7 دلیل گرانی دلار در بازار

ثبت رکوردهای جدید در بازار ارز و طلا: دلایل و پیامدها

در روزهای اخیر، بازار ارز و طلا با نوساناتی همراه بوده که به ثبت رکوردهای تازه‌ای منجر شده است. دلار در آخرین روز هفته گذشته برای نخستین بار وارد کانال 80 هزار تومان شد، اما پس از مدت کوتاهی به کانال 79 هزار تومان بازگشت. این جهش در نرخ دلار، بازار سکه را نیز تحت تأثیر قرار داد و بهای هر سکه در تهران به کانال 56 میلیون تومان رسید. همچنین، هر گرم طلای 18 عیار با قیمت 5 میلیون و 120 هزار تومان معامله شد.

تحلیل دلایل افزایش نرخ ارز

افزایش نرخ ارز پدیده‌ای چندوجهی است و نمی‌توان آن را به یک عامل تقلیل داد. موج صعودی قیمت دلار معمولاً نتیجه ترکیبی از عوامل برون‌زا و درون‌زا است که در این میان برخی عوامل نقش شوک‌آور ایفا می‌کنند. در ادامه، نگاهی خلاقانه‌تر به این دلایل می‌اندازیم:

 عوامل برون‌زا: تنش‌های سیاسی و کاهش درآمدهای ارزی

افزایش نگرانی‌ها درباره تشدید تحریم‌ها و تنش‌های سیاسی-نظامی، یکی از مهم‌ترین عوامل برون‌زا در نوسانات اخیر است. این موضوع به‌ویژه با دامن زدن به دغدغه‌ها درباره کاهش درآمدهای ارزی، بازار را تحت تأثیر قرار داده است. چنین عوامل غیراقتصادی ضرورتاً نیازمند مدیریت دقیق پیام‌رسانی از سوی سیاست‌مداران است تا اطمینان خاطر مردم تأمین شود.

 تصمیم‌های داخلی: سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز

تصمیم دولت مبنی بر افزایش نرخ ارز نیما و نزدیک کردن آن به نرخ بازار آزاد، سیگنالی قوی برای رشد نرخ دلار در بازار آزاد بوده است. این نرخ که شش ماه پیش حدود 42 هزار تومان بود، اکنون به بیش از 64 هزار تومان رسیده است. برخی کارشناسان معتقدند این تغییر سیاست، محرک مهمی برای صعود نرخ ارز آزاد بوده است.

تقاضای فصلی: از سال نو میلادی تا عید نوروز

تقاضای فصلی نیز نقش پررنگی در افزایش نرخ ارز داشته است. در بازه‌های خاص، نظیر پایان سال میلادی و نزدیک شدن به عید نوروز، افزایش تقاضا برای خرید ارز مسافری و تأمین اجناس شب عید، فشار بر بازار ارز را افزایش می‌دهد. امسال نیز تقاضای فصلی از سوی فعالان اقتصادی برای مراودات مالی با چین، به دلیل سال نو چینی، به این فشار افزوده است.

رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان

پایان مهلت رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان، یکی دیگر از عوامل تشدید تقاضا در بازار غیررسمی است. صادرکنندگانی که قبلاً ارز خود را پیش‌فروش کرده‌اند، برای تأمین تعهدات خود به بازار آزاد مراجعه می‌کنند و این امر موجب افزایش تقاضای ارز، به‌ویژه درهم امارات، شده است.

 شوک‌های انتظارات تورمی: بنزین و حامل‌های انرژی

گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای درباره افزایش قیمت حامل‌های انرژی و تکذیب‌های پی‌درپی دولت، به تشدید انتظارات تورمی منجر شده است. این موضوع، موج‌های افزایشی را در بازار ارز ایجاد کرده و نگرانی‌های اقتصادی را دامن زده است.

پیشنهادات برای مدیریت بازار

شفاف‌سازی سیاست‌ها: اعلام دقیق و جامع برنامه‌های دولت در حوزه حامل‌های انرژی و ارزی، برای کاهش انتظارات تورمی ضروری است.

تقویت عرضه ارز: اضافه کردن منابع جدید ارزی نظیر ارز پتروشیمی‌ها به بازار تجاری می‌تواند تعادل عرضه و تقاضا را برقرار کند.

مدیریت تقاضای فصلی: با برنامه‌ریزی مناسب، می‌توان تقاضاهای پیش‌بینی‌پذیر نظیر شب عید و سال نو میلادی را کنترل کرد.

در نهایت، مدیریت جامع و هماهنگ در سیاست‌های اقتصادی و پیام‌رسانی شفاف، کلید عبور از این نوسانات و بازگشت ثبات به بازار ارز و طلا خواهد بود.