خریدن تراکتور سخت از خودروی سواری

به گزارش اقتصاد100 به نقل از اخبارخوردرو،95درصد خودروهای زراعی و ماشین‌آلات کشاورزی تولید داخلی است. این صحبتی است که رئیس انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات، اداوت و تجهیزات کشاورزی مطرح می‌کند. این در حالی است که متقاضیان تراکتور، کمباین و... نمی‌توانند از کارخانه خرید داشته باشند و مجبورند تراکتور و... را با قیمت بسیار بالا از بازار خریداری کنند. با وجود این‌که شرکت‌های مختلفی در این حوزه فعال هستند، با این‌حال به نظر می‌رسد در این بخش نوعی انحصار وجود دارد و 90 درصد تولید تراکتور در دست یک شرکت و مابقی در اختیار چند شرکت دیگر است. طی سال‌های اخیر به بهانه امکان تولید داخل، واردات این اقلام هم ممنوع بوده است و آن‌طور که برخی مخاطبان روزنامه «دنیای‌خودرو» مطرح کرده‌اند، دست کشاورزان از خرید از کارخانه کوتاه است و از بازار آزاد نیز به دلیل قیمت‌های بسیار بالا توانایی خرید ندارند.

مصائب خرید تراکتور
حمیدرضا نامی، رئیس انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات، اداوت و تجهیزات کشاورزی با بیان این‌که حدود ۲۰۰ شرکت بزرگ تولیدکننده ماشین‌آلات، ادوات و تجهیزات کشاورزی در کشور فعالیت می‌کنند، تصریح کرد: «این رقم به‌غیر از شرکت‌هایی است که به‌صورت کارگاهی و محدود در روستاها فعالیت می‌کنند. سالانه ۳۰هزار تا ۳۵هزار تراکتور و ۱۲۰هزار تا ۱۵۰هزار ادوات و انواع تجهیزات کشاورزی در کشور تولید می‌شود که ارزش افزوده این میزان تولید در سال ۱۵هزار میلیارد تومان است.» این در حالی است که بسیاری قادر به خرید تراکتور از کارخانه‌ها نیستند و مجبور به خرید از بازار آزاد با ارقام نجومی هستند. در این بخش نیز مانند خرید خودروهای سواری کمبود عرضه وجود دارد و با این‌که قیمت محصولات دستوری نیست، اما روند تولید متناسب با نیاز کشور نیست. ضمن این‌که تراکتورهایی که فروخته می‌شوند، نه از سرِ زمین‌های کشاورزی، بلکه از نمایشگاه‌های خودروهای سنگین سر در می‌آورند؛ موردی که کشاورزان و خریداران حقیقی این نوع خودروهای را با چالش مواجه کرده است.

واردات تراکتور تا تنظیم عرضه و تقاضا در بازار
یکی از کارشناسان صنعت خودروهای سنگین با اشاره به روند تولید تراکتور در کشور به روزنامه «دنیای‌خودرو» گفت: «با این‌که تولید در داخل می‌تواند پاسخگوی بخش بزرگی از نیاز کشور باشد، با این‌حال شاهدیم که بازار با کمبود مواجه شده و قیمت‌ها روند افزایشی به خود گرفته‌اند. بسیاری نمی‌توانند از کارخانه‌ها خرید کنند و مجبورند با تراکتورهای قدیمی خود به فعالیت بپردازند. خرید تراکتور از کارخانه مانند خرید خودروهای سواری به یک چالش تبدیل شده است.» میلاد خاموشیان با اشاره به گرانی قطعات این محصولات اظهار کرد: «برای بسیاری تعمیر محصولات قدیمی بسیار گران تمام می‌شود، اما به دلیل این‌که خرید از کارخانه بسیار سخت شده است، چاره‌ای جز این کار ندارد. به نظر می‌رسد در این بخش هم مانند خودروهای سواری، واردات باید در دستوری کار وزارت صمت قرار بگیرد. حداقل فروش این محصول نیز شفاف شود. حتی عرضه تراکتور در بورس کالا هم به نفع مشتری خواهد بود.»

صادرات در سایه کمبود نیاز داخل
نامی با بیان این‌که تولید ماشین آلات کشاورزی در ایران از حیث سنتی، قدمتی ۸۰ساله و از حیث صنعتی، قدمتی ۶۰ساله دارد و جزو صنایع بومی محسوب می‌شود، گفت: «در غرب آسیا فقط دو کشور ایران و ترکیه صاحب این صنعت هستند و بازار مصرف منطقه را پوشش می‌دهند. حدود ۱۲۰۰میلیارد تومان از تولیدات این بخش صادر می‌شود و کشورهای همسایه بزرگ‌ترین مشتریان ماشین‌آلات کشاورزی تولیدی ایران هستند.» این در شرایطی است که به گواه کارشناسان، کشور نیازمند عرضه بیشتری در این بخش است.

ضرورت افزایش توان خرید کشاورزان
افزایش توان کشاورزان برای خرید ماشین‌آلات در کشور بسیار حس می‌شود. آن‌طور که رئیس انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات، اداوت و تجهیزات کشاورزی می‌گوید دولت حمایتی از این بخش ندارد. وی افزود: «بانک کشاورزی به وعده خود برای پرداخت تسهیلات تکلیفی به کشاورزان به‌منظور خرید ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی عمل نکرده، این در حالی است که دولت هرساله در قانون بودجه تسهیلاتی را در قالب اعتبارات مکانیزاسیون برای کشاورزان در نظر می‌گیرد تا کشاورزان با بهره‌گیری از این اعتبارات، خرید ادوات و ماشین‌آلات را انجام دهند، اما با وجود تکلیف قانونی این تسهیلات به کشاورزان پرداخت نمی‌شود.» وی تصریح کرد: «به‌طور کلی به لحاظ ساختار، تولیدکنندگان این صنعت، عمدتا فعالان بخش خصوصی هستند و واحدهای تولیدی دولتی در این حوزه نداریم و این صنعت جزو صنایعی است که به اندازه صنایع خودرویی، لوازم خانگی، فولاد و سیمان با حمایت دولتی همراه نبوده است.»

جا ماندن اعتبارات بخش ماشین‌آلات کشاورزی از تورم
طی سال‌های اخیر شاهد رشد چشمگیر تورم بوده‌ایم. روند مکانیزاسیون صنعت کشاورزی نیز به دلیل گرانی ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی به کندی انجام شده، دولت هم در سال‌های اخیر اعتبار بسیار کمی برای این بخش در نظر گرفته است. مصائب خرید محصولاتی مانند تراکتور از کارخانه و گرانی شدید این محصولات در بازار و عدم تخصیص اعتبار و تسهیلات همگی از موانع پیش روی کشاورزان برای تولید مکانیزه است.» نامی در این خصوص گفت: «شاید بزرگ‌ترین اختلالی که در سه سال اخیر در بحث تامین ماشین‌آلات کشاورزی ایجاد شده، این است که این اعتبارات به میزان کافی به کشاورزان تخصیص داده نمی‌شود و دسترسی جامعه مصرف‌کننده به این تسهیلات و اعتبارات چندان راحت صورت نمی‌گیرد.» وی تاکید کرد: «رقم این اعتبارات در گذر زمان رشدی متناسب و متناظر با افزایش قیمت ماشین‌های کشاورزی نداشته است؛ به‌عنوان‌مثال، اگر در سال ۱۳۹۷ حدود ۱۴۰۰میلیارد تومان اعتبار برای مکانیزاسیون کشاورزی در نظر گرفته شده و این عدد باتوجه به تغییرات نرخ کالاها، در سال ۱۴۰۱ باید به حدود ۱۲هزار میلیارد تومان می‌رسید، اما امسال این عدد تخصیص داده نشد.» رئیس انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی همچنین گفت: «اسفند سال گذشته، وزارت جهاد کشاورزی ۵هزار میلیارد تومان اعتبار برای توسعه مکانیزاسیون در نظر گرفت اما تاکنون هیچ مبلغی از این اعتبار به کشاورزان پرداخت نشده است.»

لزوم توجه به صنعت ماشین آلات کشاورزی و مکانیزه شدن این صنعت
زیرساخت‌های تولید ماشین‌آلات کشاورزی در کشور وجود دارد و این برای کشوری مانند ایران که بخش بزرگی از اقتصادش بر پایه صنعت کشاورزی بوده، بسیار مهم است. با این وجود باید شرایطی فراهم شود تا کشاورزان بتوانند به راحتی تراکتور و سایر اقلام کشاورزی را که به مدرن شدن و مکانیزاسیون این صنعت کمک می‌کند، دریافت کنند. درحال‌حاضر کشاورزان گلایه‌های بسیاری درخصوص خرید تراکتور دارند و برخی دیگر از ماشین‌آلات مهم کشاورزی دارند. عدم تخصیص اعتبار در این بخش هم روند مکانیزه شدن را کند کرده است. وزارت صمت و کشاورزی باید به فکر تسهیل خرید این ماشین‌آلات با اهمیت باشند تا هم صنعت تولید ماشین‌آلات کشاورزی توسعه پیدا کند و هم صنعت کشاورزی به سمت تولید مدرن و مکانیزه حرکت کند.