روغن سهمیه‌ای شد

کمبود روغن در فروشگاه‌ها و سهمیه‌بندی آن، در حالی که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و دیگر دستگاه‌های مرتبط همچنان مدعی بودند که خروج شرکت صافولا از ایران تاثیری بر بازار داخلی نخواهد داشت، به یکی از چالش‌های بزرگ اقتصادی تبدیل شد. اکبر فتحی، معاون وزارت جهاد کشاورزی و دبیر ستاد هماهنگی امنیت غذایی، با اطمینان از عدم تاثیر خروج صافولا بر بازار داخلی اعلام کرد که همه ظرفیت‌های تولیدی در داخل کشور همچنان فعال هستند و برنامه‌ریزی‌های لازم برای مقابله با این بحران انجام شده است. اما واقعیت بازار به‌طور کامل با این اظهارات مغایرت داشت.

برخلاف خوش‌بینی‌های مسئولان، قیمت انواع روغن در بازار تا ۲۱ درصد افزایش یافت. بررسی‌ها نشان می‌دهد که آمار گمرک ایران حاکی از کاهش ۳۲ درصدی واردات روغن خام در ۹ ماهه سال جاری نسبت به سال گذشته است که از ۱.۳ میلیون تن به ۸۸۹ هزار تن کاهش یافته است. این کاهش واردات، به همراه بحران‌های ارزی و ناتوانی در مدیریت صحیح بازار، منجر به کمبود شدید روغن و افزایش قیمت آن شده است. به علاوه، این افزایش قیمت‌ها، فشار مضاعفی بر مردم به‌ویژه اقشار کم‌درآمد وارد می‌کند، زیرا روغن به عنوان یکی از کالاهای اساسی در تولید بسیاری از محصولات غذایی نقش کلیدی دارد.

علی فاضلی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران، دلیل اصلی بحران در بازار روغن را تاخیر طولانی در تخصیص ارز به کارخانه‌های روغن نباتی دانست. او گفت که بسیاری از کارخانجات هنوز مطالبات ارزی خود را برای خرید روغن خام از بهار و تابستان گذشته دریافت نکرده‌اند، و این وضعیت فشار زیادی بر تولید وارد کرده است. فاضلی هشدار داد که ادامه این روند، علاوه بر ایجاد هزینه‌های مالی سنگین برای کارخانه‌ها، موجب کاهش تولید و واردات در آینده خواهد شد.

در این میان، کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران نیز به شدت از کندی تخصیص ارز انتقاد کرده است. هرویک یاریجانیان، رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران، از مشکلات پیش آمده در تخصیص ارز به شرکت‌های صنعتی و معدنی گلایه کرد و اشاره داشت که در برخی موارد، تولیدکنندگان حتی برای دریافت تسهیلات ارزی باید تا یک سال در صف انتظار بمانند. این مسئله به شدت بر تولید و واردات روغن خام تاثیر گذاشته و موجب بحران در بازار شده است.

با توجه به این مشکلات، کارشناسان و نمایندگان صنعت تاکید دارند که دولت باید هرچه سریع‌تر وارد عمل شده و مشکلات ارزی و تأخیر در تخصیص ارز را حل کند تا کارخانه‌ها بتوانند به راحتی روغن خام مورد نیاز خود را وارد کنند و تولید را افزایش دهند. همچنین، لازم است دولت با نظارت دقیق‌تر بر بازار، از افزایش بی‌رویه قیمت روغن و سایر کالاهای اساسی جلوگیری کرده و با استفاده از ظرفیت‌های داخلی و بخش خصوصی، مشکل کمبود روغن را حل کند