گشایش کریدور زنگزور چه تاثیراتی بر اقتصاد ایران دارد؟

حمید حسینی فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به مخالفت ایران با احداث کریدور زنگزور و همچنین در پاسخ به این سوال که تاثیرات گشایش کریدور زنگزور بر اقتصاد و موقعیت استراتژیک ایران را چطور ارزیابی می‌کنید؟ به خبرنگار اقتصاد 100 گفت: در حال حاضر در جهان، جنگ کریدورها مطرح است نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که به طور کلی راه‌های زمینی و ریلی اهمیت بسیاری پیدا کرده است.

او افزود: مهمترین دلیلش این است که چین برای دسترسی به غرب، نگران است که آمریکا با همکاری برخی کشورهای جنوب شرقی آسیا، تنگه تایوان و مالاگا را ببندد از سوی دیگر باب المندب و کانال سوئز نیز اگر بسته شود برای تجارت بین شرق و غرب باید غرب آسیا و غرب آفریقا را دور بزند تا به بازارهای اروپا دسترسی پیدا کند. بنابراین هم این مسیر طولانی تر  و هزینه بر خواهد شد.

این فعال اقتصادی ادامه داد: بنابراین در جهان، اولین کشوری که برای بحث کریدورها اهمیت جدی قائل شدند چینی ها بودند بدین گونه که بودجه هنگفتی را برای راه‌ها و برقراری کریدورها اختصاص دادند تا خودشان را از بن‎بست ها خارج کنند و مجددا مسیرهای قدیمی مثل جاده ابریشم را احیا و علاوه بر آن مسیرهای جدید راه آهن را نیز ایجاد کنند تا روابط بین غرب و شرق را تسهیل کنند.

حسینی در ادامه اشاره کرد: بنابراین رقابت های تنگاتنگی در کشورهای منطقه آغاز شده مبنی بر اینکه چه کشوری می‌تواند در این مسیر شرق و غرب و شمال و جنوب نقش بسزایی ایفا کند.  در همین راستا چین با امارات، اسرائیل، عربستان و هند که رقیب چین است توافق کرده که یک مسیر ریلی دریایی – زمینی راه اندازه کند و از آنجا به مدیترانه کالا ارسال کند. به عنوان مثال عراق با کمک عربستان، روسیه و ترکیه بندری ایجاد کرده است ترکیه و اردن در حال تلاش هستند که کریدور فاو را راه اندازی کنند تا بتوانند کالاهایی که به خلیج فارس از طریق دریا وارد می شود را به سمت ترکیه و اروپا ارسال کنند.

این عضو اتاق بازرگانی ایران و عراق افزود: سالیان طولانی است که اصلی ترین مسیر ترانزیت بین شرق و غرب و جنوب ایران است بنابراین ایران در تلاش است که مسیرهای ترانزیتی اش را احیا  کند راه آهن چابهار را  تکمیل و راه آهن آستارا – رشت را تکمیل کند. همچنین آزادراه ها را تکمیل می کند تا در مسیر این کریدورها نقش داشته باشد. در حال حاضر رقابت  تنگاتنگی بین کشورهای منطقه برای عبور مسیرهای ریلی وجود دارد.

این فعال اقتصادی تشریح کرد: چین از چهار مسیر در حال تلاش است که خودش را به راه آهن اروپا وصل کند یک مسیر، مسیر سرخس ترکمنستان که به قرقیزستان می رسد که از این مسیر به راه آهن چین وصل می‌شود مسیر دوم، قزاقستان-ترکمنستان – ایران که به شهر گرگان متصل می شود اما این راه به ترکیه وصل نشده است. راه آهن سرخس به ترکیه وصل شده اما راه آهن گرگان هنوز تکمیل نشده است از این رو چین نمی‌تواند از این مسیر برای ترانزیت استفاده کند. مسیر سوم که قرار است که از پاکستان بیاید و از ایران رد شود. همچنین چین تلاش دارد یک مسیر جاده ای و ریلی از طریق مرز مشترک افغانستان-چین ایجاد کند که قاعدتا این هم از ایران رد می شود. ترکیه در صدد است این مسیر ریلی که از روسیه و قزاقستان به ایران می آید را جایگزین کند بدین گونه که به ایران وصل نشود بلکه یک کانال زنگزور احداث کند تا بتواند ترکیه به نخجوان و آذربایجان وصل شود و از راه آهن آذربایجان به راه آهن روسیه و در نهایت راه آهن چین وصل شوند. دعوا سر از بین رفتن موقعیت استراتژیک ایران است در غیر این صورت راه ایران بسته نخواهد شد.

ایران تمایل ندارد کریدور زنگزور راه‌اندازی شود مگر اینکه ....

این عضو اتاق بازرگانی ایران اضافه کرد: بحث اصلی ایران این موضوع است که موقعیت استراتژیک ما از بین می‌رود یکی از مسیرهایی که ما می توانیم به اروپا وصل شویم از مسیر ارمنستان به گرجستان و در نهایت به مدیترانه. ما در این مسیر کار خاصی انجام ندادیم ما مسیر عراق، سوریه و لبنان و درنهایت دریای مدیترانه را داریم. در واقع ایران تمایل ندارد همکاری روسیه، ترکیه با آذربایجان شکل بگیرد در نتیجه تلاش می کند یا این مسیر راه اندازی نشود و اگر بخواهد فعال شود از داخل خاک ایران رد شود تا منتفع شود.

حسینی تاکید کرد: به نظر می رسد بحث ها در این باره غالبا سیاسی شده است و این موضوع، کار را سخت می کند در واقع ایران نمی تواند با روسیه وارد تنش شود به هر حال روسیه، ترکیه، آذربایجان و حتی ارمنستان هم موافق هستند. ایران باید به دنبال راه حلی باشد که منافع کشور تامین شود اینکه به طور محکم پافشاری کنیم که این مسیر راه اندازی نشود و هر روز بیانیه صادر کنیم این بحث حل نخواهد شد بلکه این بحث، بحث اقتصادی است و ما باید در اقتصاد جاده و ریل در حال راه اندازی نقش ایفا کرده و به نوعی سهیم باشیم.