چرا طلا در ایران بیشتر از بقیه کشورها رشد کرد؟

 این جابه‌جایی‌های قیمتی که در بازار کامودیتی‌ها به طور مثال بعد از بحران کرونا اتفاق افتاد قابل مقایسه با چیزی که ما در کشور تجربه می‌کنیم، نیست؛ بنابراین مسئله اصلی اقتصاد و پول ماست.

میل به کاهش قیمت‌ها در بازار طلا برای سومین هفته متوالی ادامه یافت. اگرچه این فلز زرد رنگ در این مدت تلاش‌هایی هم برای افزایش دوباره قیمت به کار بست، اما نهایتا توانست برای چند روزی خود را ثابت نگه دارد، تلاشی که البته در واپسین روز‌های اردیبهشت بی نتیجه ماند و بازار طلا در اولین روز هفته یکسره کاهشی شد. «میثم رادپور» کارشناس بازار‌های مالی علت عمده این روند را کاهش دلاری می‌داند که حداقل در ۱۵ سال گذشته با قدرت بیشتری نسبت به انس جهانی طلا تازانده است.

بر این اساس هر مثقال طلا با کاهش بیش از ۱۰۰ هزار تومانی در عرض یک روز به ۱۴ میلیون و ۴۷۰ هزار تومان رسیده است. هر گرم طلای ۱۸ عیار با ۲۰ هزار تومان تغییر در دامنه ۳ میلیون و ۳۳۰ هزار تومان پرسه می‌زند. سکه امامی مقاومت ۴۰ میلیونی را شکست و در لحظه تنظیم این گزارش در حوالی ۳۰ میلیون و ۹۹۰ هزار تومان قرار دارد. این روند ناشی از افت هزار تومانی قیمت دلار در بازار آزاد است که این اسکناس را حالا در کانال ۵۷ هزار تومانی قرار داده است.

قیمت طلا در بازار داخلی استقلال ندارد

میثم رادپور، کارشناس بازار‌های مالی در خصوص حرکات ریزشی بازار طلا در سه هفته گذشته به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: منشا جا به جایی‌های قیمت طلا دو عامل مهم دلار و انس جهانی است. انس طلا که تغییرات قابل توجهی نداشته است، اما دلار حوالی ۱۵ درصد ریزش داشته است. همین ریزش کافی است که ما شاهد نوسان نزدیک به همین در بازار طلا باشیم.

به گفته وی در مورد ریزش قیمت دلار از کانال‌های بالاتر باید به این نکته توجه داشت که آیا دلار واقعا قیمت‌های بالای ۶۷ هزار تومان را دیده است؟ ممکن است فقط آن را لمس کرده باشد و معلوم نیست چه حجمی معامله شده است. آیا اصلا بازاری برای آن بوده است؟ شاید فقط قیمت bid و ask از هم فاصله گرفته‌اند و در واقع بازار خالی از معامله بوده است.

او توضیح می‌دهد: به هر حال این رقم و این مقدار ریزش در بازار ارز قابل اعتناست و طلا هم چون استقلال خاصی ندارد از آن تبعیت می‌کند. اما در مورد سکه چیزی را در انحصار خودش دارد که ضربش در اختیار بانک مرکزی است. غیر از این اگر شمش و طلای آبشده را در نظر بگیرید نمی‌تواند چیزی مستقل از بازار ارز باشد، بازاری که به دلیل کاهش تنش‌ها و مواجهه سیاسی ایران و اسرائیل اگرچه ریزشی شد، اما باید گفت پیام خیلی پیام ویژه‌ای به ما نمی‌رساند و بنا بر تجربه‌های تاریخی و تورم‌های بالایی که دیدیم به نظر می‌رسد این روند در بلند مدت ادامه‌دار باشد.

بنا بر اظهارات رادپور آن چه فونداسیون جا به جایی‌های قیمت طلا را در کشور ما توضیح می‌دهد، قیمت دلار است. البته انس جهانی هم نقش دارد، اما در ۱۵ سال گذشته خیلی مهم نبوده و نوسانات دلار به ریال قسمت عمده‌ای از داستان را توجیه می‌کرده است.

او می‌افزاید: به همین دلیل برای خارجی‌ها چندان افزایش نیافته، ولی برای ما بسیار رشد کرده است چرا که پول ما نسبت به ارز‌های خارجی به شدت ریخته است. این جابه‌جایی‌های قیمتی که در بازار کامودیتی‌ها به طور مثال بعد از بحران کرونا اتفاق افتاد قابل مقایسه با چیزی که ما در کشور تجربه می‌کنیم، نیست؛ بنابراین مسئله اصلی اقتصاد و پول ماست.

طلای جهانی چطور اثرش را بر بازار‌های داخلی از دست داد؟

این کارشناس بازار‌های مالی در ادامه از مسئله‌ای اساسی‌تر در اقتصاد کشور می‌گوید. به باور وی مسئله ما ریشه‌ای است و عاملی مثل جنگ در مقابل آن رنگ می‌بازد. مشکل عمده ما هم کاهش تولید است.

رادپور در پایان خاطرنشان می‌کند: واقعیت این است که اگر می‌بینید به این شکل ارزش پول ملی کاهش می‌یابد و قدرت خریدمان کاسته می‌شود و رفاه از دست می‌دهیم، به خاطر این است که تولیدمان دارد کم می‌شود. کمبود تولید یک اثر انباشته دارد و تجمیع می‌شود. این خبر خوبی نیست و واقعا نوساناتی که به دلیل چهار تا خبر و جا به جایی انس و طلای جهانی ایجاد می‌شود، بی اهمیت است.