پزشکیان برای بهبود وضعیت بورس چه خواهد کرد؟/آیا ریزش بورس از زمان احمدی نژاد شروع شد؟

محمد رستمی نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که وضعیت این روزهای بازار بورس را چطور می‌بینید؟ به خبرنگار اقتصاد 100 گفت: بازار بورس ایران بسیار متأثر از مسائل سیاسی است و شدیدا در اثر آن دچار تلاطم می شود. اگر به دوره‌های گذشته مانند دوره آقای احمدی‌نژاد نگاهی بیندازیم به دلیل عدم حضور و غیبت چند روزه در آن مقطع، بازار بورس دچار ریزش شدیدی شد و این وضعیت تا مدت‌ها ادامه پیدا کرد.

او افزود: در اوایل دولت روحانی، وضعیت بورس بهبود پیدا کرد اما قبل از پایان دولت دوم روحانی یعنی سال 99، ریزش بازار بورس را شاهد بودیم. آن اتفاق بی اعتمادی شدیدی را در بازار ایجاد کرد. گاهی اوقات اتفاقاتی که رخ می‌دهد متأثر از مسائل مرتبط با طبیعت بازار بورس است بدین گونه که فراز و نشیب دارد اما گاهی ممکن است دچار حباب شود. و ترکیدن حباب بی اعتمادی شدیدی را برای سهامداران به ارمغان می آورد. 

این نماینده مجلس ادامه داد: در واقع اتفاقاتی که در بازار بورس رخ داد موجب تشدید بی‌اعتمادی نسبت به این بازار از سوی مردم شد.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در پاسخ به این سوال که جهت جلوگیری از زیان دیدن و بی اعتماد شدن مردم در بورس چه باید کرد؟ تصریح کرد: چند سال پیش که بازار رونق خوبی داشت افرادی که بدون تخصص وارد بازار بورس شدند و حتی اطلاعات اندکی از این بازار نداشتند و نمی‌دانستند بازار بورس چگونه بازاری است به عنوان مثال یک سری سهام خریداری می‌کردند که افزایش قیمت داشت و رشد می‌کرد به بیان دیگر وضعیت به گونه‌ای شده بود که مردم تصور می‌کردند هر سهمی در بازار خریداری کنند قیمت آن چند برابر خواهد شد در نهایت همین اتفاق نیز رخ می‌داد هرچند به اعتقاد برخی این رشد قیمت ناشی از وجود حباب در بازار بورس بود.

رستمی افزود: در آن زمان بسیاری از کارشناسان بورس نیز به مردم توصیه می‌کردند که این گونه سهم خریداری نکنند اما مردم توجه چندانی نداشتند در واقع وقتی سخن از مردم به میان می‌آوریم شامل عده‌ای از افراد که اطلاعی از بازار ندارند، در نتیجه در اینجا راهکار خوبی وجود دارد. نخست اینکه، افرادی که می‌خواهند وارد بازار بورس شوند از بازار اطلاع پیدا کنند بدین گونه در همین ارتباط دوره‌های آموزشی لازم را بگذرانند تا بتوانند سهمی را خریداری کنند که در آینده وضعیت مطلوبی خواهد داشت. البته این کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی خیلی مورد استقبال عامه مردم قرار نگرفت.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: راهکار مهم دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد صندوق‌های مشترک سرمایه گذاری بود یعنی اگر مردم به سمت صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری می‌رفتند احتمالا وضعیت بهتر می شد به بیان دیگر پول خود را در اختیار افراد خبره‌ و کاربلد در صندوق‌های یاد شده قرار می‌دادند. اما متاسفانه در آن زمان اتفاقی افتاد که موجب بی‌اعتمادی مردم شد که متاسفانه هنوز این بی‌اعتمادی در بازار پابرجاست و اعتماد به این بازار بازنگشته است.

نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسلامی با اشاره به ترور اسماعیل هنیه و تاثیر این اتفاق بر بازار بورس در ایران، تشریح کرد: این اتفاق و با هر موضوعی که باعث عدم ثبات باشد به بازار بورس ضربه وارد می کند یعنی هر اتفاق سیاسی که موجب نگرانی نسبت به آینده شود باعث ریزش بازار بورس خواهد شد. متخصصین علم اقتصاد بر این باور هستند که بازار بورس نبض اقتصاد کشور است به بیان دیگر اگر بخواهیم ببینیم نبض اقتصاد کشور چه وضعیتی دارد باید به بورس نگاه کنیم.

او در پاسخ به این سوال که برای بهبود وضعیت بازار بورس به ویژه در دولت جدید چه باید کرد؟ تشریح کرد: این موضوع قطع به یقین به سیاست‌های دولت چهاردهم در این حوزه بستگی دارد اگر دولت به بورس به عنوان جایگاهی که اگر رونق بگیرد موجب رونق تولید و در نهایت رونق و شکوفاییِ اقتصاد کشور خواهد شد، نگاه کند می‌تواند به بهبود وضعیت بورس کمک کند در غیر این صورت همین وضعیت ادامه خواهد داشت. در مناظره‌های انتخابات ریاست‌جمهوری، هر کدام از کاندیداها، درباره بورس دیدگاه خاص خود را داشتند و بر این باور بودند که به بورس باید توجه کنند.

محمد رستمی با بیان اینکه انتقاداتی نسبت به مدیریت بازار وجود دارد، بیان کرد: در کوتاه مدت، موضوعی که مانع ریزش شدید بازار می شود استفاده از تزریق پول از صندوق توسعه بازار است مبالغی که از درصد مشخصی از ثمن معامله در صندوق توسعه بازار ذخیره می‌شود و برای مواقعی که بازار با ریزش مواجه می‌شود دولت از این صندوق برای کمک به بازار استفاده می‌کند بدین گونه که پول به بازار تزریق شود تا مانع سقوط ناگهانی آن شود.

این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که دستور معاون اول رئیس‌جمهور مبنی بر حمایت از بازار بورس از طریق واریز وجه توسط صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار و همچنین واریز وجه توسط شبکه بانکی به صندوق توسعه بازار را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ توضیح داد: یکی از راه‌های دیگر تقویت بازار بورس این است که در کوتاه‌مدت از این طریق، تزریق پول به بازار بورس صورت گیرد تا سهامدار متضرر نشود. بحث دیگری که باید به آن پرداخت، شفاف‌سازیِ دلاری است که شرکت‌های بزرگی که سهم بزرگی نیز در بازار بورس دارند باید شفاف‌سازیِ دلاری را بر مبنای اصلاح سیاست های پولی انجام دهند.

او اضافه کرد: برخی از شرکت‌های بزرگ ما، هزینه‌هایشان را براساس قیمت دلار آزاد و به قیمت روز آن، اما فروش خود را بر مبنای دلار نیمایی محاسبه می‌کنند. سهامداران این شرکت‌ها از این مسئله متضرر خواهند شد چراکه هزینه‌ها به به قیمت بالا و از سوی دیگر سود را بر مبنای نرخ دلار نیمایی محاسبه می‌شود. بنابراین اگر شفاف‌سازیِ دلاری نیز صورت گیرد به سودده بودن شرکت‌های بزرگ صنعتی و همچنین رونق بازار بورس کمک خواهد کرد البته این راهکار در کوتاه مدت و  دراز مدت اثرگذار است.

رستمی در ادامه بیان کرد: در برخی از بازارهای بین‌المللی کارمزد و مالیات محاسبه نمی‌شود و اگر محاسبه شود نیز به میزان بسیار اندک است. اما در هر خرید و فروشی که در بازار بورس ایران صورت می‌گیرد به میزان یک و نیم درصد مالیات و کارمزد دریافت می‌ گردد اگر این درصد مبالغ کاهش پیدا کند به بازار بورس و سرمایه‌گذاران و سهامداران بورس کمک خواهد شد.