منفی و استرس‌زا باشد.

همکار نویسنده من، از زمان نوجوانی از ساعت مچی استفاده نکرده است. او می‌گوید: « اگر با خود ساعت داشتم، دائماً آن را چک می‌کردم. این عادت وقتی جوانتر بودم به وجود آمد و از آن موقع تصمیم گرفتم که به طور کامل ساعت را کنار بگذارم.»

دلم می‌خواهد با او موافقت کنم چون اگر از زمان اطلاع نداشته باشید، هرگز دیر نخواهید کرد.

نماد فشن و مد

این روزها، این مورد اهمیت بیشتری نسبت به آگاهی از زمان دارد. استفاده از ساعت، زیبا به نظر می‌رسد و به سبکی کلاسیک تبدیل شده است که مرد را مسلط، شیک و موفق نشان می‌دهد.

آندرس، یکی از بنیانگذاران بکت سیمونون، درباره این موضوع با من صحبت کرد و گفت: « فکر می‌کنم ساعت علاوه بر کاربردش، یعنی تعیین زمان، یک اکسسوری عالی است. می‌توانید ساعت را با هر لباسی بپوشید.»

حرف آندرس، نکته‌ای عالی برای کسانی است که به دنبال اکسسوری‌های شیک می‌گردند. واقعیت این است که ساعت‌ها در شکل‌ها و اندازه‌های بسیار متنوعی یافت می‌شوند و مطمئن باشید که می‌توانید ساعتی را پیدا کنید که مناسب استایل شما باشد؛ فرقی نمی‌کند که برای جلسات کاری حاضر می‌شوید یا می‌خواهید مثل یک جنتلمن زبر و خوش هیکل به نظر برسید.

ظاهری حرفه‌ای و قدرتمند

همانطور که قبلاً اشاره کردم، ساعت‌ها یادآور مردانی هستند که کنترل را در دست دارند. ساعت مچی می‌تواند به تنهایی به عنوان نماد قدرت یا اعتبار فرد شناخته شود.

لوئیس، عکاس بکت سیمونون، می‌گوید: « من عاشق پوشیدن ساعت مچی هستم. حتی زمانی که خیلی کوچک بودم هم ساعت می‌پوشیدم. زمانی که جوانتر بودم، آن را راهی برای برقراری ارتباط با والدینم می‌دیدم؛ راهی که باعث می‌شد احساس کنم سن بیشتری دارم و عاقل‌تر هستم.»

همانطور که لوئیس بزرگتر شد، علاقه او نسبت به ساعت به عنوان یک اکسسوری بیشتر شد. با این وجود، این باور که ساعت وسیله‌ای برای “بزرگسالان” و “عاقلان” است در جامعه ریشه دوانده است.

از سوی دیگر، برخی از مردم، علاقه زیادی به ساعت ندارند زیرا ساعت‌ها به نمایندگان قدرت تبدیل شده‌اند. تیگر درباره این موضوع به من گفت: « فکر می‌کنم که ساعت مچی نماد اعتبار و جایگاه اجتماعی فرد است.» و این یکی از دلایلی است که افراد ساعت نمی‌پوشند.

عادت

عادت یکی دیگر از اصلی‌ترین دلایلی است که مردم ساعت می‌پوشند؛ مخصوصاً برای نسلی که پیش از سلطه تلفن همراه رشد کرده است. 

آندرس درباره این موضوع به من گفت: « از زمانی که یاد دارم ساعت می‌پوشیده‌ام. واقعیت این است که بدون ساعت احساس برهنگی می‌کنم.»

با این حال، برای این مورد هم طرف دیگری وجود دارد. گاهی اوقات، عادت نداشتن دلیلی است که افراد نمی‌توانند با پوشیدن ساعت کنار بیایند.

فیلیپ، رئیس بخش رضایت مشتری، می‌گوید: « ساعت مچی اذیتم می‌کند. اگر بندش خیلی تنگ بسته شود، مدام می‌خواهم آن را دربیاورم و اگر گشاد باشد مرتبط روی مچ دستم بالا و پایین می‌رود؛ بنابراین ساعت نمی‌پوشم.»

آیا این حرف او کاملاً منطقی به نظر نمی‌رسد؟

میگوئل، کارمند بخش رضایت مشتری (و یکی دیگر از متولدین نسل زی)، می‌گوید: « من از ساعت مچی استفاده نمی‌کنم. دوست ندارم چیزی روی مچ دستم باشد.» با این حال میگوئل اذعان داشت که جدیداً دوست دارد ساعت مچی بپوشد، البته اگر بتواند این عادت را در خود ایجاد کند.

سرمایه گذاری

بعضی از ساعت‌ها اثری هنری هستند و قیمتی دارند که به طراحی ساعت بیاید.

بسیاری از افراد خرید ساعت را به عنوان روشی برای سرمایه گذاری پولشان انتخاب می‌کنند. اگر می‌دانید که به دنبال چه چیزی هستید، این شیوه، روش خوبی برای تبدیل پول به چیزی است که هم کاربردی باشد و هم با گذشت زمان، ارزشش بیشتر شود.

نیکولاس، یکی دیگر از بنیانگذاران بکت سیمونون، می‌گوید: « به عقیده من، ساعت‌ها یکی از معدود اجناسی هستند که می‌توانید بپوشید؛ در حالی که ارزش آن کم نمی‌شود (البته اگر خوب و مطمئن خرید کنید.) این روزها می‌توانید چیزی را بخرید، سال‌ها آن را بپوشید و سپس، در صورت نیاز، آن را به مبلغ روز محصول یا در برخی موارد بیشتر بفروشید.»

ارثیه

نیکولاس در ادامه گفت که فاکتور به ارث رسیدن ساعت‌های زیبا را هم دوست دارد. او می‌گوید: « وقتی صحبت از ساعت‌های اتوماتیک یا مکانیکی به میان می‌آید، مجذوب داستان‌ها و خاطراتی می‌شوم که این ساعت‌ها به همراه دارند. می‌توانید آن ساعت را به یکی از عزیزان خود بدهید یا خودتان یکی از آن‌ها را به ارث ببرید. در چنین مواردی، ساعت‌ها ارزش معنوی و احساسی پیدا می‌کنند. این ویژگی برای من جذابیت دارد.»

آدلا ،رئیس بخش پاسخگویی به مشتریان، مثالی عالی از جذابیت عاطفی که ساعت‌ها می‌توانند داشته باشند ارائه داد‌. آدلا دیدگاه خود را اینگونه بیان کرد: « من در حال حاضر از یک ساعت موروثی فوق‌العاده استفاده می‌کنم. این ساعت متعلق به مادربزرگم ادل فاجوری بود، یعنی کسی که اسم من را از او گرفته‌اند.»

ورزش

شخصاً، تنها زمانی که ساعت می‌پوشم، وقتی است که می‌خواهم برای دویدن به بیرون بروم. من نتوانسته‌ام هیچ جایگزینی پیدا کنم که ترکیبی از قابلیت زمان سنجی و وزن سبک ساعت مچی را داشته باشد.

نیکولاس از ساعت برای ورزش هم استفاده می‌کند و می‌گوید که همان جنبه کاربردی ساعت برای استفاده روزمره واقعا جذاب است. او می‌گوید: « من ساعت‌های زیادی ندارم، ولی نود درصد مواقع از ساعتGarmin GPS استفاده می‌کنم. از این ساعت برای دوچرخه سواری استفاده می‌کنم و به تازگی به آن عادت کرده‌ام.»

در فاکتور ورزش، علاوه بر نکات بالا، می‌توان به کاربرد ساعت برای یادآوری کارهایی که باید انجام دهید یا کاهش کم تحرکی هم اشاره کرد.  

لوئیس که عکاس است درباره این موضوع به من گفت: « حالا که دوباره وارد دوره ساعت‌های مچی شده‌ایم، دوباره نسبت به آن‌ها علاقه پیدا کرده‌ام. مخصوصاً زمان‌هایی که اوضاع سخت می‌شود، دوست دارم ساعتی داشته باشم که به من یادآوری کند، بلند شوم، راه بروم، به اندازه کافی آب بنوشم یا حتی بگوید که آیا در طول روز به اندازه کافی کالری می‌سوزانم یا نه.»

ملاحظات و احتیاط

چک کردن ساعت‌ می‌تواند حرکتی نامحسوس و آب زیرکاه باشد.

گاهی اوقات بررسی ساعت روی گوشی ممکن است زیاد به چشم بیاید؛ مثلاً زمانی که در یک جلسه خسته کننده نشسته‌اید، یک نگاه کوتاه به ساعت می‌تواند نظر بسیاری را جلب کند.

ادلا درباره این موضوع به من گفت: « من زمانی که بیرون می‌روم بیشتر به ساعتم نگاه می‌کنم تا از بیرون آوردن گوشی در خیابان جلوگیری کنم.» این نکته واقعاً منطقی است. فکر نمی‌کنم کسی بخواهد جدیدترین مدل آیفون خود را در یک خیابان خطرناک بیرون بیاورد.

زیبایی

اعتراف می‌کنم که همیشه شیفته ساعت بوده‌ام؛ حتی اگر به ندرت از ساعت استفاده کنم. چرخ دنده‌های مکانیکی که زمان را از طریق تیک تاک شماره‌های پیچیده نشان می‌دهند، چیزی فراتر از سطح درک من است.

سپس نوبت به بندها می‌رسد. فرقی نمی‌کند که از جنس چرم طبیعی باشند یا فلز براق، بندها در هر صورت می‌توانند فوق‌العاده چشم نواز باشند.

نیکولاس گفت که به انواع ساعت‌ها علاقه دارد. او می‌گوید: « من به طور کلی ساعت را دوست دارم. نحوه طراحی آن‌ها مرا به خود جذب می‌کند. این ویژگی فراتر از قابلیت آن‌ها برای تشخیص زمان است. ساعت‌ها در همه زمینه‌ها برای من جذاب هستند.»

نیکولاس در ادامه می‌گوید: « من مهارت و دقت یک ساعت مکانیکی با کیفیت را تحسین می‌کنم؛ اما سادگی و کاربردی بودن یک ساعت دیجیتال را هم دوست دارم. به همین ترتیب، عملکرد ساعت‌های هوشمند شگفت انگیز است.»

اما همانطور که انتظار دارید، همه افراد چنین احساسی نسبت به ساعت ندارند. تیگر دوباره با دیدگاه متفاوتی نسبت به ساعت گفت: « من از ظاهر ساعت‌ها خوشم نمی‌آید. برند یا طراحیشان نیز تفاوتی ایجاد نمی‌کند.»

فکر کنم هرگز اتفاق نظری درباره ساعت به وجود نخواهد آمد و این بحث ادامه خواهد داشت.

مراقب باشید

فرقی نمی‌کند طرف کدام گروه را بگیرید، در هر صورت نمی‌توانید مخالف این باشید که ساعت‌ها لوازم جانبی بسیار خاصی هستند و سبب ایده‌های پرشوری می‌شوند.

دستبند جز آن دسته از اکسسوری‌هایی است که روی مچ دست قرار می‌گیرد و تاریخچه طولانی‌تری نسبت به ساعت دارد و می‌تواند به همان اندازه بحث برانگیز باشد.