تعریف ضامن

برای این که بتوان جوانب ضمانت وام را بررسی کرد و راه حل مشکلاتی که ممکن است گریبان گیر ضامن شوند را بیان کرد، ابتدا باید با اصطلاح ضامن و مصداق آن آشنا شد.

قانونگذار در ماده 684 قانون مدنی بیان می‌کند "عقد ضمان عبارت است از این که؛ شخصی مالی را که بر ذمه دیگری است به عهده بگیرد. متعهد را ضامن، طرف دیگر را مضمون‌له و شخص ثالث را مضمون‌عنه یا مدیون اصلی می‌گویند."

مطابق با تعریف ذکر شده، ضامن وام شخصی است که مالی را که بر ذمه مضمون‌عنه (گیرنده وام) است به عهده می‌گیرد. البته اصطلاح ضامن فقط در ضمانت وام استفاده نمی‌شود بلکه هر فردی که مسئولیت پرداخت دِین مدیون را در مقابل دائن بر عهده بگیرد، ضامن خوانده می‌شود.

شرایط دریافت وام کالا چیست؟

ضامن وام چه خصوصیاتی باید داشته باشد؟

همانطور که در مقدمه بحث گفته شد، بانک یا موسسه‌ای که قصد ارائه تسهیلات به وام گیرنده را دارد صرفا با یک هدف درخواست ضمان می‌کند و آن هم اطمینان از بازگشت مبلغ داده شده به عنوان تسهیلات است. در نتیجه قاعدتا برای ضمانت وام و ضامن شرایطی در نظر می‌گیرد. این شرایط بسته به نوع موسسه و عنوان تسهیلات متفاوت خواهند بود. اما در مجموع بیشتر موسسات و بانک ها شرایط زیر را برای ضامن وام قرار می‌دهند:

    عاقل و بالغ بودن وی

    داشتن رتبه اعتباری مناسب در بانک یا موسسه مورد نظر و سایر بانک ها

    داشتن درآمد کافی (متناسب با میزان وام و اقساط آن)

    نداشتن بدهی به بانک مورد نظر و سایر بانک ها به طوری که میزان این بدهی بیش از 75% درآمد وی باشد.

این موارد از شرایط عمومی ضمانت وام هستند. علاوه بر این موارد بسته به مبلغ تسهیلات، و شغل و منبع درآمد ضامن ممکن است بانک گواهی احراز پایداری شغلی و درآمد ضامن را نیز مطالبه کند.

تمامی شرایط ضمانت وام و ضامن توسط بانک و موسسه مورد نظر اعلام خواهد شد.

آیا ضامن می‌تواند از کسی که اقساط را واریز نکرده شکایت کند؟

یکی از پرسش های پرتکرار در ضمانت وام که توسط ضامنین مطرح می‌شود این است که آیا در صورت کسر اقساط از حسابم می‌توانم از وام گیرنده شکایت کنم؟! در پاسخ به این سوال باید گفت: بله امکان شکایت از وام گیرنده وجود دارد. منتهی این حق زمانی برای ضامن ثابت می‌شود که اقساط از حساب وی کسر شده باشد. یعنی به محض عدم پرداخت اقساط توسط وام گیرنده و یا با مسدود شدن حساب ضامن، وی حق شکایت نخواهد داشت.

بهترین کار در ضمانت وام این است که ضامن هم از وام گیرنده ضمانت بگیرد. در این حالت دیگر دریافت مبالغ کسر شده از حساب ضامن، آسان و بدون دردسر خواهد بود.

تکلیف مبالغ کسر شده از ضامن چیست؟

وام گیرنده موظف به پرداخت اقساط کسر شده از ضامن به وی می‌باشد. اما اگر چنانچه وام گیرنده زیر بار پرداخت این مبلغ نرود ضامن در وهله اول می‌تواند برای او اظهارنامه ارسال کند. حال اگر وام گیرنده باز هم از پرداخت مبالغ کسر شده سر باز زد، ضامن حق تقدیم دادخواست مطالبه وجه از وام گیرنده، به مراجع قضایی صالح را خواهد داشت.

البته در صورتی که ضامن از وام گیرنده ضمانت دریافت کرده باشد، عنوان دادخواست و روال کار متفاوت خواهد بود.