بالا و پایین قیمت در بازار خودرو در تهران

در نخستین ماه زمستان، بازار خودروهای کشور رفتار متفاوتی در دو بخش داخلی و مونتاژی از خود نشان داد. در حالی که قیمت خودروهای تولید داخل به روند نزولی خود ادامه داد، قیمت خودروهای مونتاژی به دلیل افزایش نرخ ارز رشد داشته است. به رغم روند صعودی نرخ ارز در این مدت، بازار خودروهای داخلی از این تاثیر عقب مانده و در واقع قیمت‌های محصولات دو خودروساز بزرگ کشور کاهش یافته است، در حالی که خودروهای مونتاژی به دلیل نوسانات ارزی و افزایش قیمت در نمایندگی‌ها، با افزایش قیمت مواجه شده‌اند.

بر اساس بررسی‌ها، قیمت خودروهای تولید داخل در پایان دی ماه نسبت به ابتدای همین ماه، افتی زیر دو درصد را تجربه کرده است. در مقابل، خودروهای مونتاژی در همین بازه زمانی حدود ۳ درصد رشد قیمت داشته‌اند. این تفاوت در رفتار بازار خودروهای داخلی و مونتاژی نشان‌دهنده این است که خودروهای داخلی کمتر از گذشته تحت تاثیر تغییرات نرخ ارز قرار می‌گیرند، در حالی که مونتاژی‌ها همچنان به‌شدت به نوسانات ارزی وابسته هستند.

در حالی که نرخ ارز در این مدت از ۷۶,۷۵۰ تومان در ابتدای دی به ۸۱,۱۷۰ تومان افزایش یافته و حدود ۵.۸ درصد رشد کرده است، قیمت خودروهای داخلی برخلاف این افزایش، افت کرده‌اند. این کاهش قیمت در خودروهای داخلی به‌ویژه به دلیل اجرای طرح‌های فروش از سوی خودروسازان و واردکنندگان بوده که موجب کاهش فشار تقاضا بر بازار و به تبع آن، کنترل قیمت‌ها شده است. این طرح‌ها علاوه بر ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا، مانع از افزایش بیشتر قیمت‌ها در بازار آزاد شده‌اند.

از طرف دیگر، مونتاژکاران خودرو در ایران با آزادی نسبی در قیمت‌گذاری روبرو هستند و تغییرات هزینه‌های تولید و قیمت نهاده‌ها، آنها را مجبور به افزایش قیمت محصولات خود کرده است. علاوه بر این، افزایش نرخ ارز و تاثیر آن بر هزینه‌های واردات قطعات نیز در روند صعودی قیمت خودروهای مونتاژی موثر بوده است. به همین دلیل، قیمت خودروهای مونتاژی در این مدت افزایش یافته است.

با توجه به شرایط فعلی، به نظر می‌رسد که بازار خودروهای داخلی به‌طور نسبی از تاثیرات تغییرات قیمتی ارز فاصله گرفته است. در گذشته، نوسانات قیمت ارز به‌طور مستقیم و آنی بر قیمت خودرو تاثیر می‌گذاشت، اما پس از تغییرات اخیر، این تاثیرات کاهش یافته و بازار خودرو به نوعی از بازار ارز جدا شده است. با این حال، این جدایی نسبی به این معنا نیست که بازار خودرو از تاثیرات ارز به‌طور کامل بی‌اثر شده است.

از آنجا که در دی ماه علاوه بر طرح‌های فروش داخلی، دور پنجم عرضه خودروهای وارداتی نیز برگزار شد، این برنامه‌ها به کنترل قیمت‌ها و کاهش تقاضا در بازار آزاد کمک کرد. فروش خودروهای داخلی در قالب این طرح‌ها به کاهش فشار تقاضا و کنترل قیمت‌ها در بازار آزاد منجر شده است.

در این میان، بسیاری از کارشناسان به تحولات پیش‌رو در عرصه سیاست‌های بین‌المللی اشاره دارند، به‌ویژه با توجه به آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا. اگر ترامپ سیاست‌های تهاجمی را علیه ایران پیش بگیرد، می‌توان انتظار داشت که قیمت ارز افزایش یابد، که این موضوع می‌تواند بازار خودرو را نیز تحت تاثیر قرار دهد و به افزایش قیمت‌ها منجر شود. از سوی دیگر، اگر توافقاتی میان ایران و آمریکا شکل گیرد، می‌توان شاهد کاهش انتظارات تورمی و کاهش قیمت ارز بود که این شرایط می‌تواند منجر به کاهش قیمت خودرو در بازار شود.

در نهایت، تقاضای بالا در بازار خودرو در شب عید نیز می‌تواند بر روند قیمت‌ها تاثیرگذار باشد. اگر عرضه‌کنندگان نتوانند پاسخگوی تقاضا در این زمان باشند، احتمال افزایش قیمت‌ها در بازار آزاد وجود خواهد داشت. به‌طور کلی، بازار خودرو در ماه‌های اخیر نشان‌دهنده رفتارهای پیچیده‌ای است که تحت تاثیر چندین عامل اقتصادی و سیاسی قرار دارد.