چگونه ۴ کشور با خرید گاز به ایران سود رساندند؟
اقتصاد 100- ۴ کشور همسایه ایران با خرید گاز از طریق قراردادهای استراتژیک و تبادل انرژی، سهم مهمی در سودآوری صنعت گاز کشور داشتهاند. ترکیه، عراق، ارمنستان و دیگر همسایگان با تأمین نیاز انرژی خود از گاز ایران، ظرفیتهای اقتصادی این بخش را تقویت کردهاند.

با وجود اینکه ایران ظرفیتهای عظیمی در زمینه صادرات گاز طبیعی دارد، حجم صادرات کنونی کشور در مقایسه با این ظرفیتها همچنان محدود است. در ادامه به معرفی ۴ کشور اصلی که خریداران گاز ایران هستند و نحوه تعامل آنها پرداخته میشود.
۱. ترکیه؛ بزرگترین مشتری گاز ایران
ترکیه با واردات روزانه بیش از ۳۰ میلیون مترمکعب گاز، بزرگترین خریدار گاز ایران به شمار میرود. این کشور از طریق خط لولهای که از مرز بازرگان عبور میکند، گاز ایران را دریافت کرده و بخش عمدهای از نیازهای انرژی خود را از این منبع تأمین میکند.
۲. عراق؛ دومین واردکننده گاز ایران
عراق بهعنوان دومین خریدار بزرگ گاز ایران، برای تأمین برق نیروگاههای خود به این منبع وابسته است. صادرات گاز ایران به بغداد و بصره در جریان است و این میزان در آینده قابل افزایش خواهد بود. پیشبینی میشود حجم صادرات گاز ایران به این کشور، با تکمیل خطوط انتقال، به حدود ۴۰ میلیون مترمکعب در روز برسد.
۳. ارمنستان؛ تهاتر گاز و برق
ارمنستان یکی از خریداران اصلی گاز ایران است و بر اساس توافق دوجانبه، گاز را در ازای صادرات برق دریافت میکند. طبق این قرارداد، به ازای هر مترمکعب گاز، معادل ۳ کیلووات ساعت برق به ایران تحویل داده میشود.
۴. جمهوری آذربایجان و نخجوان
جمهوری آذربایجان و منطقه خودمختار نخجوان نیز در زمره خریداران گاز ایران قرار دارند. این کشورها از طریق قراردادهای دوجانبه، بخشی از نیازهای خود به گاز را از ایران تأمین میکنند.
چالشهای صادرات گاز ایران
با وجود منابع غنی، ایران در بین ۱۰ کشور برتر صادرکننده گاز جهان قرار ندارد. موانعی نظیر تحریمها، کمبود سرمایهگذاری در زیرساختها و افزایش سرانه مصرف داخلی، از عوامل بازدارنده در گسترش صادرات گاز ایران محسوب میشوند. با این حال، برنامههای توسعهمحور و امضای قراردادهای جدید میتوانند سهم ایران در بازار گاز منطقهای و جهانی را افزایش دهند.
کشور حجم واردات روزانه (میلیون مترمکعب) نحوه تعاملترکیه | بیش از ۳۰ | واردات مستقیم از طریق خط لوله |
عراق | تا ۴۰ (پیشبینی) | تأمین نیروگاههای برق |
ارمنستان | نامشخص | تهاتر گاز با برق (۳ کیلووات ساعت در ازای هر مترمکعب) |
آذربایجان و نخجوان | نامشخص | قراردادهای دوجانبه |