برنامه بزرگ بین ایران و ترکیه

در راستای رفع موانع و محدودیت‌های موجود در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای و به‌منظور تسهیل مبادلات تجاری میان ایران و ترکیه، توافقاتی جهت برگزاری کمیته مشترک حمل‌ونقل جاده‌ای دو کشور طی سه ماه آینده انجام شد. این مذاکرات به‌ویژه بر اصلاح وضعیت تردد ناوگان مرزی و رفع مشکلات مربوط به هزینه‌های اضافی مالیاتی تأکید داشت.

بر اساس توافقات صورت گرفته، عوارض اخیر برای ناوگان ایرانی لغو و شرایط پیشین بازگشت داده شد. از تاریخ ۱۳ بهمن ماه، تردد ناوگان ایرانی در مبادی مرزی مشترک دو کشور به حالت عادی بازگشته و روند ترانزیت، صادرات و واردات در این مبادی بدون هیچ‌گونه مشکل خاصی در جریان است.

با این حال، پیش از این و در تاریخ ۸ دی ماه، گمرک ترکیه اعلام کرد که کامیون‌های تجاری ایرانی هنگام ورود به خاک ترکیه باید به ازای هر لیتر ظرفیت باک خود ۲۸ لیر مالیات پرداخت کنند. این تصمیم باعث افزایش هزینه‌های رانندگان و در نتیجه خودداری آنها از عبور کامیون‌ها به خاک ترکیه شد. هزینه مالیات برای هر کامیون به‌طور متوسط ۶۰ میلیون تومان گزارش شد که بار مالی سنگینی برای رانندگان به همراه داشت.

در واکنش به این اقدام، مقامات گمرکی ایران و ترکیه نشستی برای بررسی و حل این مشکل ترتیب دادند. به گفته خضری، معاون حمل‌ونقل سازمان راهداری ایران، برای جبران این مالیات، تصمیماتی اتخاذ شد که شامل عرضه سوخت لیتری ۳۰۰ تومان به رانندگان بود تا مابه‌التفاوت ۵۵ هزار تومانی از آنها اخذ نشود و هزینه‌های رانندگان کاهش یابد.

همچنین، مشکلات اخیر در مرز بازرگان با ترکیه، که از آن به‌عنوان یکی از مراکز اصلی ترانزیت ایران یاد می‌شود، تأثیر منفی بر اهداف ترانزیتی ایران گذاشته است. طبق برنامه راهبردی رشد ترانزیت ایران، هدف این کشور رسیدن به ترانزیت ۲۰ میلیون تنی در پایان سال است که این مشکلات ممکن است مانعی برای تحقق این هدف شوند. اروجعلی علیزاده، مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای آذربایجان شرقی، در این رابطه اظهار داشت که ترکیه از روز جمعه گذشته اقدام به دریافت مالیات از کامیون‌های ایرانی کرده که این موضوع هزینه‌های رانندگان را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داده و عبور کامیون‌ها را مختل کرده است.

در نهایت، جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت سازمان راهداری ایران، در خصوص طرح «باک پر» برای کامیون‌های خروجی از کشور گفت که طبق این طرح، کامیون‌ها باید باک سوخت خود را پر کرده یا معادل هزینه آن را پرداخت کنند. این اقدام با هدف جلوگیری از قاچاق سوخت و کنترل سوخت‌رسانی مرزی اجرا می‌شود و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و سوخت مسئول اجرای آن است.

به‌طور کلی، تلاش‌ها برای حل مشکلات مالیاتی و تسهیل عبور کامیون‌ها از مرزها ادامه دارد و مذاکرات بین دو کشور به‌منظور بهبود شرایط ترانزیتی و تجاری همچنان در جریان است