خریداران خانه‌های ارزان قیمت اصلی‌ترین متقاضیان وام مسکن هستند

بررسی وام‌های خرید مسکن؛ کمک یا چالش؟

در شرایطی که قیمت مسکن به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته است، تأثیر وام‌های خرید مسکن بر توانایی مردم برای خانه‌دار شدن کاهش یافته است. این گزارش به بررسی انواع تسهیلات خرید مسکن و تحلیل اثرگذاری آن‌ها بر بازار مسکن می‌پردازد.

انواع وام‌های خرید مسکن

1. وام خرید مسکن با اوراق ممتاز (تسه):

   این تسهیلات در تهران به‌صورت انفرادی ۴۰۰ میلیون تومان، در مراکز استان‌ها ۳۲۰ میلیون تومان و در شهرهای کوچک ۲۴۰ میلیون تومان است. زوجین می‌توانند تا دو برابر این مبالغ وام دریافت کنند. اما بخشی از این تسهیلات باید صرف خرید اوراق شود؛ به‌طوری که از هر ۵۰۰ هزار تومان وام، حدود ۱۱۰ هزار تومان برای خرید اوراق کسر می‌شود.

   • خالص تسهیلات دریافتی:
     • تهران: ۳۱۲ میلیون تومان
     • مراکز استان‌ها: ۲۵۰ میلیون تومان
     • سایر شهرها: ۱۸۷ میلیون تومان

2. حساب پس‌انداز مسکن جوانان:

   این حساب امکان دریافت وامی تا سقف ۱.۶ میلیارد تومان را پس از حداقل پنج سال سپرده‌گذاری فراهم می‌کند.

3. حساب صندوق پس‌انداز مسکن:

   شرایط ساده‌تری نسبت به سایر وام‌ها دارد اما مبلغ آن نهایتاً به ۲۰ میلیون تومان می‌رسد.

4. صندوق پس‌انداز مسکن یکم:

   این وام بین ۴۰ تا ۸۰ میلیون تومان متناسب با محل ملک به متقاضیان اعطا می‌شود.

قیمت مسکن و تأثیر وام‌ها

با توجه به قیمت متوسط ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای هر مترمربع مسکن در تهران، خالص وام دریافتی ۳۱۲ میلیون تومان تنها برای خرید ۳.۵ مترمربع کافی است. برای زوجین، این عدد به ۷ مترمربع افزایش می‌یابد. این ارقام نشان می‌دهد که وام مسکن بیشتر به‌عنوان کمکی جزئی برای تأمین هزینه‌های جانبی خرید مسکن کاربرد دارد و نقش چندانی در خانه‌دار شدن ندارد.

رشد قیمت مسکن در پنج سال اخیر

متوسط قیمت مسکن در مناطق جنوبی تهران، شامل مناطق ۱۸، ۱۹ و ۲۰، طی پنج سال گذشته بین ۶۰۵ تا ۷۰۱ درصد افزایش یافته است. در مقایسه، رشد قیمت مسکن در مناطق شمالی مانند منطقه یک حدود ۵۳۴ درصد و در مناطق ۲ و ۳ به‌ترتیب ۵۶۸ و ۴۸۱ درصد بوده است.

در مناطق پرتقاضایی مانند منطقه ۲، قیمت هر مترمربع مسکن نوساز بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان است. در این شرایط، با وام ۷۰۰ میلیون تومانی، خریداران می‌توانند ۳ تا ۴ مترمربع مسکن خریداری کنند. در مناطق ۴ و ۱۰ که قیمت‌ها نسبتاً پایین‌تر است (۹۰ میلیون تومان برای هر مترمربع)، این مقدار به ۸ تا ۹ مترمربع می‌رسد.

جمع‌بندی

وام‌های مسکن، اگرچه تعداد متقاضیان آن‌ها افزایش یافته، اما با توجه به تورم بالا و قیمت‌های سرسام‌آور، تنها در خرید املاک ارزان‌تر و مناطقی که قیمت مسکن به توان خرید متقاضیان نزدیک‌تر است، مؤثر هستند. در شرایط کنونی، به نظر می‌رسد که سیاست‌های تسهیلاتی نیازمند بازنگری جدی هستند تا بتوانند نقش واقعی در تأمین مسکن ایفا کنند.