عربستان به دنبال جایگزین نفت/ نقشه بزرگ بن سلمان برای معادن!
اقتصاد 100- عربستان سعودی با جذب ۱.۲۵ میلیارد دلار از انتشار صکوک، برنامه توسعه بزرگ معادن را کلید زده و به‌دنبال کاهش وابستگی به نفت با سرمایه‌گذاری در بخش‌های طلا، فسفات و آلومینیوم است.
شرکت معادن عربستان سعودی که با نام «معادن» (Maaden) شناخته می‌شود، در نخستین فروش اوراق اسلامی خود توانست ۱.۲۵ میلیارد دلار جذب کند. این اقدام در راستای تأمین مالی برنامه توسعه عظیم این شرکت طی پنج سال آینده انجام شده است.
به گزارش بلومبرگ، معادن برای انتشار صکوک (اوراق بهادار اسلامی) خود پیشنهادهایی بیش از ۱۰ میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران دریافت کرد. این اوراق در دو بخش منتشر شده است: ۷۵۰ میلیون دلار با سررسید سال ۲۰۳۰ و ۵۰۰ میلیون دلار با سررسید سال ۲۰۳۵.
تقاضای سرمایه‌گذاری بین‌المللی
مدیرعامل معادن، باب ویلت، در مصاحبه‌ای اظهار کرد: «اشتیاق بازار برای سرمایه‌گذاری در صنعت معدن عربستان و به‌ویژه شرکت معادن، بسیار قوی است. این موضوع نشان‌دهنده پتانسیل‌های استفاده‌نشده در این کشور است.» وی افزود که حدود نیمی از این تقاضا از سوی سرمایه‌گذاران آمریکایی بوده و باقی آن بین اروپا، آسیا و خاورمیانه تقسیم شده است.
شرکت معادن قصد دارد تا پایان این دهه بیش از ۱۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند. این طرح شامل توسعه کسب‌وکارهای طلا، فسفات و آلومینیوم و همچنین افزایش اکتشاف مس در عربستان می‌شود. ویلت افزود: «هیئت‌مدیره شرکت احتمالا اواسط سال جاری میلادی درباره سرمایه‌گذاری‌های جدید برای تولید طلا و فسفات تصمیم نهایی خواهد گرفت.»
معادن؛ ستون سوم اقتصاد عربستان
شرکت معادن که عمدتاً در مالکیت صندوق ثروت ملی عربستان است، از نگاه مسئولان این کشور به‌عنوان یکی از ارکان توسعه‌ای برای تبدیل بخش معدن به سومین ستون اقتصاد در کنار نفت و پتروشیمی محسوب می‌شود. این هدف بخشی از برنامه اقتصادی محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی، است.
در ژانویه ۲۰۲۳، شرکت معادن اعلام کرد که با شرکت نفت دولتی آرامکو در حال همکاری برای ایجاد یک سرمایه‌گذاری مشترک در زمینه اکتشاف و استخراج فلزات مورد نیاز برای انتقال انرژی است.
جاه‌طلبی کشورهای حوزه خلیج فارس
کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که به دنبال تنوع‌بخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی به نفت هستند، سرمایه‌های نفتی خود را به پروژه‌های مرتبط با معادن مس، نیکل و مواد معدنی حیاتی هدایت کرده‌اند. این مواد در خطوط انتقال برق، خودروهای الکتریکی و انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده می‌شوند.
عربستان سعودی قصد دارد سهم بخش معدن در اقتصاد خود را تا سال ۲۰۳۵ به ۷۵ میلیارد دلار برساند. این میزان، رشد چشمگیری نسبت به سهم کنونی ۱۷ میلیارد دلاری این بخش در اقتصاد این کشور به شمار می‌آید.
کشور پروژه هدف| عربستان سعودی | توسعه معادن طلا، فسفات و آلومینیوم | افزایش سهم معدن در اقتصاد به ۷۵ میلیارد دلار |
| عمان | ساخت بزرگ‌ترین کارخانه فولاد سازگار با محیط زیست | استفاده از سنگ آهن کامرون |
| قطر | سرمایه‌گذاری در شرکت گلنکور | توسعه صنایع معدنی |
چالش‌ها و فرصت‌های معدنی
عربستان سعودی در چارچوب چشم‌انداز ۲۰۳۰، تلاش دارد از منابع معدنی داخلی خود که ارزشی برابر با ۲.۵ تریلیون دلار برآورد شده‌اند، بهره‌برداری کند. برای حصول این هدف، همکاری نزدیکی با شرکت آرامکو و معادن شکل گرفته است.
با این حال، این کشور با چالش‌هایی همچون دسترسی محدود به آب، کمبود مهندسان معدن ماهر و کمبود ذخایر معدنی با کیفیت بالا روبه‌روست. برای غلبه بر این موانع، عربستان برنامه‌هایی برای واردات مس، سنگ آهن، لیتیوم و نیکل از کشورهای خارجی و فرآوری آن‌ها در داخل کشور در دست اجرا دارد.
در نهایت، عربستان سعودی با این اقدامات می‌خواهد به یک کانون معدنی در منطقه‌ای وسیع شامل آفریقا، آسیای مرکزی و جنوب آسیا بدل شود.
