دست سینما در جیب فوتبال!

رضا صائمی-کفگیر سینما چنان به ته دیگ خورده که حالا بعد از شکست خوردن طرح دو هفته ای نیم بهاء شدن سینماها به نمایش بازهای فوتبال جام جهانی بر پرده سینما روی آورده اند. البته اکران فوتبال در سینما چند سالی است که تجربه شده و اتفاقا با استقبال خوب مخاطب و بالطبع رونق گیشه های سینما همراه بوده اما بدون شک شرایط کشور وحال عمومی جامعه امسال با سال های پیش متفاوت است و این تمهید نمی تواند سینمای به زانو نشسته را از زمین بلند کند. از مزایای تماشای فوتبال درسالن سینما، تجربه تماشای جمعی و بالطبع لذت هیجان جمعی است اما وقتی حال عمومی جامعه خوب نباشد امکان این تجربه لذت بخش هم در داخل سینماها فراهم نمی شود و اساسا مردم حوصله و انگیزه لازم برای اینکه به سینما بیایند و فوتبال تماشا کنند را ندارند. علی سرتیپی صاحب پردیس سینمایی کوروش در این باره می‌گوید: «اگر این اتفاق رخ دهد، با توجه به شرایط فعلی فروش سینما، قطعا اتفاق خوبی در انتظار سینما داران است. باتوجه به بحرانی که پشت سر گذاشتیم، این اتفاق می‌تواند از تعطیل شدن سینماها جلوگیری کند.» این در حالی است که حتی بازیکنان تیم استقلال حال خوشحالی کردن برای قهرمان شدن هم را نداشتند چه اینکه انتظار داشته باشیم مردم در این شرایط پریشان به تماشای فوتبال بنشینند. حتی خیلی ها در خانه خود و از طریق تلویزیون هم مایل به تماشای فوتبال نیستند چه آنکه بخواهند زحمت تماشای فوتبال در سینما را به خود بدهند. این وضعیت را می توان از منظر «اقتصاد فرهنگ» هم مورد خوانش قرار داد. در اقتصاد فرهنگ نه فقط ضرورت ها یا دلایل اقتصادی که عوامل و مولفه های فرهنگی از جمله روحیه عمومی جامعه به عنوان یک شاخص مهم در محاسبات اقتصادی یک ایده یا بیزنس فرهنگی تاثیرگذاشته و چه بسا گاهی مهمتر از دلایل اقتصادی است. سرتیپی گفته قیمت بلیت‌های مسابقات، به طور میانگین از ۲۰۰ ریال قطر تا ۳ هزار ریال است و طبیعتا در شرایط اقتصادی موجود، امکان سفر بخش زیادی از طرفداران فوتبال به قطر وجود ندارد و طبیعتا می‌توانند لذت تماشای فوتبال را با هزینه‌ای که نهایتا ۴۵ هزار تومان تخمین زده می‌شود تجربه کنند. اما این در یک شرایط طبیعی و نرمال اجتماعی ممکن می شود نه در یک شرایط بحرانی و سوگ زده. شاید برخی هم که نسبت به مسائل عمومی جامعه نگرانی یا التزامی ندارند برای تماشای فوتبال به سینما بروند که می تواند گیشه ها را از این رکود شدید نجات دهد اما واقعیت این است که سینما و سالن سینما جای نمایش و تماشای فوتبال نیست و شانیت سینما به مثابه یک مکان فرهنگی و هنری را کاهش می دهد. این به نوعی دست کردن سینما در جیب فوتبال است و به هویت و ماهیت و استقلال سینما ضربه می زند و گویی سینما را به طفیلی فوتبال تبدیل می کند. سینمایی که نه از طریق نمایش فیلم که با نمایش فوتبال می خواهد چرخش را بچرخاند دیگر سینما نیست، مثل تالار پذیرایی می ماند که تنها از امکانات مکان خود، کاسبی می کند. تجارت بخشی از کارکرد سینماست اما کاسبکاری نه!