مالک امپراطوری سامسونگ کیست؟ بررسی اجمالی تاریخچه سامسونگ

به گزارش گروه دانش و فناوری اقتصاد ۱۰۰ و به نقل از سخت افزارمگ،آیا کل مجوعه سامسونگ تنها متعلق به یک نفر است؟ وقتی کلمه سامسونگ را می‌شنوید، طبیعتا ذهن شما به سمت گوشی‌های هوشمند و لوازم خانگی می‌رود. اما بیشتر مردم نمی‌دانند که نفوذ این شرکت بسیار فراتر از دستگاه‌های الکترونیکی است. در ادامه این مقاله با بررسی تاریخچه سامسونگ با ابعاد کمتر شناخته شده‌ای از این شرکت آشنا خواهیم شد.

در خود کشور کره جنوبی، گروه سامسونگ همه چیز را از هتل‌ها گرفته تا بیمارستان‌ها را اداره می‌کند و حتی بزرگترین شرکت بیمه عمر این کشور را در اختیار دارد. با تعداد زیادی کسب و کار و شرکت‌های تابعه، ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که چگونه گروه سامسونگ این حجم از کارهای روزمره را مدیریت می‌کند و چه کسی مالک همه آن است؟

در واقع سامسونگ یک شرکت بزرگ خانوادگی است که معمولاً در کره جنوبی از آنها به عنوان جی‌بول (chaebol) یاد می‌شود. از دیگر نمونه‌های جی‌بول می‌توان به هیوندای و ال‌جی اشاره کرد. امروزه، سامسونگ توسط لی جائه یونگ، از نوادگان مستقیم موسس این شرکت، رهبری می‌شود. او با ثروت خالص 9.2 میلیارد دلاری، دومین فرد ثروتمند در کره جنوبی است.

مفهوم جی‌بول اولین بار در دهه 1960 پس از جنگ کره ظهور کرد، زیرا دولت این کشور به یک سری از شرکت‌های منتخب برای ساخت تولیدات صادراتی اعتماد کرد. این باعث ایجاد نوعی رابطه همزیستی بین جی‌بول‌ها و دولت کره جنوبی شد که تا به امروز وجود دارد. نفوذ جی‌بول‌ها در این کشور به بحث‌هایی منجر شده است که در ادامه بیشتر در مورد آن صحبت خواهیم کرد.

در حقیقت سامسونگ قبل از اینکه اولین کامپیوتر وجود داشته باشد تاسیس شده بود است. لی بیونگ چول سامسونگ را در سال 1938 تاسیس کرد و در تجارت ماهی خشک، رشته فرنگی و سایر محصولات داخلی تخصص داشت. در دهه‌های پس از آن، این شرکت از طریق یک سری خرید و سرمایه‌گذاری به بخش‌های بیمه، امور مالی مصرف‌کننده، الکترونیک، گردشگری، ساخت‌وساز و تعدادی دیگر از صنایع وارد شده است. امروزه، گروه سامسونگ 20 درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) کره جنوبی را تشکیل می‌دهد. این را می‌توان یکی از بزرگترین سهم‌های یک شرکت در تولید ناخالص یک کشور در جهان دانست و همین رقم است که جایگاه سامسونگ را در کره جنوبی بسیار خاص کرده است.

در مجموع، گروه سامسونگ حدود 80 شرکت تابعه را کنترل می‌کند. این تا حد زیادی نتیجه‌ی کارهایی است که خانواده لی به روش‌های خلاقانه برای حفظ کنترل هر چه بیشتر بر شرکت انجام داده است. در این بین، تنها 19 شرکت تابعه سامسونگ به صورت عمومی در بازار سهام کره معامله می‌شوند. اما خانواده لی دارای سهام کافی در هر یک از شرکت‌های تابعه، چه به طور مستقیم و چه غیرمستقیم، برای اداره کل شرکت است.

برای مثال، Samsung Electronics تا حدی متعلق به دو شرکت تابعه دیگر است: Samsung Life Insurance و Samsung C&T. روی کاغذ، لی جائه یونگ، رئیس سامسونگ، سهام فردی بسیار کمتری نسبت به هر یک از این شرکت‌های تابعه دارد. با این حال، لی همچنین سهام بزرگی در شرکت‌های تابعه دارد، بنابراین کنترل او بر Samsung Electronics نیز به طور غیرمستقیم افزایش می‌یابد. این نوع مالکیت متقابل در میان جی‌بول‌های کره جنوبی رایج است.

علاوه بر خانواده لی، خدمات بازنشستگی ملی کره جنوبی نیز 8.6 درصد از سهام سامسونگ الکترونیکس را در اختیار دارد. و با توجه به رابطه نزدیک بین جی‌بول‌ها و دولت، جای تعجبی ندارد که خانواده لی معمولاً با مخالفت کمی در بین سهام‌داران عمده رو به رو می‌شود.

سرمایه گذاران نهادی بزرگ، اعم از کره‌ای و بین المللی، نیز سهام قابل توجهی در سامسونگ و شرکت‌های تابعه آن دارند. به عنوان مثال، شرکت مدیریت سرمایه مستقر در نیویورک، BlackRock، سومین بخش بزرگ سامسونگ الکترونیکس را با 5 درصد سهام خود در اختیار دارد.

حالا ما می‌دانیم که مالک سامسونگ چه کسی است، اما تصمیم گیری‌های روزمره‌ی شرکت به عهده‌ی چه کسی است؟ این مورد کمی پیچیده است، اگرچه ساختار شرکتی سامسونگ خانواده لی را تا حد زیادی تحت کنترل خود نگه می دارد، اما همیشه به نفع آنها عمل نمی‌کند. در واقع به نظر می‌رسد که تاریخچه سامسونگ در کنار افتخارات شاهد رسوایی‌هایی هم بوده است.

در سال 2017، لی جائه یونگ پس از اهدای میلیون‌ها دلار برای تحت تأثیر قرار دادن اعضای کلیدی دولت، از جمله پارک گئون هی، رئیس‌جمهور وقت کشور، به اتهام رشوه و فساد مجرم شناخته شد. اما در حالی که او ابتدا قرار بود پنج سال را در زندان بگذراند، حکم لی تنها یک سال بعد کاهش یافت. قابل ذکر است که در آن زمان، لی جائه یونگ هنوز نقش رئیس سامسونگ را بر عهده نگرفته بود، اما با این وجود او تصمیمات کلیدی را می‌گرفت. همین اتفاقات نشان دهنده‌ی میزان نفوذ این شرکت و به طبع این خانواده در دولت‌های کره جنوبی است.

اما این پایان کار نبود و رسوایی دیگری این بار در سال 2020 ظاهر شد، زمانی که دادگاه عالی کره جنوبی دوباره پرونده را باز کرد. لی سپس برای گذراندن باقیمانده دوران محکومیت خود به زندان بازگردانده شد. با این حال، او بعداً با آزادی مشروط دوباره از زندان خارج شد و سپس توسط رئیس جمهور با عنوان تلاش برای “غلبه بر بحران اقتصادی” و احیای اقتصاد کره جنوبی پس از COVID-19 مورد عفو قرار گرفت. در نهایت چائه یونگ با وجود قانون شکنی‌های متعدد و اثبات آنها در دادگاه، نه تنها دوره محکومیت خود را به پایان نرسانده، بلکه به نوعی از او تقدیر هم شده است.

در نهایت لی جائه یونگ در اکتبر 2022 (مهر 1401) رسماً به عنوان رئیس سامسونگ سوگند یاد کرد. هرچند که این عنوان به تاز‌ه‌گی به صورت رسمی به وی واگذار شده است، اما او از مدت‌ها قبل و به دنبال سکته قلبی پدرش و پس از آن به کما رفتن او، در سال 2014 به عنوان رهبر واقعی شرکت فعالیت می‌کرد.

همانطور که در بالا ذکر شد، تعداد انگشت شماری از شرکت‌های تابعه گروه سامسونگ، شرکت‌های سهامی عام هستند. این بدان معناست که هر کسی می‌تواند سهام آن را در بورس خریداری کند. با این حال، سهام سامسونگ در بورس‌های آمریکا مانند NYSE معامله نمی‌شود و سرمایه‌گذاری برای افراد عادی کمی سخت‌تر می‌شود. برای خرید سهام سامسونگ، باید یک حساب کارگزاری یا حساب بانکی در خود کره جنوبی داشت. سرمایه گذاران بزرگتر معمولاً با چنین مؤسسات مالی در خارج از بورس معامله می‌کنند.

در مورد اینکه آیا شرکت دوباره مالک خصوصی خواهد داشت یا خیر، با توجه به ارزش خالص شرکت‌های تابعه آن کاملا بعید است. سامسونگ با بیش از 300 میلیارد دلار سرمایه در بازارهای جهانی یکی از بزرگترین شرکت‌های جهان است. تنها کافیست برای مقایسه به این موضوع فکر کنید که ایلان ماسک مجبور شد ۴۵ میلیارد دلار برای خرید توییتر و خصوصی کردن آن بپردازد. حتی او مجبور شد با وام‌های بانکی و کنار گذاشتن بخشی از سهام تسلا این کار را انجام بدهد.

حالا با توجه به ارزش شرکت سامسونگ به نظر نمی‌رسد که فعلا کسی بتواند این امپراطوری را از دست خاندان لی خارج کند، و روز به روز با بزرگتر شدن این شرکت، نفوذ این خانواده بر کشور کره جنوبی نیز بیشتر خواهد شد. بررسی تاریخچه سامسونگ به وضوح نشان دهنده‌ی تاثیر مستقیم این شرکت تجاری بر روی وضعیت کنونی کره جنوبی است، کشوری که با کم‌ترین منابع طبیعی در جهان، در بین برترین اقتصادهای جهان قرار گرفته است.