حال صنعت مخابرات خوب است؟

به گزارش گروه دانش و فناوری اقتصاد ۱۰۰ و به نقل ازجی اس ام ،فیلترینگ شدید دنیای داده در کشور باعث شده تا کاربران برای انجام کارهای عادی خود هر روز از یک VPN به VPN دیگر سوئیچ کنند و ده‌ها برنامه را برای اتصال به دنیای عادی مجازی مورد آزمایش قرار دهند. این روند از اواخر شهریور آغاز و در طول فصل پاییز ادامه داشت و حالا در زمستان 1401 نیز هر روز شرایط سخت‌تری را تجربه می‌کند. عدم دسترسی به دنیای مجازی و اکتفای کاربران به انجام شدن حداقلی امور خود و حتی حذف شدن اموری همچون سرگرمی، خرید و فروش، تماس‌های تصویری و سرویس‌های استریم و ارسال و دریافت فایل در کنار ناکارآمدی و عدم کیفیت سرویس‌های داخلی باعث شده تا علاوه بر نارضایتی عمومی کاربران نسبت به امور، باعث کاهش استفاده از حجم داده و در نهایت کاهش درآمد اپراتورها شود.

در روزهای گذشته نامه درز کرده از اپراتورها که رگولاتوری را برای دریافت کمک مورد خطاب قرار داده بودند و تایید آن توسط شرکت مخابرات زیرساخت، ماجرای زیان دهی صنعت داده کشور را وارد فاز تازه‌ای کرد. گلایه مدیران اپراتورها باعث شد تا وزیر ارتباطات وعده بررسی این موضوع را در رسانه‌ها مطرح کند. به نظر می‌رسد وزیر ارتباطات با اینکه میزان درآمد تماس‌های گرفته شده را بیشتر می‌داند اما به دنبال فرمول جدیدی برای محاسبه هزینه اینترنت کاربران باشد. با این جمع بندی به نظر می‌رسد مصوبه‌ای در سازمان تنظیم مقررات رادیویی در حال تنظیم است که قیمت‌های مورد استفاده در اپراتورها را دچار تغییر خواهد کرد. این موضوع در کنار دستوری بودن قیمت‌ها که همین حالا هم با توجه به قیمت داده در دنیا رقابتی نیست، باعث فشار بیشتر بر کاربران اینترنت و کل صنعت داده کشور خواهد شد.

به نظر می‌رسد این سریال اشتباهات باعث کاهش بیشتر کیفیت سرویس دهی و در نهایت کاهش رتبه بیش از پیش مقرون به صرفه بودن اینترنت ایران در جهان شود. در همین راستا فرامرز رستگار دبیر سندیکای صنعت مخابرات نیز حیات صنعت مخابرات را منوط به درآمد اپراتورها از فروش داده به کاربران می‌داند و می‌گوید که کاهش درآمد منجر به کاهش توان به روزآوری سیستم‌ها، به کارگیری نوآوری و حتی خرید داده و تجهیزات جدید می‌شود. این کاهش در نهایت دامان تولید کنندگان و خدمات دهندگان تجهیزاتی را نیز خواهد گرفت و طبعا تلاش‌های بومی سازی را نیز بی اثر خواهد کرد. وی همچنین ادامه می‌دهد که زمانی که فشارهای مالی اپراتورها به فعالان صنعت مخابرات وارد شود، این شرکت‌ها از راضی نگه داشتن متخصصان خود عاجز می‌شوند و در نهایت نیروهایی که حضورشان برای پویا ماندن این صنعت ضروری است مهاجرت می‌کنند. رستگار توجه مسئولان به این صنعت را خواستار شد و افزود که اصلی‌ترین سرمایه‌های این شرکت‌ها، همین نیروهای متخصص‌شان است و زمانی که چنین نیرویی از دست برود، حتی با بهبود مجدد شرایط مالی اپراتورها نیز نمی‌توان صنعت مخابرات را احیا کرد.

پس از این جمع بندی به طور پر رنگ‌تر می‌توان دید که مصوبه مورد بحث سازمان تنظیم مقررات رادیویی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز این زیان دهی را تشدید خواهد کرد. در روزهای گذشته نخجوانی مدیر عامل شاتل نسبت به این افزایش قیمت عکس العمل نشان داد و گفت که در شرایطی که دولت قیمت‌گذاری خدمات ارائه شده توسط این شرکت‌ها را انجام می‌دهد و اجازه‌ای برای افزایش خدمات متناسب با افزایش هزینه‌ها به شرکت‌ها صادر نمی‌شود، اجرای چنین طرح‌هایی که هزینه‌های جدیدی را به ما و شرکت‌های مشابه‌ تحمیل می‌کند، می‌تواند نهایتا به نابودی صنعت مخابرات و افت جدی‌تر کیفیت خدمات ارتباطی کشور بینجامد. این مسئله باعث می‌شود تا هزینه ناکارآمدی بخش‌های دیگر را مردم و اپراتورها بپردازند. در واکنش به این اظهارات سازمان تنظیم مقررات نیز اعلام کرد که در حال حاضر پیشنهاد سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در مرحله دریافت نظرات بوده و هنوز پیش‌نویس آن نهایی نشده است. رگولاتوری همچنین اعلام کرده است که قیمت‌گذاری نرخ خدمات عمده‌فروشی شرکت مخابرات ایران، به درخواست خود اپراتورها انجام می‌شود.

در نهایت باید دید که این بار کج به منزل می‌رسد و سوهان اعصاب این روزهای مردم عادی که نه از وضع موجود رضایت دارند و نه آن را مقرون به صرفه می‌دانند به ساحل مقصود خواهد رسید یا خیر. این مسئله در حالی است که مدیران وزرات ارتباطات و فناوری اطلاعات مدت زیادی است که معتقدند هزینه اینترنت موبایل باید افزایش پیدا کند تا ترافیک آن با انتقال کاربران به اینترنت ثابت کاهش پیدا کرده و فشار شبکه موبایلی کشور نیز کم شود. باید دید کیفیت پایین خدمات و افزایش هزینه‌ها در نهایت این کشتی طوفان زده مخابراتی کشور را به کدام سمت و سو خواهد برد و آینده صنعت مخابرات چگونه رقم خواهد خورد.