نقش کلیدی هند در میانجی‌گری بین ایران و آمریکا!

تحولات اخیر در منطقه خاورمیانه، از جمله تأثیرات احتمالی تحریم‌های آمریکا بر پروژه بندر چابهار، نگاه‌ها را به سمت هندوستان معطوف کرده است. روزنامه "بیزینس استاندارد" چاپ هند در این خصوص گزارشی منتشر کرده است که ابعاد این موضوع را بررسی می‌کند.

اهمیت استراتژیک بندر چابهار برای هند

بر اساس این گزارش، بندر چابهار نقش مهمی در اتصال هند به آسیای مرکزی و دور زدن پاکستان ایفا می‌کند. این بندر، که با سرمایه‌گذاری‌های مشترک هند و ایران توسعه یافته، به گفته تحلیلگران نقشی کلیدی در تأمین امنیت مسیرهای تجاری هند به افغانستان دارد. هند در نوامبر ۲۰۱۸ موفق به کسب معافیت‌های تحریمی برای این پروژه شد، اما تغییری در سیاست‌های دولت آمریکا، از جمله رویکردهای رئیس‌جمهور وقت، دونالد ترامپ، می‌تواند برنامه‌های هند را با چالش مواجه کند.

اقدامات دولت هند برای مدیریت تحریم‌ها

در شرایطی که دولت آمریکا بر بازنگری یا لغو معافیت‌های تحریمی پروژه چابهار تأکید دارد، هند تلاش می‌کند تا با مذاکرات دیپلماتیک، وضعیت را مدیریت کند. دولت نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، به زودی در دیداری با مقامات آمریکایی به موضوعات اقتصادی و استراتژیک، از جمله آینده همکاری‌های بندر چابهار، خواهد پرداخت.

تأثیر تحریم‌ها بر تجارت ایران و هند

تحریم‌های جدید آمریکا، که با خروج این کشور از برجام آغاز شد، تأثیرات چشم‌گیری بر تجارت جهانی ایران، به ویژه در روابط تجاری ایران و هند گذاشت. این تحریم‌ها منجر به کاهش شدید واردات نفت هند از ایران شد. با این حال، در مقایسه، هند همچنان به واردات نفت از روسیه ادامه داده و در فاصله سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ میلادی حدود ۵۴ میلیارد دلار نفت از روسیه خریداری کرده است.

چالش‌ها و فرصت‌ها برای هند

لغو معافیت‌های تحریمی برای چابهار می‌تواند مشکلات لجستیکی و مالی برای هند ایجاد کند. این موضوع همچنین فرصت‌هایی را برای افزایش نفوذ چین در پروژه‌های زیرساختی ایران فراهم می‌کند. چین، که توافقنامه‌ای جامع ۲۵ ساله با ایران امضا کرده، از این معافیت‌ها برای گسترش پروژه‌های خود به ویژه در قالب ابتکار عمل کمربند و جاده استفاده خواهد کرد. همچنین، نقش روسیه در کریدور شمال-جنوب می‌تواند تعیین‌کننده باشد.

نتیجه‌گیری

مذاکرات آینده میان هند و آمریکا می‌تواند نقشی حیاتی در تعیین مسیر پیش روی روابط اقتصادی هند و ایران داشته باشد. در صورتی که معافیت‌های تحریمی برای بندر چابهار لغو شود، هند باید راهکارهای جدیدی برای حفظ منافع اقتصادی و تجاری خود در این منطقه بیابد. این در حالی است که سایر قدرت‌های منطقه‌ای، از جمله چین و روسیه، به دنبال تقویت حضور خود در ارتباطات اقتصادی با ایران هستند.