شیر خشک نایاب شد؟ | رانت شیرخشک ایرانی به کام خارجی ها!

در روزهای اخیر گزارش‌هایی از کمیاب و نایاب شدن شیرخشک  منتشر شده که نگرانی خانواده‌هایی که دارای فرزند نوزاد هستند را به دنبال داشته است.

برخی خانواده‌ها عنوان کرده‌اند که برای تهیه شیرخشک، مجبور شدند به چندین داروخانه سر بزنند و نهایتا کالای موردنظر خود را از بازار آزاد با قیمت‌های نجومی خریداری کرده‌اند.

رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد در واکنش به اخبار مربوط به نایاب و کمیاب شدن شیرخشک گفت: در برخی برندها کمبود وجود دارد اما نایاب شدن شیرخشک اصلا صحت ندارد.

هانی تحویل‌زاده می‌گوید در حال حاضر اوضاع تولید شیرخشک خوب است اما در صورتی که مشکلات مربوط به تامین ارز تولیدکنندگان حل نشود در آینده کمبود جدی‌تر شیرخشک اتفاق خواهد افتاد. این مقام صنفی، قیمت پایین شیرخشک در ایران را باعث افزایش مصرف و رشد قاچاق می‌داند و بیان می‌کند: چون شیرخشک نوزاد از شیرخشک صنعتی ارزان‌تر است در جای غیر خودش مصرف می‌شود و بخشی از آن هم به کشورهای اطراف قاچاق می‌شود.

رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد را در مورد مشکلات بر سر راه تولید شیرخشک و قیمت این محصول بخوانید.

آقای تحویل‌زاده، اخباری از کمیاب و نایاب شدن شیرخشک به خصوص در برخی شهرهای کشور به گوش می‌رسد. وضعیت تولید شیرخشک در حال حاضر در کشور به چه صورت است؟

نایاب شدن شیرخشک اصلا صحت ندارد اما کمبود وجود دارد و ممکن است برای یک شرکت خاص به دلیل بروز مشکل در انتقال ارز، یک وقفه‌ای در تولید ایجاد شده باشد اما بقیه شرکت‌ها با ظرفیت کامل شیرخشک اطفال را تولید کرده‌اند. در حال حاضر ۱۲ برند در داخل کشور تولید می‌شود و رصد آمار نشان می‌دهد ما در ۵ ماه اول امسال نسبت به ۵ ماه سال گذشته مقدار بیشتری شیرخشک تولید کرده‌ایم. ما ۲۷ میلیون عدد شیرخشک رگولار یا همان شیر خشک معمولی برای نوزادان سالم در ۵ ماه اول امسال تولید کرده‌ایم که نسبت به سال گذشته افزایش نشان می‌دهد این در حالی است که کل میزان مصرف سال گذشته ۶۱ میلیون عدد شیرخشک رگولار بوده است. یعنی، از ۶۱ میلیون عدد نیاز کل کشور که سال گذشته بوده است ما در ۵ ماه اول سال ۲۷ میلیون عدد شیرخشک تولید کرده‌ایم اما چون سرکوب قیمتی وجود دارد، میزان مصرف بالا رفته است. برای همین با اینکه همه تولیدکنندگان سه شیفت و با ظرفیت بالایی مشغول تولید هستند همچنان کمبود آن وجود دارد.

صحبت‌هایی به نقل از شما در برخی رسانه‌ها مطرح است که اعلام کرده‌اید اگر مشکل تخصیص ارز با تولیدکنندگان حل نشود، با فاجعه کمبود شیرخشک مواجه می‌شویم.

این حرف‌ها دروغ است و بیشتر از سوی رسانه‌های معاند منتشر شده است. من هیچ مصاحبه‌ای به غیر از خبرگزاری‌های داخلی نکرده‌ام بنابراین تکذیب می‌کنم و اعلام می‌کنم فاجعه رخ نمی‌دهد اما همین الان هشدار می‌دهم که اگر تخصیص ارز برای همه تولیدکنندگان انجام نشود با کمبود جدی‌تر شیرخشک مواجه می‌شویم چون کمبود ماده اولیه پیدا می‌کنیم.

علت اینکه ارز مورد نیاز به شما تخصیص پیدا نکرده، چیست؟ آیا این مشکل حل خواهد شد؟

تا به امروز هنوز ارزی تخصیص داده نشده و ما همچنان پیگیر هستیم. درواقع، بودجه‌ای که از ابتدای سال تا الان به شیرخشک تخصیص داده شده خیلی کم بوده و متاسفانه سازمان غذا و دارو ارز کافی برای تولیدکنندگان را تامین نکرده است. در حالی که کل نیاز ارزی ما برای تولید شیرخشک‌های رگولار (نه شیرخشک‌های رژیمی و متابولیک) نزدیک به ۱۲۰ میلیون یورو است از ابتدای سال تا الان حدود ۲۵ میلیون یورو تامین ارز شده است. هرچند، در این شرایط ما تولیدکنندگان بدون انتقال ارز، خودمان مواد اولیه را وارد کرده و تولید کرده‌ایم و وقفه آنچنانی در تولید نبوده است اما باید هر چه سریع‌تر ارزدهی انجام شود تا ما بتوانیم تولید کنیم. البته، به ما قول داده شده است که هفته آینده این کار انجام می‌شود.

تاثیر این اتفاقات روی قیمت‌ها چه خواهد بود؟

قیمت‌ها همچنان ثابت است که البته این موضوع هم وجهه مثبت دارد و هم وجهه منفی. قیمت شیرخشک توسط سازمان غذا و دارو بر اساس ارز ۴۲۰۰ تومانی تعیین و به شرکت‌های پخش دارو ابلاغ می‌شود و آنها هم با همان قیمت‌های سه‌گانه‌ای که کف قوطی‌های شیرخشک درج شده است محصول را به داروخانه‌ها می‌فروشند. بنابراین، شیرخشک‌های رگولار با هیچ قیمت بالاتری فروخته نمی‌شوند. قیمت‌ها بر اساس فرمولاسیون، ماده اولیه تولید و کشور تولیدکننده، برای مصرف‌کنندگان بین ۵۰ هزار تا ۷۰ هزار تومان است که در هر حال پایین است و این امر همانطور که گفتم هم وجهه مثبت دارد، هم منفی. وجهه مثبت این است که در اختیار مردم قرار می‌گیرد اما وجهه منفی آن است که قاچاق  یا در جای غیر خودش مصرف می‌شود چون شیرخشک نوزاد از شیرخشک صنعتی ارزان‌تر است.

به قاچاق شیرخشک اشاره کردید. آماری در این باره دارید؟

حداقل ۳۰ تا ۴۰ درصد شیرخشک تولید داخل به کشورهای اطراف از جمله عراق و افغانستان قاچاق می‌شود. چون قیمت شیرخشک در کشور عراق ۷ برابر و در افغانستان ۵ برابر ایران است و اینها انگیزه برای قاچاق را بالا می‌برد.

صحبت‌هایی هم در مورد احتکار شیرخشک شنیده می‌شود. گفته می‌شود شیرخشک کمیاب شده است چون تولیدکنندگان محصولات خود را در انبارها احتکار می‌کنند تا قیمت‌ها بالا برود. این صحبت‌ها صحت دارد؟

اینها دروغ محض است. ما تولیدکنندگان تازه (تیرماه) قیمت گرفته‌ایم و اصلا احتکار نکرده‌ایم به نحوی که انبارهایمان از محصول نهایی خالی است و ماده اولیه هم کم داریم. البته ما از قیمت‌ها ناراضی هستیم که به درستی هم ناراضی هستیم چون هر چقدر قیمت‌ها پایین باشد قاچاق می‌شود و نوزاد ایرانی مصرف نمی‌کند که این به ضرر مردم است. برای نمونه، این امر در مورد شیرخشک‌های رژیمی محسوس‌تر است. به دلیل اینکه دولت به شیرخشک‌های رژیمی به طور کامل (هم قوطی، هم ماده داخلی و هم پلاستیک) ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌دهد قیمت‌ این نوع شیرخشک‌ها پایین‌تر از رگولار است و حیف و میل می‌شود در حالی که در خارج کشور قیمت شیرخشک‌های رژیمی چندبرابر شیرخشک‌های رگولار است. دولت باید این موضوع را به روش دیگری برای مردم جبران کند نه اینکه از پایه، قیمت را پایین در نظر بگیرد. باید بستری فراهم شود که مصرف شیرخشک کنترل شود و این محصولات واقعا به خانواده‌هایی که مصرف می‌کنند، برسد و جلوی قاچاق گرفته شود. ما دو سال پیش به نهاد ریاست جمهوری نامه نوشتیم که ارز دولتی را از شیرخشک بردارند چون در حال حاضر ما تنها صنعتی هستیم که هنوز ارز دولتی دریافت می‌کنیم. این موضوع باید مدیریت شود چون همانطور که اشاره کردم از آنجا که ارز داده می‌شود و قیمت کنترل می‌شود شاهد افزایش خیلی بالای مصرف هستیم.

اشاره کردید که به شما قول داده شده است مشکل تخصیص ارز برای تولیدکنندگان شیرخشک حل می‌شود. در این باره بیشتر صحبت می‌کنید؟

ما با سازمان غذا و دارو تعاملاتی داشتیم و حتی مسائل خود را در مجلس هم مطرح و درخواست کردیم که ارز مورد نیاز ما را تامین کنند تا در تولید وقفه ایجاد نشود. الان سازمان غذا و دارو، وزارت صمت و بانک مرکزی درگیر شده‌اند که امیدواریم مشکلات تخصیص ارز حل و مشکلات کمتر شود.