پیش بینی حساس و مهم بورس تا پایان سال 1403
"روند بورس تا پایان سال ۱۴۰۳؛ کاهش یا صعود؟ | با نزدیک شدن به پایان سال مالی و افزایش عرضه‌ها در بازار سرمایه، چشم‌انداز شاخص‌های بورس در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. آیا تاریخی‌ترین روندها تکرار می‌شوند یا بازار گارد صعودی خواهد داشت؟"
بازار سرمایه ایران در هفته‌ای که بخشی از آن به دلیل تعطیلات رسمی نیمه‌فعال بود، توانست با نمادهای مثبت وارد مناسبت ۲۲ بهمن شود. شاخص کل بورس در روز یک‌شنبه توانست بیش از ۱۷ هزار واحد رشد کند و صندوق‌های طلا نیز تا محدوده ۱۰ درصد بازدهی را به ثبت رساندند. با این وجود، این سوال مطرح است که آیا سنت دیرینه بازار بورس در سال‌های گذشته، که به دلیل تامین نقدینگی‌های پایانی سال شرکت‌ها شاهد افزایش عرضه و کاهش معاملات بود، امسال نیز تکرار خواهد شد؟
نقش کاهش ارزش معاملات پس از ۲۲ بهمن
تحلیل داده‌های تاریخی بازار سرمایه نشان‌دهنده افت ارزش معاملات پس از ۲۲ بهمن در بسیاری از سال‌های گذشته است. به جز سال ۱۴۰۱ که شرایط متفاوتی حاکم بود، در سایر سال‌ها، بازار با کاهش ارزش معاملات مواجه شد. البته سال ۱۴۰۱ با روند صعودی ویژه‌ای همراه بود که کاهش معاملات در آن سال دیگر معنایی نداشت.
یکی از عوامل اصلی افت ارزش معاملات در این بازه زمانی نزدیکی پایان سال مالی است. شرکت‌ها در آستانه پایان سال برای تسویه حساب‌های مالی خود و بستن دفاتر حسابرسی تلاش می‌کنند. این اقدامات سبب کاهش انگیزه برای شروع معاملات جدید شده و حجم کل معاملات بازار را متاثر می‌سازد.
علاوه بر این، مدیریت نقدینگی توسط شرکت‌های حقوقی به این کاهش دامن می‌زند. این شرکت‌ها معمولا در بازه‌های پایانی سال جهت تامین منابع مالی برای تعهدات مالی مانند سود تقسیمی (DPS)، از انجام معاملات بزرگ خودداری می‌کنند. این امر باعث کاهش نقدینگی در بازار و بالطبع کاهش ارزش معاملات می‌شود.
تاثیر نیازهای مالی سهامداران حقیقی
در این میان، سهامداران حقیقی نیز با هدف تامین نقدینگی مورد نیاز برای هزینه‌های شب عید خود فعالیت معاملاتی کمتری دارند. ترکیب این رفتار حقوقی‌ها و حقیقی‌ها، حجم معاملات بازار را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد. اما آیا این کاهش ارزش معاملات می‌تواند به افت ارتفاع شاخص‌های بورس نیز منجر شود؟
شاخص کل در برابر کاهش ارزش معاملات
مطالعه رفتار شاخص کل بورس در ۴ سال گذشته نشان می‌دهد که افت ارزش معاملات لزوما با افت شاخص کل همراه نبوده است. حتی در سال‌هایی که بازار مسیر نزولی را طی کرده، برآیند حرکت شاخص در بازه زمانی ۲۲ بهمن تا پایان سال مثبت بوده است.
برای مثال، حتی سال ۱۳۹۹ که به عنوان سالی با بزرگترین ریزش تاریخ بازار سرمایه شناخته می‌شود، شاخص کل بورس از ۲۲ بهمن تا ۲۷ اسفند توانست حدود ۷ درصد رشد کند. این در حالی است که در سال‌های اخیر (با صرف نظر از رشد چشمگیر شاخص از آبان ۱۴۰۱ تا اردیبهشت ۱۴۰۲)، میزان رشد شاخص کل در این بازه زمانی پیرامون همین ۷ درصد بوده است. این موضوع گواهی بر این است که کاهش ارزش معاملات، اعداد رشد شاخص را محدود می‌کند.
پیش‌بینی وضعیت شاخص کل تا پایان سال ۱۴۰۳
با توجه به روند گذشته، در صورتی که شرایط مشابهی در پایان سال ۱۴۰۳ نیز تکرار شود، شاخص کل بورس می‌تواند حوالی محدوده ۳ میلیون واحدی تثبیت شود. این موضوع نشان می‌دهد که حتی با وجود محدودیت‌های فعلی نقدینگی و ارزش معاملات، بورس همچنان توانایی حرکت رو به جلو را دارد.
