میزان مرگ و میر ناشی از زخم پای دیابتی «دو برابر» سرطان است

به گزارش ایسنا، دکتر عبدالرضا محمدی با تأکید بر اینکه باید توجه ویژه‌ای به زخم پای دیابتی داشت، درباره این نوع زخم‌ها گفت: ۱۵ درصد از افرادی که دچار دیابت می‌شوند، ممکن است به زخم پای دیابتی مبتلا شوند. همچنین ۱۵ درصد از افرادی که دچار زخم پای دیابتی شدند، ممکن است دچار عفونت استخوان شوند که بسیار خطرناک و پرهزینه است و ۱۵ درصد از افرادی که دچار زخم‌های دیابتی می‌شوند، ممکن است به قطع عضو این بیماران منجر شود.

مدیر کلینیک زخم جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران، افزود: در کشور ما طبق آماری که توسط مرکز بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت ارائه شده، احتمالاً حدود ۶ میلیون بیمار دیابتی داریم و ۱۵ درصد این ۶ میلیون، عددی حدود ۹۰۰ هزار نفر می‌شود که جمعیت بزرگی است و این افراد ممکن است در طول زندگی خود دچار زخم پای دیابتی شوند.

محمدی با بیان اینکه زخم‌های مزمن بسیار پرهزینه هستند، اظهار کرد: زخم پای دیابتی و زخم بستر تقریباً سهم بزرگی از سبد هزینه‌ای نظام سلامت هر کشوری را به خود اختصاص می‌دهند، در کشورهای توسعه‌یافته این عدد حدود ۱۳ میلیارد دلار است، به عبارت دیگر در کشورهای توسعه‌یافته تقریباً ۴ درصد کل هزینه نظام سلامت مخصوص درمان زخم است.

وی درباره علت‌های ابتلا به زخم پای دیابتی، گفت: این زخم آسیبی است که دیابت به اعصاب و عروق ما می‌زند و باعث می‌شود که خون‌رسانی به پاها و اندام تحتانی کاهش یابد. همچنین دیابت با آسیبی که به اعصاب می‌زند، باعث می‌شود حس پا مختل شود، به طوری که بیمار درکی از درد نداشته باشد.

مدیر کلینیک زخم جهاد دانشگاهی درباره عدم درک درد زخم دیابتی از سوی بیمار، گفت: زخمی که در بدن فرد سالم ایجاد می‌شود، شاید ساعت‌ها خواب او را مختل کند و بسیار آزاردهنده باشد. تصور کنید که یک زخم بسیار شدید در یک فرد دیابتی ایجاد می‌شود که شاید برای برخی از افراد حتی نگاه کردن به آن ترسناک و دردناک باشد، اما بیمار دیابتی حتی متوجه نمی‌شود که چنین زخمی دارد، چون حس درد که یکی از مهم‌ترین زنگ خطرهای دفاعی بدن ما محسوب می‌شود، در این افراد مختل می‌شود.

وی به میزان مرگ و میر بیماری دیابت اشاره و بیان کرد: ما یک اصطلاحی در پزشکی داریم که به آن مرگ و میر ۵ ساله می‌گوییم. یعنی وقتی فردی به یک بیماری مبتلا می‌شود، این بیماری در ۵ ساله آینده چقدر احتمال دارد که منجر به فوت آن بیمار شود. مرگ و میر ۵ ساله بیشتر برای بیماری سرطان استفاده می‌شود، اما نکته مهم اینکه میزان مرگ و میر ناشی از زخم پای دیابتی در طول ۵ سال حدود دو برابر میزان مرگ و میر ناشی از سرطان پستان است! همچنین میزان قطع عضوهای کوچک در طول ۵ سال، چهار برابر سرطان پستان است.

محمدی گفت: افراد دیابتی بسیاری داریم که از ابتلا به سرطان وحشت دارند، در حالی که خودشان به یک بیماری مبتلا هستند که اگر بهداشت پا را رعایت نکنند و دچار زخم پای دیابتی شوند، بیشتر از بسیاری از سرطان‌ها، خطر و هزینه دارد؛ در حال حاضر در دنیا به این موضوع چندان اهمیت داده نشده، اما حداقل در بسیاری از کشورها به فکر این بیماری و بیماران هستند، در حالی که این امر در کشور ما مغفول مانده و آنطور که باید به این موضوع توجه نمی‌شود.

وی اقدامات پیشگیرانه از ابتلا به زخم دیابت را ضروری دانست و اظهار کرد: زخم، درمان قطعی ندارد و بسیار از زمان‌ها به‌ویژه وقتی آسیب‌های عروقی شدید باشند، ما وارد یک فاز بی‌بازگشت می‌شویم. همچنین وقتی بیمار دچار عفونت استخوانی می‌شود، گاهی کاری از دستمان بر نمی‌آید، به همین دلیل مهم‌ترین کاری که برای زخم باید انجام داد، «پیشگیری» است. هیچ چیز به اندازه پیشگیری یا مراجعه سریع به دکتر اهمیت ندارد. متأسفانه بسیاری از بیمارانی که به ما مراجعه می‌کنند، به دیابت مبتلا بودند و دچار زخم ساده شدند، در مراحل اولیه سهل‌انگاری کردند، پاها تاول زده و اهمیتی ندادند و تصور می‌کردند که به مرور زمان بهبود می‌یابند، اما بعد از یک تا دو ماه نه تنها این زخم بهبود نیافته، بلکه با یک فاجعه‌ای به ما مراجعه کردند و زخم دچار عفونتی شده که تا استخوان بیمار را درگیر کرده است. بسیاری از اوقات علی‌رغم همه تلاش‌هایی که برای این بیماران می‌شود، اما بهبود آنها غیرممکن می‌شود. به همین دلایل پیشگیری در میان این بیماران و همچنین در صورت آسیب، مراجعه سریع به پزشک و رعایت بهداشت پا بسیار مهم است.

محمدی درباره درمان بیماران مبتلا به زخم پای دیابت، گفت: بیماری که دچار اختلال حس در پاهای خود هست، به طوری که نمی‌تواند در پاها احساس داشته باشد و متوجه درد و اینگونه مسائل در پا نمی‌شود، طبق رفرنس‌های پزشکی، این بیمار حداقل باید سالی یک مرتبه به کلینیک‌های زخم یا به پزشکی که تحت درمان اوست، مراجعه کند تا ارزیابی‌های لازم درخصوص این بیمار انجام شود. همچنین بیمار باید اصولی که مربوط به مراقبت از پاهاست را هر شب تا پایان عمر انجام دهد. این امر درباره بیمارانی که مبتلا به زخم هستند و پاها دچار آسیب شده به مراجعه هر ماه تغییر پیدا می‌کند.

مدیر کلینیک زخم جهاد دانشگاهی، تأکید کرد: بیماری که دچار زخم بوده و آن زخم بهبود پیدا کرده نیز باید هر ماه به کلینیک‌های مربوطه مراجعه کند تا ارزیابی‌ها و بررسی‌ها برای بیمار انجام شود.

وی به نشانه‌های احتمال ابتلا به زخم دیابت اشاره و بیان کرد: اگر فردی زخم و تاول، هر نوع تغییر رنگ در سطح پوست، بافت چرکی روی پوست پا، «هر نوع تغییراتی» روی سطح پا، فرو رفتن ناخن داخل گوشت پا، هر نوع خشکی بیش از حد پوست، هر نوع قرمز شدن هر ناحیه از پا را مشاهده کرد، باید سریع به کلینیک‌های زخم مثل کلینیک زخم جهاد دانشگاهی مراجعه کند تا ارزیابی‌های لازم توسط پزشکان متخصص صورت گیرد.

مدیر کلینیک زخم جهاد دانشگاهی به خدمات درمانی کلینیک ترمیم زخم و بافت جهاد دانشگاهی اشاره و خاطرنشان کرد: کلینیک زخم جهاد دانشگاهی ۷ سال است که فعالیت می‌کند و حداقل به بیش از ۳ هزار بیماری که مبتلا به انواع زخم‌های مزمن هستند، سرویس داده است. خدماتی که در این کلینیک انجام می‌شود، مربوط به درمان انواع زخم‌های مزمن است. خدماتی از جمله برداشتن فشار از روی زخم، لارو درمانی و همچنین انواع جراحی‌های محدود که این بیماران نیاز دارند.

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران، محمدی گفت: در بخش کلینیک داخلی نیز متخصصان عفونی برای بیمارانی که زخم آنها عفونی شده، خدمات درمانی لازم را ارائه می‌دهند. همچنین با توجه به اینکه تغذیه بیماران دیابتی بسیار حائز اهمیت است، این بیماران در کلینیک زخم جهاد دانشگاهی تحت نظر متخصص تغذیه نیز قرار می‌گیرند.