بهترین CPU سال ۲۰۲۲ در بازار

به گزارش گروه دانش و فناوری اقتصاد ۱۰۰ و به نقل از دیجی کالامگ،در حال حاضر، اگر شما به دنبال سریع‌ترین CPU موجود در بازار می‌گردید، شما باید پردازنده‌ی نسل سیزدهم شرکت اینتل یعنی رپتور لیک (Raptor Lake) را خریداری کنید. مدل آلدر لیک (Alder Lake) شرکت اینتل به طور کامل معماری پردازنده‌های دسکتاپ x86 را با یک معماری هیبریدی جدید تغییر داده که می‌تواند عملکرد استثنائی را با ترکیب راندمان بالا و هسته‌های بهتر به دنبال داشته باشد. رپتور لیک از این فرمول استفاده کرده تا عملکرد برنده‌ای را در بخش بازی‌های ویدیویی و سایر کارهای سنگین به ثبت برساند. البته این مورد باعث شده تا این نوع پردازنده، مصرف برق به مراتب بیشتری نسبت به پردازنده‌های شرکت رقیب یعنی AMD شود.

پلتفرم‌های Ryzen 7000 توانسته به یکی از قوی‌ترین چیپست‌های مدرن AMD تبدیل شود که روی مادربردهای گران‌قیمت با حافظه‌ی DDR5 نصب می‌شود. با این‌که Ryzen 5000 از نسل قبلی AMD تلاش کرده تا سریع‌ترین چیپست برای بازی‌های ویدیویی باشد، مدل Ryzen 7 5800X3D بر مبنای معماری قدیمی‌تر در تلاش است تا به این هدف برسد. در ادامه به بررسی مولفه‌های مختلف دخیل در پردازنده‌های اینتل و AMD می‌پردازیم.

تلاش بسیار زیاد AMD با پردازنده‌های مبتنی بر معماری Zen سطح انتظارات ما را در هر دو حوزه‌ی دسکتاپ و بازارهای قطعات بالا رده (HEDT) فراتر از حد انتظار برده، در حالی‌که اینتل همچنان از پردازنده‌های ۱۴ نانومتری و معماری اسکای‌لیک (Skylake) استفاده می‌کند. در چند سال اخیر مشخص شده که پردازنده‌های AMD به جای تمرکز روی قیمت‌گذاری و مصرف انرژی، به سمت طراحی با هسته‌‌های بیشتر، راندمان بیشتر و همچنین مصرف انرژی کمتر روی آورده است.

شرکت اینتل هم تلاش کرده در عوض، ویژگی‌ها و هسته‌های جدیدی را روی محصولاتشان اضافه کند تا اثرات جانبی منفی کمتری مثل مصرف انرژی بیشتر و تولید گرما را کاهش دهد. این مسئله تنها چیزی است که تلاش شرکت را در طراحی و پروسه‌ی ساخت برجسته می‌کند.

این رفتارهای رفت و برگشتی دو شرکت اینتل و AMD در حال حاضر کاملا تغییر کرده است؛ چراکه اینتل در زمان حال تلاش کرده نسبتِ قیمت به بهره‌وری در پردازنده‌های AMD را با ارائه‌ی چیپ‌های رپتور لیک دچار بحران کند. رپتور لیک، بیشترین تغییر را به ساختار پردازنده‌های اینتل از لحاظ طراحی متدولوژی و معماری به کار برده است. رپتور لیک همچنین با پردازنده‌ی اینتل ۷ ثابت کرده که در بخش رقابت می‌تواند نتیجه‌ی درخشانی را ارائه دهد؛ به خصوص در برابر پردازنده‌ی ۵ نانومتری AMD.

اینتل اولین شرکتی بود که به سمت تکنولوژی‌های PCIe 5.0 و DDR5 رسید اما AMD هم حالا در پردازنده‌های Ryzen 7000 از این دو فناوری پشتیبانی می‌کند. DDR5 هزینه‌ی بسیار زیادی برای مادربردها در بر دارد اما اینتل به شما اجازه می‌دهد تا بین حافظه‌ی DDR4 یا DDR5 انتخاب کنید، در حالی‌که شرکت AMD تنها از حافظه‌ی DDR5 پشتبانی می‌کند که یک نقطه‌ی منفی قابل توجهی برای این دسته از محصولات تلقی می‌شود. البته این نقطه‌ی منفی در حدی نیست که بتوان نقاط مثبت پردازنده‌های AMD را نادیده گرفت. اگرچه، اینتل هنوز سیاست‌های خود را نظیر توانایی اورکلاک، در مادربردها و پردازنده‌های مقرون به صرفه متوقف نکرده است.

چیپ‌های اینتل همچنین قابلیت اورکلاک را برای هر دو المانِ هسته و فرکانس حافظه حفظ کرده است. اگر شما برای خرید مادربرد سری Z اقدام کنید، شما به اندازه‌ی بسیار بیشتری از حداقل مقدار فضای مورد نیاز برای اورکلاکِ چیپ‌های Ryzen 7000 گنجایش دارید. به همین ترتیب استفاده از پردازنده‌های اینتل منطقی‌تر به نظر می‌رسد. با این حال، شرکت AMD در این زمینه بیکار ننشسته و اخیرا پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X3D، یک مدل CPU جدید را با قابلیت ۳D V-Cache روانه‌ی بازار کرده است. این محصول توانسته به یک قطعه‌ی درجه یک برای بازی‌های ویدیویی تبدیل شود. در این پردازنده، L3 cache به اندازه‌ی استثنایی ۹۶MB وجود دارد که به طور متوسط ۱۵ درصد عملکرد بهتری را در بازی‌های ویدیویی حاصل می‌شود. اگرچه، این پردازنده هم بر مبنای معماری Zen 3 ساخته شده که نسبت به تمامی پردازنده‌های دسکتاپ شرکت اینتل چند قدم عقب‌تر است.

این شرایط برای شرکت AMD ممکن است به زودی تغییر کند؛ چراکه AMD در تلاش است تا پردازنده‌ی Zen 4D با قابلیت ۳D V-cache را در اواخر امسال منتشر کند، در حالی‌که اینتل تصمیم دارد یک نسخه‌ی ویژه از رپتور لیک ۶ GHz را در بازار موجود کند. البته ما متوجه شده‌ایم که به طور غیر رسمی یک پردازنده‌ی ۳۴ هسته‌ای از رپتور لیک در دست تولید قرار دارد. توسعه و انتشار این قطعه می‌تواند انقلابی در زمینه‌ی پردازنده‌های کامپیوتری برپا کند.

با وجود این‌که AMD تلاش‌های زیادی اخیرا برای نوسازی ساختار و معماری قطعات کرده، اینتل در این زمینه توانسته برنده‌ی حال حاضر این نبرد بین دو شرکت باشد. البته، یک پردازنده‌ی AMD همچنان می‌تواند بر اساس نیازهایتان گزینه‌ی بهتری باشد. برای مثال اگر می‌خواهید سیستم‌تان مصرف برق کمتری داشته باشد یا شاید هم تصمیم دارید یک CPU مناسب که با مادربردهای نسل قدیمی سازگار است خریداری کنید، طبیعی است که یک CPU از شرکت AMD شاید بتواند بهتر از رقبای شرکت اینتل در این زمینه ظاهر شود. با تمامی این تفاسیر، اگر شما تصمیم دارید بهترین CPU موجود در بازار برای بازی‌های ویدیویی یا عملکردهای سنگین خریداری کنید، یا شاید هم دنبال پردازنده‌ای هستید که به طور تخصصی بتوان آن را اورکلاک کرد، شرکت اینتل قطعات جذاب‌تری به شما ارائه می‌دهد.

قیمت یک قطعه، مهمترین و قابل توجه‌ترین المانی است که هر فردی در هنگام خرید با آن مواجه می‌شود. شرکت AMD هم سعی بسیار زیادی کرده تا از لحاظ قیمت‌گذاری، محصولات قابل پسند‌تری را به بازار ارائه دهد. با این حال، این رویه در زمان کنونی تغییراتی کرده است. اینتل در تلاش است تا از لحاظ قیمت‌گذاری هم بتواند برنده‌ی میدان نبرد با شرکت رقیبش باشد. بنابراین، پردازنده‌های رپتور لیک، محصولاتی هستند که با قیمت مناسب‌تری در تلاش هستند توجه کاربران را جلب کنند. این مسئله برای AMD یک چالش و بحران جدی است؛ چراکه پردازنده‌های رپتور لیک از لحاظ عملکردی هم یک سر و گردن بهتر از همتاهای خود در شرکت AMD ظاهر شده است.

ظهور مدل‌های Raptor Lake-S موجب شده تا شرکت اینتل هسته‌ها، رشته‌ها و ویژگی‌های بیشتری را به پردازنده اضافه کنند اما از طرفی دیگر، هزینه‌ی آنچنان زیادی برای اغلب پردازنده‌ها وارد نشده است. هسته‌ی مدل i5-13600K یک مدل استثنائی با افزایش قیمت نسل به نسلِ‌۳۰ دلاری در بازار موجود است اما از لحاظ عملکردی این پردازنده توانسته اثر بهتری داشته باشد و به همین علت، قیمت‌گذاریِ بیشترِ این قطعه را می‌توان توجیه کرد. به طور کلی، رپتور لیک یک کاهش قیمت اساسی در متر و معیارهای مربوط به تعداد هسته و رشته از خود نشان می‌دهد. به همین ترتیب اینتل می‌تواند با هسته‌های Core i5 و همچنین i7 و i9 از رقیب خود یعنی AMD جلو بیفتد. در همین حال، پردازنده‌های نسل قبل آلدر لیکِ شرکت اینتل یعنی Core i3 و قطعات قدیمی‌تر، از لحاظ قیمتی در حال جولان دادن هستند.

شرکت AMD مزیت‌های بسیار زیادی را نظیر قطعات خنک‌کننده‌ی باندل شده و توانایی اورکلاک کامل بر اغلب مدل‌ها را ارائه می‌دهد. همچنین شرکت AMD، یک نرم‌افزار اورکلاک را تحت عنوان Precision Boost Overdrive (PBO) منتشر کرده که کاربران عادی هم می‌توانند بدون دردسر، پردازنده را با چند کلیک ساده به طور خودکار اورکلاک کنند. AMD با قیمتِ بیشتر خود برای چند نسل توانسته بود در نبرد با شرکت اینتل، رتبه‌ی اول را تصاحب کند اما در نهایت امر، سیاست‌های AMD نظیر حفظ قیمت سرسام‌آور محصولات و همچنین توقف در ارائه‌ی قطعات خنک‌کننده‌ موجب شد تا AMD در این زمینه از حریف خود یعنی اینتل جا بماند.

با این حال، AMD هنوز به تمام مدل‌های CPU روی همه مادربردهای سری A اجازه‌ی اورکلاک می‌دهد که این مسئله برای علاقه‌مندان یک موهبت به شمار می‌رود. از طرفی دیگر، اینتل هنوز برای پردازنده‌های سری K قابلیت اورکلاک ارائه می‌دهد اما شما همچنین می‌توانید مادربرد گران‌قیمتِ سری Z را برای اورکلاکِ حرفه‌ای‌تر تهیه کنید. اینتل به مادربردهای سری H و B اجازه‌ی اورکلاک کامل را نمی‌دهد. اینتل در حال حاضر قابلیت اورکلاک حافظه را برای چیپ‌های B560 و H570 فعال نمی‌کند.

AMD به طور کلی سیستم خنک‌کننده‌ی بهتری نسبت به اینتل دارد. اغلب قطعات خنک‌کننده‌ی باندل شده‌ی AMD برای حداقل قدرت اورکلاک مناسب است اما شرکت AMD این قطعات را با هیچ یک از مدل‌های جدید روانه‌ی بازار نمی‌کند. اینتل همچنین برای SKU گران‌قیمت سری K که قابلیت اورکلاک را دارند، سیستم خنک‌کننده‌ای را ارائه نمی‌دهد. بنابراین حواستان باشد تا یک کولر هم برای خرید به بودجه‌ی خود اضافه کنید، البته اگر شما برای اورکلاک کردن پردازنده‌ی اینتل برنامه‌ریزی کرده‌اید.

هر دو شرکت اینتل و AMD یک خنک‌کننده‌ی باندل شده با SKU پایین دست دارند اما کولرهای اینتل بی‌دوام و در حد خود خوب تلقی می‌شوند. ما کیس‌هایی را دیده‌ایم که کولرهای استوک اینتل نتوانسته‌اند بهترین عملکرد را در تنظیمات خودشان ارائه دهند. از سمت دیگر، AMD کولرهای جامدی دارد که اغلب فضاهایی را برای اورکلاک فراهم می‌کند. اینتل تا حدی کولرهای خود را بزرگتر طراحی کرده اما از لحاظ زیبایی و بهبود وضعیت دمایی به اندازه‌ای قدرت ندارند تا با کولرهای AMD وارد رقابت شوند. از طرفی دیگر، کولرهای اینتل برای تمامی مدل‌ها موجود نیست.

با این حال، قیمت‌گذاری به طور تمام و کمال بر مبنای مبلغی که برای پردازنده پرداخت می‌کنید تعیین نمی‌گردد. ما همچنین باید نرخ پلتفرم را هم در نظر بگیریم. پردازنده‌های رپتور لیک شرکت اینتل مثل تراشه‌های نسل قبل آلدر لیک به رابط LGA 1700 متصل می‌شوند اما ما انتظار داریم که این آخرین تلاش برای مادربرهای سری ۷۰۰ باشد. سیلیکون نسل آینده‌ی اینتل احتمال می‌رود که به یک پلتفرم جدید مهاجرت کند. رپتور لیک با مادربردهای نسل قبل سری ۶۰۰ پس از یک آپدیت فریم‌ور سازگار خواهد بود. به همین ترتیب می‌توان با خرید چنین مادربردهایی در هزینه کمی صرفه‌جویی کرد.

شرکت AMD از سوکت AM4 برای پنج نسل پردازنده پشتیبانی کرده و با این‌که این پلتفرم برای مدتی دیگر با Ryzen 5000 عمر می‌کند، شرکت AMD در تلاش است تا سوکت AM5 را با جدیدترین پردازنده‌های Ryzen 7000 ست کند. این شرکت اذعان داشته که سوکت AM5 را حداقل تا سال ۲۰۲۵ پشتیبانی می‌کند. بنابراین امکان دارد که به اندازه‌ی AM4 بتوان طول عمر از این سوکت را انتظار داشت. بنابراین، علاقه‌مندان می‌توانند به فکر ارتقا باشند. متاسفانه، اولین موج از مادربردهای AM5 با یک قیمت بسیار سرسام‌آور منتشر شده‌اند و چالش‌های متعددی هم با پلتفرم‌های جدید دارند. به همین سبب، قیمت سیار زیاد مادربردهای AM5 شرکت AMD علنا به شرکت اینتل در زمینه‌ی قیمت‌گذاری یک مزیت بسیار خوبی را ارائه می‌دهد تا نسبت به مادربردهای مذکور AMD برتری داشته باشد.

در نبرد اینتل و AMD از جنبه‌ی قیمت‌گذاری، همچنان قدرت‌های قابل توجهی را از سمت AMD شاهد هستیم اما در حال حاضر پردازنده‌های رپتور لیک شرکت اینتل هم از لحاظ عملکردی و هم از لحاظ قیمت‌گذاری، طیف وسیع‌تر و متنوع‌تری از محصولات را به مشتری ارائه می‌دهند. با این حال، در زمان کنونی هر دو شرکت از فناوری PCIe 5.0 و DDR5 پشتبانی می‌کنند و همین مسئله موجب شده تا قیمت مادربردها نسل به نسل بیشتر شوند. البته، پلتفرم اینتل همچنین می‌تواند DDR4 را هم پشتیبانی کند. بنابراین شما می‌توانید به جای خرید یک حافظه‌ی DDR5، حافظه‌ی یک نسل قدیمی‌تر را برای صرفه‌جویی در هزینه خریداری کنید. در آن سمت، AMD قطعات قوی‌تر و طبیعتا گران‌قیمت‌تری را می‌طلبد و نسبت به مادربردهای سری ۶۰۰ و ۷۰۰ اینتل، خرج بیشتری برای کاربر می‌تراشد. ترکیبی از فاکتورهای گفته شده باعث می‌شود تا اینتل را برنده‌ی بخش قیمت‌گذاری بدانیم.

شرکت اینتل و AMD در بخش بازی‌های ویدیویی یک نبرد هیجان‌انگیزی را با یکدیگر به جلو پیش می‌برند. به طور کلی متوجه شده‌ایم که اینتل از لحاظ قیمت‌گذاری، بیشتر از شرکت رقیب به نفع کاربر کار می‌کند. در بخش زیر، عملکرد بازی‌های ویدیویی را در هر دو نوع پردازنده بررسی کرده‌ایم که هر کدام قیمت خاص خودشان را دارند. علاوه بر این موضوع، ما دو سری تست ترتیب داده‌ایم که عملکرد را هم در ویندوز ۱۰ و هم ویندوز ۱۱ بررسی می‌کنند؛ چراکه پردازنده‌های رپتور و آلدر لیک شرکت اینتل راندمان بیشتری را در ویندوز ۱۰ نسبت به ۱۱ ارائه می‌دهند. در هر صورت، شرکت اینتل در هر نوع سیستم از رقیب خود جلو می‌افتد.

همان‌طور که شما ملاحظه می‌کنید، پردازنده‌های رپتور لیک شرکت اینتل سریع‌تر از پردازنده‌های Ryzen 7000 مبتنی بر معماری Zen 4 شرکت AMD در تمامی زمینه‌هاست اما یک مورد، یعنی Ryzen 7 5800X3D توانسته در بخش بازی‌های ویدیویی سرآمد محصولات AMD باشد. البته، ذکر این نکته هم الزامی است که این پردازنده‌ی به شدت تخصص یافته، در تمامی بازی‌ها نمی‌تواند عملکرد را بهینه کند. علاوه بر این موضوع، Ryzen 7 5800X3D به طرز ویژه‌ای برای بازی‌های ویدیویی بهینه‌سازی شده اما همان‌طور که شما در بخش فوق می‌توانید مشاهده کنید، این قطعه قادر نیست با پردازنده‌های مشابه به قیمت خود از لحاظ عملکرد برنامه‌ها، هم‌پای آنها رقابت کند.

با این‌که پردازنده‌ی Core i9-13900K سریع‌تر از پردازنده‌ی Ryzen 7 5800X3D است، اکثر کاربران متوجه تفاوت بین این دو پردازنده در بخش بازی‌های ویدیویی نمی‌شوند. تنها در صورتی کاربران متوجه تفاوت‌ها می‌شوند که وظایف مختلفی را هم‌زمان با تجربه‌ی بازی انجام دهند. برای مثال می‌توان به استریم کردن بازی‌ها اشاره کرد. در این وضعیت‌ها، مدل ۱۳۹۰۰K مزیت‌های به مراتب بیشتری را از خود نسبت به رقیب خودش نشان می‌دهد.

اسلات‌های Core i9-13900k به عنوان سریع‌ترین CPU گیمینگ اینتل، قیمت بسیار زیادی دارد اما همین مدل، عملکرد گیمینگ را در مدل Core i7-13700k با مقدار هزینه‌ی کمتری ارائه می‌دهد. بنابراین، قیمت مدل Core i7 در این زمینه مقرون به صرفه‌تر به نظر می‌رسد. البته برای گیمرهای نسل جدید که می‌خواهند هم عملکرد خوبی را از بازی‌ها شاهد بوده و هم هزینه‌ی مطلوبی را برای CPU پرداخت کنند، مدل Core i5-13600K می‌تواند گزینه‌ی پیشنهادی دیگری باشد.