آیا استیضاح دوم در آستانه وقوع است؟

تحولات اخیر در بازار مسکن

چندی پیش حمیدرضا صارمی، معاون شهردار تهران، در کنفرانس «آینده مسکن و شهرسازی در ایران» اظهار داشت که نیاز سالانه پایتخت به واحد مسکونی حدود یک میلیون واحد است، اما میزان عرضه به شدت کاهش یافته است. او همچنین افزود: «نیاز قطعی سالانه شهر تهران ۱۵۰ هزار واحد است و این کاهش عرضه باعث رشد شدید قیمت‌ها شده است.»

در ادامه، فرشید ایلاتی، کارشناس مسکن، بیان می‌کند که تغییرات اخیر به دلیل گرایش مردم برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های دیگر چون طلا و ارز رخ داده است. این امر برخی را مجبور کرده است که خانه‌های خود را با تخفیف بفروشند.

دلایل رکود و اصلاح قیمت مسکن

ایلاتی معتقد است که رشد قیمت مسکن در سال‌های اخیر از رشد تورم عمومی کشور پیشی گرفته است. او توضیح می‌دهد: «با افزایش نرخ ارز در ماه‌های گذشته، قیمت مسکن منطقی‌تر به نظر می‌رسد. درحال‌حاضر میانگین قیمت مسکن در تهران از متری ۱۳۰۰ دلار به ۱۰۰۰ دلار کاهش یافته است.»

او همچنین به موضوع از بین رفتن حباب مسکن اشاره دارد و می‌گوید: «پیش‌تر حباب ۳۰ درصدی در بازار مسکن وجود داشت که اکنون با توجه به نرخ ارز از میان رفته است.»

بحران زمین؛ سیاست‌گذاری نادرست

ایلاتی می‌گوید: «اگرچه در کشور کمبود زمین وجود ندارد، اما سیاست‌های اشتباه عرضه زمین را محدود کرده است.» او همچنین به تفاوت تهران و استانبول اشاره کرده و بیان می‌کند: «در حالی که استانبول جمعیت دوبرابری از تهران دارد، مساحت آن هفت برابر پایتخت ایران است.»

افزایش قیمت بی‌رویه زمین در تهران نه‌تنها باعث رکود تولید در بخش ساخت‌وساز شده، بلکه بیانگر سیاست‌گذاری‌های نادرست در این حوزه است.

آینده بازار مسکن

ایلاتی پیش‌بینی می‌کند که در صورت عدم تغییر در سیاست‌های داخلی و خارجی، رکود کنونی بازار ادامه خواهد داشت. در صورت ایجاد تحولات مثبت خارجی، احتمال بازگشت رونق به بازار مسکن و رشد ۲۰ درصدی قیمت‌ها وجود دارد.

او همچنین خاطرنشان می‌کند که گرایش مردم به سرمایه‌گذاری در طلا و ارز به دلیل نقدشوندگی بالای این دارایی‌ها افزایش یافته است و بسیاری از افرادی که ملک خود را با تخفیف می‌فروشند، به دنبال سرمایه‌گذاری در این بازارها هستند.

ابعاد اجتماعی و اقتصادی ساخت مسکن دولتی

این کارشناس معتقد است که تجربه‌های پیشین از ساخت مسکن دولتی نشان داده‌اند که چنین سیاست‌هایی تأثیر مثبتی بر اشتغال‌زایی و کاهش هزینه‌های خانوار دارند. ایلاتی در این زمینه می‌گوید: «در سال‌های اجرای پروژه‌هایی مانند مسکن مهر، آمار بیکاری به کمترین میزان خود رسیده بود.»

احتمال استیضاح وزیر راه و شهرسازی

به نظر می‌رسد نبود عزم جدی دولت در ساخت مسکن دولتی، احتمال طرح سؤال در مجلس از خانم فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، را افزایش داده است. این مسئله ممکن است به استیضاح وزیر منجر شود.

امکان انتقال پایتخت

یکی از موضوعات مطرح‌شده، انتقال پایتخت و تمرکززدایی از تهران است. ایلاتی این ایده را عملی دانسته و اظهار می‌دارد که در صورت اجرایی‌شدن چنین طرحی، تحولات مثبتی در وضعیت قیمت مسکن ایجاد خواهد شد. بااین‌حال، این موضوع همچنان در حد یک ایده باقی مانده و برنامه جامعی برای آن ارائه نشده است.