پیشبینی یک اقتصاددان از نرخ تورم/ راهکار رسیدن به تورم ۲۰درصدی چیست؟
اقتصاد 100- چرا اقتصاد ایران، جزو کشورهای استثنایی است که نتوانسته در دهههای اخیر مساله تورم را حل کند؟ آیا علاج مهار تورم برای اقتصاد ایران متفاوت از سایر کشورها است و باید با سعی و خطا به یک فرمول بومی دست یافت؟ استاد دانشگاه اوکلاهاما معتقد است برای مهار تورم تنها نمیتوان روی یک متغیر سیاستگذاری کرد و باید مجموعهای از سیاستهای اقتصادی بهکار گرفته شود.
صالح صحابهتبریزی با استناد به پژوهشهای بینالمللی تاکید کرد که ۱۰ درصد افزایش در پایه پولی در بلندمدت به افزایش ۵ درصدی تورم ختم میشود و این علت اصلی تورم در ایران است و عوامل دیگر مانند نرخ ارز در تشریح نوسانات تورمی قدرت ناچیزی دارد؛ بنابراین نمیتوان از قدرت اثرگذاری پول پرقدرت بر تورم غافل بود. این اقتصاددان درباره رشد اقتصادی تاکید میکند که با وجود تورم بالا نمیتوان انتظار رشد اقتصادی بادوام را داشت. علاوه بر این، کنترل دستوری قیمتها نه تنها باعث
صالح صحابه تبریزی در رابطه با علت عدمتداوم رشد اقتصادی در ایران رشد اقتصادی را تابعی از میزان اطمینان و تصویر آتیه اقتصادی در ذهن افراد دانست.
او مهمترین عوامل ایجاد نااطمینانی در اقتصاد ایران را تورم، تحریم و کاهش ثبات داخلی و منطقهای معرفی کرد.
وی یادآوری کرد که با وجود تورم بالا نمیتوان انتظار رشد اقتصادی بادوام را داشت.
او همچنین به نقش آسیبزننده کنترل قیمتها در فضای اقتصادی کشور اشاره کرد.
نقش پیمانهای منطقهای
پیش از جمعبندی، این صاحبنظر در پاسخ به سوالی در رابطه با نقش پیمانهای منطقهای در تقویت تجارت و افزایش رشد اقتصادی کشور گفت توافقات منطقهای چندجانبه در صورتی که بتوانند بازارهای جدیدی را برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان داخلی به وجود آورند، میتوانند در بلندمدت به رشد اقتصادی کشور کمک کنند؛ اما اگر این پیمانها صرفا راهکاری برای افزایش فروش نفت خام باشند، نمیتوان امیدوار بود که به رشد بادوام اقتصاد ایران کمکی بکنند. همچنین این پیمانها در صورتی که زمینهساز واردشدن فناوریهای تولیدی بهتری به کشور شوند، میتوانند باعث رشد بیشتر اقتصاد ایران شوند.
برای مثال مطالعات نشان میدهد که برخی از کشورهای شرق آسیا با وارد کردن فناوریهای جدید و ماشینآلات نوین صنعتی، وضعیت تولیدی خود را بهبود دادند. این بهبود منجر به افزایش ارزش افزوده تولیدات این کشورها شد و به این ترتیب رشد این کشورها تقویت شد.
فقدان نهادهای فراگیر
این اقتصاددان دانشگاه اوکلاهاما در رابطه با توصیه خود به سیاستگذاران ایرانی، فقدان نهادهای فراگیر در ایران را یکی از موانع توسعه اقتصادی در کشور دانست.
او افزود: در نهایت آنچه میتواند اقتصاد ایران را به شرایط رشد وارد کند، تعادلی میان دولت توانمند مرکزی و مجموعهای از آزادیهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است. در بطن این تعادل مجموعه نهادهای فراگیری شکل میگیرند که به رشد با دوام منجر میشوند. البته این اقتصاددان اشاره کرد که این اظهارات را بر مبنای نظریات دارون عجم اوغلو (دانشگاه امآیتی) و جیمز رابینسون (دانشگاه شیکاگو) در کتاب «دالان باریک آزادی» انجام میدهد.
او افزود که از قضا تجربه ایران در نیمه دوم حکومت محمدرضاشاه پهلوی نیز همین موضوع را نشان میدهد.
تجربه دستاول از اقتصاد ایران
صالح صحابه تبریزی همچنین با اشاره به پژوهشهای یرواند آبراهامیان در کتاب مشهورش با عنوان «ایران بین دو انقلاب» یادآوری کرد که در دوره دوم حکومت محمدرضاشاه، اگر چه با وجود درآمدهای نفتی رشد بالایی تجربه شد، اما این رشد همراه با آزادیهای سیاسی نبود. در نتیجه، کشور به واسطه فقدان توسعه سیاسی نتوانست به رشدی بادوام دست یابد.
او افزود در غیاب توسعه سیاسی، با افزایش درآمدهای نفتی و تزریق آن به اقتصاد در بهترین حالت تجربه نیمه دوم حکومت محمدرضاشاه پهلوی بازتولید خواهد شد و کشور در مسیر توسعه اقتصادی بادوام گام برنخواهد داشت.
وی با تشبیه اقتصاد کشور به یک زمین بازی، فعالان خصوصی اقتصادی را به بازیکنان تشبیه کرد و نهادهای فراگیر را زمین بازی دانست و یادآوری کرد که وظیفه دولت حفاظت از زمین بازی و وظیفه قوه قضائیه نیز داوری منصفانه بازی خواهد بود.
ارسال نظر