چگونه تورم میتواند وام های بانکی را بیارزش کند؟ + جدول را ببینید
اقتصاد 100- تورم، ارزش وامهای بانکی را کاهش داده و عملاً کارکردشان برای خرید مسکن و خودرو را مختل کرده است؛ در حالی که وامها نمیتوانند با افزایش قیمتها رقابت کنند، جوانان ایرانی با چالشهای بزرگی در بازپرداخت مواجه هستند.

تورم چگونه باعث بیارزش شدن وامهای بانکی میشود؟ این سؤالی است که ذهن بسیاری از اقتصاددانان و حتی مردم عادی را به خود مشغول کرده است. در ادامه به تفصیل این موضوع را بررسی میکنیم.
تورم، عامل اصلی کاهش ارزش وامهای بانکی
یکی از دلایل اصلی کاهش ارزش وامهای بانکی، نرخ بالای تورم است. به گفتهی کارشناسان، زمانی که نرخ تورم پایین و کمتر از ۱۰ درصد باشد، تأثیر آن بر ارزش وامها چندان مشهود نیست. اما با افزایش چشمگیر تورم، بهویژه زمانی که این نرخ به بالای ۴۰ درصد میرسد، تأثیر زیانبار آن بر وامها بهوضوح قابل مشاهده است.
تأثیر تورم بر ارزش وامهای مسکن و ازدواج
تورم نه تنها باعث از دست رفتن ارزش وامها میشود، بلکه برنامههای بدهکاران برای بازپرداخت را نیز مختل میسازد. برای نمونه، وام مسکن یا ازدواج که با هدف کمک به جوانان ارائه میشود، در شرایط فعلی نمیتواند برای خرید خانه یا حتی اجناس مورد نیاز کفایت کند. این وضعیت باعث میشود تا بسیاری از خانوارها حتی با دریافت وام نیز به اهداف خود نرسند.
سیاستهای بانکی و چالشهای موجود
بانکها معمولاً تمایل دارند وامها را در شرایطی ارائه کنند که سود بیشتری نصیبشان شود. اما وامهای تکلیفی که توسط سیاستگذاران به بانکها تحمیل میشود، اغلب به دلیل نرخ بهره پایینِ نامتناسب با تورم، باعث زیان بانکها میگردد. به همین خاطر، بانکها گاه پرداخت این وامها را تا پایان سال به تأخیر میاندازند. این در حالی است که ارزش اقتصادی این وامها در پایان دورة تخصیص تغییر محسوسی کرده و کاهش یافته است.
مشکلات ریشهای اقتصاد ایران
یکی از مشکلات اصلی، ساختار رانتی اقتصاد ایران است. به گفتهی کامران ندری، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، ساختار اقتصادی رانتی و بهرهوری پایین، باعث کاهش درآمد سرانه و گسترش فقر شده است. این وضعیت بهقدری جدی است که چندین دهک جامعه زیر خط فقر زندگی میکنند و دولت مجبور به ارائه کالابرگ به جمع کثیری از مردم شده است.
چالشها تأثیراتتورم بالا | کاهش ارزش واقعی وامهای بانکی |
وامهای تکلیفی | ایجاد ناترازی در بانکها |
بازپرداخت دشوار وامها | کاهش قدرت خرید بدهکاران |
ساختار رانتی اقتصاد | گسترش فقر و نابرابری |
راهحلهای پیشنهادی
اقتصاددانان بر این باورند که برای حل مشکل تورم و بیاثر شدن وامها، باید به اصلاحات اساسی در اقتصاد کشور پرداخت. رشد اقتصادی، افزایش بهرهوری، و کاهش دستکاری در نرخها میتواند کمک شایانی به بهبود این وضعیت کند. همچنین، توجه به نیازهای واقعی مردم و ارائه وامهایی متناسب با تورم و درآمدها، میتواند راهگشا باشد.
به عنوان نکته پایانی، باید به این مهم توجه داشت که بدون اصلاح ساختار اقتصادی و تغییر رویکردهای ناکارآمد، هرگونه سیاستگذاری در حوزهی وامهای بانکی نمیتواند کارآمد باشد و تنها به پیچیدهتر شدن مشکلات خواهد انجامید.