پشت پرده گران‌فروشی ایران‌خودرو فاش شد!

بحث واگذاری ایران‌خودرو به شرکت کروز طی روزهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این مسئله انتقادات گسترده‌ای را از سوی کارشناسان و فعالان حوزه خودرو به دنبال داشته و نگرانی‌هایی در مورد انحصار و شفافیت در صنعت خودرو ایجاد کرده است.

واگذاری سهام ایران‌خودرو به کروز

با آغاز فرآیند خصوصی‌سازی، شرکت ایران‌خودرو اخیراً و از طریق سامانه کدال، نتایج فراخوان عمومی برای شناسایی متقاضیان خرید سهام خود را اعلام کرده است. بر اساس این گزارش، دو خریدار برای سهام شرکت‌های زیرمجموعه ایران‌خودرو ابراز علاقه کرده‌اند که یکی از این متقاضیان، شرکت کروز است.

این شرکت از سال ۱۳۹۰ به‌تدریج اقدام به خرید سهام ایران‌خودرو کرده و تاکنون حدود ۳۰ درصد از سهام این شرکت را به‌صورت مستقیم و از طریق شرکت‌های زیرمجموعه خود در اختیار دارد. همچنین، دو کرسی هیئت مدیره ایران‌خودرو نیز به شرکت کروز تعلق گرفته است. این وضعیت به وضوح نشان‌دهنده تمایل کروز به تصاحب بزرگ‌ترین خودروساز کشور است. این در حالی است که پرونده‌های قضایی مرتبط با این شرکت در زمینه قاچاق قطعات خودرو همچنان در جریان است.

اقدامات مشکوک کروز در واردات قطعات خودرو

بر اساس گزارش‌های رسمی، مقامات قضایی ادعا کرده‌اند که شرکت کروز از روش‌هایی همچون ارائه اسناد جعلی و اطلاعات نادرست به گمرک برای واردات غیرقانونی قطعات خودرو استفاده کرده است. در برخی موارد، این شرکت حتی تصاویری نامرتبط، نظیر تصاویر گل، را به‌جای مدارک ترخیص کالا در سامانه‌های گمرکی بارگذاری کرده که این اقدام به نوعی تخلف آشکار محسوب می‌شود.

انتقاد از انحصاری شدن زنجیره تأمین

کارشناسان و منتقدان واگذاری ایران‌خودرو به شرکت کروز هشدار داده‌اند که این رویداد ممکن است به انحصاری شدن زنجیره تأمین منتهی شود. از آنجایی که ایران‌خودرو بزرگ‌ترین خودروساز کشور محسوب می‌شود و حدود ۵۰ درصد از سهم بازار خودرو را در اختیار دارد، انتظار می‌رود که خریدار سهام این شرکت، تلاش کند سهم بیشتری از زنجیره تأمین قطعات را به خود اختصاص دهد. چنین اقدامی نه تنها می‌تواند رقابت در این صنعت را محدود کند، بلکه ممکن است منجر به افزایش هزینه‌ها و در نتیجه گرانفروشی شود.

نظرات نمایندگان مجلس درباره گرانفروشی ایران‌خودرو

در این میان، علی خضریان، عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی نیز به موضوع گرانفروشی در صنعت خودرو واکنش نشان داده و انتقاداتی را نسبت به عملکرد شرکت ایران‌خودرو مطرح کرده است. وی خواستار شفافیت بیشتر در فرآیندهای مدیریت این شرکت و جلوگیری از افزایش انحصار در صنعت خودرو شده است.

جدول مقایسه عملکرد ایران‌خودرو و کروز

ویژگی ایران‌خودرو کروز

سهم از بازار خودرو	۵۰ درصد	فعال در تأمین قطعات
مالکیت سهام	سهام عرضه‌شده	حدود ۳۰ درصد
اتهامات	-	قاچاق قطعات خودرو
نقش در بازار	تولید‌کننده خودرو	تأمین‌کننده قطعات

با ادامه بررسی پرونده‌های مرتبط و نظارت‌های دستگاه‌های ذی‌ربط، باید دید آیا واگذاری سهام ایران‌خودرو به کروز بدون ایجاد تبعات گسترده برای بازار خودرو و مصرف‌کنندگان اتفاق خواهد افتاد یا نه.