جای خالی قانون کاهش تورم در کشور/ شکل گیری صدهزار شغل با تصویب قانون کاهش تورم در آمریکا/ اقتصاد ایران در خطر جدی

به گزارش اقتصاد 100، بر اساس گزارش گروه Climate Power، از زمانی که کاهش تورم به قانون در آمریکا تبدیل شد، شرکت‌های بسیاری در این کشور اعلام کرده اند که در زمینه انرژی بادی و خورشیدی، تولید خودروهای الکتریکی و سایر بخش‌های انرژی پاک را ایجاد و در همین راستان تولید شغل خواهند داشت.

بایدن قانون کاهش تورم را در ماه اوت امضا کرد و پس از آن گفت: "قانون جدید فقط مربوط به امروز نیست، مربوط به فردا و بخاطر پیشرفت و رفاه خانواده های آمریکایی است."

این قانون نگاهی جدی به تغییر انرژی و اقتصاد جدید بر اساس انرژی پاک دارد . در قانون دورنمایی شغلی برای نوآوران شغلی، کارگران  و تولیدکنندگان آمریکایی در نظر گرفته شده است.

هدف اصلی این قانون کاهش تورم با نگاه به کاهش آلودگی است . این قانون کاهش تورم از طریق ترکیبی از کمک‌های بلاعوض از جمله وام ها، تخفیف ها، مشوق ها و سایر سرمایه گذاری ها را مدنظر دارد .

قانون کاهش تورم که در آمریکا اجرا خود را آغاز کرده است شامل حدود دوجین ماده مالیاتی است که منجر به صرفه جویی در هزینه خانواده ها در قبض های انرژی آنها ،تسریع در استقرار انرژی پاک در آمریکا، وسایل نقلیه پاک ، ساختمان های پاک، و تولید پاک می شود و منعکس کننده اعتقاد رئیس جمهور آمریکا به ایجاد اقتصاد بر اساس تغییر انرژی و حرکت به سمت انرژی های تجدیدپذیر است.

حال چرا باید این مبحث برای یک ایرانی ساکن در ایران مهم باشد؟ این تغییر رویکرد اقتصادی آمریکا، به حتم نگاهی مستقیم به آینده اقتصاد جهان دارد. وقتی آینده اقتصاد به سمت انرژی های تجدید پذیر و بهره گیری در تولیدات و مشاغل و زندگی بر اساس بهره گیری از انرژی های تجدید پذیر باشد دیگر ایران و ایرانی نمی تواند بگوید ،قانون آمریکا به ساکنان ایران ارتباطی ندارد.

لزوم کربن زدایی فوری از صنعت و اقتصاد ایران

زمان برای اقدام کربن زدایی در ایران کمی دیر شده است ولی در صورت یک عزم ملی ، امکان مهار بحران وجود دارد. تعلل بیشتر نتیجه ای جز پشیمانی نخواهد داشت.

مبحث کربن زدایی از صنعت و اقتصاد ی که  مبحث حاشیه ای میان بحث های روز ایران و مشکلات امروزی کشور نیست. اگر همین امروز برای کربن زدایی از صنعت و اقتصاد اقدامات فوری صورت نگیرد در کمتر از دو دهه آینده ایران با بحران جبران ناپذیر اقتصادی، سونامی بیکاری و تورم حاد مواجه خواهد شد. کربن زدایی از صنعت و اقتصاد اقدامی است که اقتصادهای بزرگ جهان با سرعت زیاد در حال انجام آن هستند و مسیر اقتصاد جهانی با در حال تغییر شکل جدی است.

کربن زدایی ارتباط مستقیمی با وضعیت معیشت  مردم در آینده نه چندان دور در تمامی کشورهای دنیا دارد. هر کشوری از هم اکنون برای کربن زدایی از صنعت و اقتصاد خود اقدام نکند در فاصله زمانی کوتاه به فقیر ترین و منزوی ترین کشورهای جهان خواهد پیوست.

تاثیر کربن زدایی کشورهای عمده مصرف کننده انرژی همچون آمریکا و اتحادیه اروپا ظرف چند سال آینده در کشورهای تولید کننده نفت پدیدار خواهد شد. این اثر به دو صورت خواهد بود:

۱- انرژی‌های تجدید پذیر و تکنولوژی های پاک و بدون کربن جایگزین سوخت های فسیلی شده و تقاضای سوخت های فسیلی از طرف مصرف کنندگان عمده در بازارهای جهانی نفت و گاز بشدت کاهش پیدا خواهد کرد.

از سال ۲۰۱۷ ایالات متحده نیاز نفتی خود را با اتکا به نفت داخلی و تکنولوژی نفت شیل برطرف کرده است و واردات خالص نفتی بسیار ناچیزی دارد. رشد انرژی‌های تجدید پذیر در پانزده سال گذشته در آمریکا بطور چشم گیری سرعت گرفته و نیروگاه های برق جدید با سوخت های فسیلی یا احداث نمی شوند یا تحت شرایطی سخت اجازه فعالیت پیدا می کنند.

نیروگاههای قدیمی با بازنشستگی زود هنگام از مدار خارج شده و جای خود را به نیروگاه های تجدید پذیر می دهند. اتحادیه اروپا گرچه منابع نفت و گاز کافی برای مصرف داخلی ندارد اما با گسترش انرژی‌های تجدید پذیر و تکنیک‌ها و تکنولوژی‌های لازم برای صرفه جویی در مصرف انرژی در مسیر کاهش وابستگی به سوخت های فسیلی نفت و گاز است.

۲- با گسترش تکنولوژی‌های انرژی پاک و پایین آمدن قیمت آنها، استفاده از این تکنولوژی‌ها در کشورهای در حال توسعه بیش از پیش اقتصادی خواهد بود و سوخت های فسیلی توان رقابت در بازار انرژی را از دست خواهند داد. این مساله خود به سقوط تقاضا برای سوخت های فسیلی کمک خواهد کرد و راه برای استفاده جهانی از تکنولوژی‌های انرژی پاک هموار خواهد کرد.

آغاز کربن زدایی اقتصادهای بزرگ جهان

کربن زدایی اقتصادهای بزرگ جهان، کشورهای تولید کننده نفت را تا ۱۸ سال دیگر با کسری بودجه ۱۳٫۰۰۰ میلیارد دلاری مواجه خواهد کرد. انتظار می رود که درآمد کشورهای تولید کننده نفت در مجموع به نصف تقلیل پیدا کند. پیش بینی های موسسات مالی جهانی تخمین می زنند که ایران تا ۲۰ درصد در آمد خود را بخاطر شتاب کربن زدایی اقتصادهای بزرگ جهان تا ۱۸ سال دیگر از دست بدهد.

با کنار رفتن سوخت های فسیلی در جهان و حرکت جهان به سوی انقلاب صنعتی سوم، منابع سرشار نفت و گاز ایران نه تنها اهمیت خود را بعنوان منابع تولید درآمد از دست خواهند داد بلکه دیگر ابزاری برای تنظیم معادلات ژئو پولتیک هم نخواهند بود.

کربن زدایی آغاز نشود، سونامی بیکاری از راه می رسد

با کربن زدایی اقتصادهای جهان، و منع تولید گازهای گلخانه ای، نفت و گاز ایران حتی برای مصرف انرژی داخلی هم قابل استفاده نخواهند بود. اگر منابع انرژی پاک در کشور ایجاد نشوند و ایران همگام با تمام دنیا در راه کربن زدایی اقتصاد و صنعت خود قدم برندارد، بحران انرژی و بحران شدید اقتصادی ، با تمام نتایج نامطلوب آن در جامعه نظیر بیکاری و تورم حاد در راه خواهند بود.

زمان برای اقدام کمی دیر شده است ولی در صورت یک عزم ملی برای جلوگیری از یک فاجعه امکان مهار بحران وجود دارد. تعلل بیشتر نتیجه ای جز پشیمانی نخواهد داشت.

بزرگترین نیروگاه خورشیدی جهان در ایران!

سید جمال هادیان- کارشناس رسانه و پژوهشگر در خصوص وضعیت ایران در مسیر توسعه و توجه به انرژی های تجدید پذیر چنین گفت: سال پیش در خبرها آمده بود که یکی از بزرگترین نیروگاه‌های خورشیدی جهان در عمان افتتاح شد. هرچند این خبر، ویژه و شگفت‌انگیز بود اما از آنجا که ما در سال‌های اخیر اخبار افتتاح و رونمایی از پروژه‌های بزرگ بین‌المللی را در چند کشور کوچک حاشیه خلیج فارس بارها شنیده‌ایم برایمان عادی شده است و تعجب نکردیم. به عبارتی از بس افسوس خورده‌ایم و آه کشیده‌ایم سِر شده‌ایم .آنها در مسیر پرسرعت پیشرفت و ما در همان جاده خاکی همیشگی لِک و لِک می‌کنیم و پیش می‌رویم.

وی ادامه داد : بازارهای بزرگ و پر رونق بین‌المللی، قطارهای پرسرعت، کشتیرانی پیشرفته، حمل و نقل هوشمند، موفق‌ترین خطوط هوایی، موزه‌های بزرگ، آثار معماری شاخص، عجیب‌ترین و بلندترین برج‌های جهان، بزرگترین هتل‌های جهان، بزرگترین مراکز تجاری و تبادلات پولی و بانکی و ترانزیت کالا و دیتا، جزایر مصنوعی، پروژه‌های سازگار با محیط زیست، فناوری‌های تامین آب شیرین، رویدادهای بین‌المللی فرهنگی‌‌هنری‌ و ورزشی و صدها پروژه بین‌المللی و اقتصادی که در امارات، قطر، عمان، کویت و عربستان در حال بهره‌برداری یا تکمیل یا اجراست، شاهد این مدعاست.

هادیان تاکید داشت : چگونه می‌شود ایران بزرگ ما با آن پیشینه تمدنی و فرهنگی، با آن همه ذخایر انرژی و منابع طبیعی، با آب و هوای چهارفصل و اقلیم متنوع، با جمعیت بیش از ۸۰ میلیونی، با آن همه صنایع کوچک و بزرگ، با آن همه استعداد، اندر خم یک کوچه باشد و آنگاه چند همسایه در خلیج فارس و در یکی از بیابانی‌ترین و گرم‌ترین نقاط جهان که با فقدان آب و اقلیم و منابع طبیعی هم روبرو هستند، آرمان‌ها و ایده‌هایشان را تحقق بخشند، مردمانشان در رفاه و آرامش باشند، فرزندانشان با خیال راحت تحصیل و تفریح و ازدواج کنند، هوای محیط زیست‌شان را داشته باشند، گردشگران و سرمایه‌گذاران را از خوش آب‌و‌هواترین نقاط جهان به گرم‌ترین و بیابانی‌ترین نقاط بیاورند و هر روز به اندوخته و اعتبار مملکت کوچک‌جثه‌ٔشان بیفزایند و در کوران خبرها و رفت‌و‌آمدهای بین‌المللی قرار گیرند.

هادیان با بیان اینکه در همین زمان پروژه جسورانه و بلند‌مدت «پارک خورشیدی آل مکتوم» که از سال ۲۰۱۲ در ۵ فاز کلید زده شده بود تا پایان فاز سوم در ۲۰۲۰ به ظرفیت ۱۰۱۳ مگاوات رسید افزود:  وقتی در سال ۲۰۳۰ تمام فازهای آن به پایان برسد با ظرفیت ۵۰۰۰ مگاوات بزرگترین پارک خورشیدی جهان خواهد شد و در مجموع با سرمایه گذاری ۱۳.۶ میلیارد دلاری نیروی برق بیش از ۱.۳ میلیون خانه را تامین خواهد کرد و حجم کربن تولید شده در این کشور را سالانه ۶.۵ میلیون تن کاهش خواهد داد. به همه اینها باید پارک خورشیدی الدفرا با ۲۰۰۰ مگاوت را اضافه کرد که تازه‌ترین نیروگاه خورشیدی امارات متحده عربی است.

هادیان با گفتن از اینکه یکی دیگر از نیروگاه های بزرگ برق خورشیدی جهان اخیرا بیخ گوش ما در الظهیره عمان افتتاح شده است گفت : ظرفیت تولید برق این نیروگاه تا ۵۰۰ مگاوات بر ساعت است و برق ۵۰ هزار خانه را در این کشور تامین می‌کند. این نیروگاه خورشیدی حدود ۱.۵ میلیون پنل دو وجهی خورشیدی دارد و ظرف ۱۳ ماه به بهره‌برداری رسیده است. در حالی که استفاده از انرژی‌های پاک در سایر کشورهای همسایه مثل ترکیه و عراق هم مورد توجه قرار گرفته است اما این مهم در کشور ما لنگ لنگان جلو می‌رود. ایران از لحاظ برخورداری از منابع انرژی یکی از غنی‌ترین کشورهای جهان است و علاوه بر وجود منابع گسترده سوخت‌های فسیلی دارای ظرفیت فراوان در انرژی‌های تجدیدپذیر از جمله انرژی باد و انرژی خورشیدی است.

وزارت نیرو تعهد قانونی خود را اجرا نکرد

سید جمال هادیان طبائی زواره با اعلام اینکه در کشور ما تلاش رسمی برای استفاده از انرژی‌های نو در اوایل دهه ۸۰ شکل گرفت اما مثل همه طرح‌های دیگر در کوران زد و خوردهای سیاسی و تعویض پی در پی مدیران و تغییر و ادغام پی در پی ساختار و نام سازمان، کار بزرگ و پر خوری در سطح ملی انجام نشده است افزود: این در حالی است که وزارت نیرو بر اساس قانون هوای پاک مکلف شده بود ۳۰ درصد از نیاز برقی کشور را از انرژی‌های تجدیدپذیر تامین کند اما تا کنون به تعهد خود عمل نکرده است و در حال حاضر کمتر از نیم درصد برق کشور با انرژی‌های پاک تأمین می‌شود.

حالا نگاه کنید به روزگار و سرگذشت بوروکراتیک و عریض و طویل سازمان‌های تو در تو و مدیران متعددی که هیچ کار چشمگیری از پیش نبرده‌اند. سازمان انرژی‌های نو ایران(سانا) ذیل وزارت نیرو از سال ۱۳۷۴ مسئولیت دستیابی به اطلاعات و فناوری‌های روز دنیا برای ظرفیت‌سنجی و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، و همچنین خرید و فروش تضمینی برق حاصل از این انرژی‌ها و جلب مشارکت عمومی در این زمینه را به عهده گرفت.

وزارت نیرو بر اساس قانون در سال ۱۳۷۵ سازمان بهره‌‌وری انرژی(سابا) را هم ایجاد کرد. در سال ۹۵ دو سازمان انرژی‌های نو(سانا) و بهره‌وری انرژی ایران(سابا) ادغام شدند و سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق(ساتبا) به صورت موسسه دولتی وابسته به وزارت نیرو تشکیل شد و وظایف و مسئولیت‌های حاکمیتی سانا و سابا را عهده‌دار شد.

آفتابه لگن هفت دست و شام ناهار هیچی

وی تاکید داشت :حالا شما فقط نگاه کنید از حدود ۳۰ سال پیش تا کنون چندتا سانا و سابا و ساتبا و چند تا مدیرعامل و ساختمان و کارشناس و کارمند و چند جور قانون و تبصره و آیین‌نامه مصوب دولت و مجلس آمده و رفته و «آفتابه لگن هفت‌دست و شام ناهار هیچی»، و حاصلش چند نیروگاه کوچک‌مقیاس خورشیدی کیلوواتی و تعدادی پنل‌های پراکنده بر بام خانه‌های شهری و روستایی است و دریغ از احداث یک نیروگاه خورشیدی مگاواتی که پشتیبان کمبود انرژی کشور باشد.در ایران بر اساس میزان تابش خورشید و وزش باد، دست‌کم ظرفیت تولید ۶۰ هزار مگاوات احداث نیروگاه خورشیدی و ۴۰ هزار مگاوات نیروگاه بادی وجود دارد. با این همه، در حال حاضر کمی بیش از ۹۱۰ مگاوات از برق کشور با نیروگاه‌های تجدیدپذیر(خورشید، باد و سایر منابع) تامین می‌شود.

هادیان در پایان گفت: هر چند راهبرد منطقی در حوزه تولید انرژی بهره‌مندی از همه منابع و روش‌های تولید انرژی است اما وقتی به ظرفیت ۱۰۰۰ مگاواتی نیروگاه اتمی بوشهر و هزینه ۶ تا ۷ میلیارد دلاری و ۴۰ سال زمانی که برای احداث این نیروگاه صرف شده است بنگریم و این ظرفیت و زمان و هزینه را با بازدهی برق خورشیدی مقایسه کنیم آن وقت خواهیم فهمید که کجای کاریم. بلندپروازانه است اما اگر فقط در مساحتی به اندازه ۱۰ درصد کویر لوت، پارک خورشیدی ایجاد کنیم قادریم «۲برابر» مصرف امروز از تمام منابع آبی و حرارتی و تجدید‌پذیر برق تولید کنیم و از هر نیروگاه دیگری بی‌نیاز خواهیم بود. روزی را انتظار می‌کشیم که فردایش یکی از بزرگترین نیروگاه‌های انرژی پاک در ایران وارد مدار شود.