شوکی غم انگیز اما واقعی / طالبان راه یک رودخانه دیگر را هم به ایران سد کرد

هیئت حاکمه افغانستان در نزدیکی هرات سد پاشدان را بر یکی از سرشاخه‌های هریرود ساخته و آن را آبگیری کرده است. این سد دومین مانع در مسیر جریان آب هریرود پس از سد سلما است که به طور مستقیم بر تأمین آب برای ایران و ترکمنستان تاثیر می‌گذارد.

ساخت این سد توسط یک شرکت آذربایجانی با سرعت بالای ۱۸ ساعت کار روزانه در روزهای اخیر به مرحله آبگیری رسید. طالبان اعلام کرده که با آبگیری سد پاشدان، ۱۳ هزار هکتار از اراضی کشاورزی افغانستان سیراب خواهد شد، اما تجربه سدسازی نشان می‌دهد که این اقدام موجب خشک شدن هزاران هکتار زمین در پایین‌دست رودخانه در افغانستان خواهد شد.

وزارت انرژی و آب افغانستان همچنین اعلام کرده که ساخت دو سد جدید دیگر، تیرپل و گفگان، نیز در دستور کار قرار دارد. این تحولات باعث نگرانی کارشناسان دیپلماسی آب، از جمله محمد امینی و رسول میرآیینی، شده است که معتقدند برای مقابله با این مشکلات باید دیپلماسی فعال و قوی‌تری به ویژه پیش از آبگیری سدها پیگیری شود.

دانشگاه تربیت مدرس نیز در گزارشی پیشنهاد داده که برای حفظ حقابه ایران از رودخانه‌های مشترک با افغانستان، باید بسته‌های دیپلماسی ترکیبی، شامل مسائل آب، برق، معادن و مهاجران، به عنوان یک استراتژی موفق در مذاکرات بین‌المللی به کار گرفته شود.