بررسی مادربرد گیگابایت GIGABYTE Z790 AORUS MASTER

نسل 13 پردازنده‌های اینتل با اسم رمز Raptor Lake به مانند نسل 12، از ساختاری هیبریدی بهره می‌برند. بدین معنا که برای انجام امور پردازشی متفاوت، یک واحد مدیریتی تحت عنوان Intel Thread Director ایجاد شده که با تشخیص نوع پردازش، کارهای سبک را به سمت هسته‌های Efficient هدایت می‌کند و کارهای سنگین را به سمت هسته‌های Performance ارسال می‌کند. بدین ترتیب با این تقسیم کار، پردازش‌ها سریعتر انجام می‌پذیرند.

تعداد هسته‌های Efficient در پردازنده‌های رپتورلیک دو برابر شده، همچنین میزان کش افزایش یافته است. پشتیبانی از ارتباط سریع PCIe Gen.5 و همچنین امکان استفاده از رمهای DDR4 و DDR5 از دیگر خصوصیات نسل 13 است. در حال حاضر اینتل از خانواده رپتورلیک فقط 3 مدل پردازنده، i5 13600K(F)، i7 13700K(F) و i9 13900K(F) را معرفی کرده است. که مشخصات و تفاوت‌های آنها را در جدول فوق مشاهده می‌کنید.

مهمترین تغییرات مادربرد‌های Z790، افزایش تعداد خطوط PCIe Gen.4، پشتیبانی از بیس فرکانس 5600 مگاهرتز DDR5، و همچنین افزایش تعداد USB‌های 20Gbps نسبت به نسل قبل است. با این توصیف از پردازنده‌های رپتور لیک و چیپست Z790، به سراغ بررسی مادربرد گیگابایت می‌رویم.

مادربرد مورد بررسی امروز ما، GIGABYTE Z790 AORUS MASTER است که پس از مدل EXTREME، دومین مادربرد High End چیپست Z790 در سبد محصولات گیگابایت محسوب ‌می‌شود. این مادربرد 499 دلاری از VRM مجهز به یک مدار 2+1+20 فازی تمام دیجیتال برای تغذیه پردازنده‌های نسل جدید 13 استفاده می‌کند. ارتباط شبکه Wi-Fi 6 802.11ax در کنار بلوتوث نسخه 5 و کارت شبکه 10 گیگابیتی از جمله دیگر امکانات این مادربرد به شمار می‌رود. مادربرد Z790 AORUS MASTER گیگابایت کلکسیونی از ارتباطات را عرضه می‌کند. یک درگاه M.2 PCIe Gen.5، درگاه‌های متعدد M.2 PCIe Gen.4، تعداد زیادی اتصالات متنوع USB، و پیشرفته ترین امکانات نرم افزاری برای تجربه بهترین عملکرد، با این مادربرد عرضه می‌شود.

مادربرد Z790 AORUS MASTER گیگابایت سایز EATX دارد. بنابراین جزو مادربرد‌های پهن دسته بندی می‌شود. از نظر ظاهر، در عین حال که، میراث دار ساختار تنومند و صنعتی کلاسیک مادربردهای آئوروس گیگابایت است، دارای ظرافت‌های خاص طراحی در روی سینک‌های خنک کننده است.

سمت راست بخش فوقانی از جمله شلوغترین بخش‌های مادربرد است. در لبه ابتدا 3 هدر فن، به ترتیب CPT OPT مخصوص فن دوم پردازنده، CPU FAN به رنگ طوسی و هدر سوم مخصوص اتصال پمپ واترکولر و یا فن سوم است.

دقت کنید شرکت گیگابایت خیال کاربر را برای اتصال پمپ راحت کرده است. اولا کلیه هدر‌های فن روی مادربرد قادر به تامین 2 آمپر نیرو برای اتصال فن و پمپ هستند، بنابراین بدون کوچکترین افت توان، تمام هدر‌های فن می‌توانند به عنوان هدر پمپ نیز مورد استفاده قرار گیرند و یا به هر هدر این مادربرد می‌توان حتی 4 فن را متصل کرد.

در زیر هدر 4 پین طوسی رنگ فن پردازنده، یک هدر 2 پین مخصوص اتصال سنسور دما وجود دارد.

در لبه مادربرد، 2 خروجی نورپردازی، یکی 4 پین – 12 ولت برای اتصال دستگاه‌های مجهز به نورپردازی RGB، و دیگری 3 پین – 5 ولت برای اتصال دستگاه‌های مجهز به نورپردازی ARGB است.

دیباگر مادربرد، دکمه مینیاتوری پاور، کانکتور تقویت شده 24 پین و تعداد 2 عدد خروجی USB فرانت پنل کیس از نوع 5Gbps و همچنین یک خروجی USB Type C از نوع 20Gbps نیز در این بخش حضور دارند.

دکمه PCIe Easy Latch Plus ابتکار جدید گیگابایت برای رهایی از مشکل آزاد سازی قفل اسلات کارت گرافیک در نسل جدید Z790 است. کارت‌های گرافیک امروزی به لطف بک پلیت‌های بسیار ضخیم و درشتی که دارند، با وجود سینک‌های فراوان در بالا و پایین اسلات گرافیک مادربرد، پس از نصب گیر می‌کنند و دیگر انگشت نمی‌تواند به راحتی به ضامن اسلات گرافیک برسد. بنابراین در چنین شرایطی ناچار هستید یک پیچ گوشتی دراز را راهی سطح مادربرد کنید که در رفتن آن پیچ گوشتی می‌تواند به مادربرد آسیب برساند. شرکت گیگابایت، برای خلاص شدن از این وضعیت، دکمه Easy Latch Plus را برای این منظور ساخته است که با اتصال تسمه ای فلزی به ضامن اسلات گرافیک می‌تواند به راحتی آن را آزاد کند.

مادربرد Z790 Aorus Master گیگابایت، تعداد سه اسلات کامل PCI Express دارد، که اولین درگاه از بالا منشعب از پردازنده، از نوع Gen.5 با پهنای باند کامل x16 است، و دو درگاه پایینی منشعب از چیپست از نوع PCIe Gen.3، به ترتیب با پهنای باند x4 و x1 در پایین مادربرد نزدیک به هم قرار گرفته اند. خوشبختانه دیگر SLI از طرف سازندگان گرافیک پشتیبانی نمی‌شود بنابراین، پشتیبانی از آن هم در مادربرد‌های جدید وجود ندارد.