واریزی 716/000 تومانی یارانه معیشتی برای این بازنشستگان

چالش‌ها و رویکردهای متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان و خط فقر در ایران

بررسی وضعیت اقتصادی کشور و تطبیق آن با سیاست‌های متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان، از جمله مسائل پرچالشی است که همواره واکنش‌های مختلفی را به دنبال داشته است.

خط فقر و شرایط اقتصادی خانواده‌ها

زهرا کاویانی، عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس، اخیراً اعلام کرد خط فقر در سال 1403 برای یک خانواده سه‌نفره حدود 20 میلیون تومان برآورد شده است. این آمار در مقایسه با میزان مستمری بازنشستگان، به‌ویژه حداقل‌بگیران، نشان‌دهنده فاصله‌ای نگران‌کننده است که لزوم بازنگری در سیاست‌های حمایتی را آشکار می‌کند.

متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان: جبران کاهش قدرت خرید

محمد محمدی، معاون بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی، درباره اجرای طرح متناسب‌سازی مطابق قانون برنامه هفتم پیشرفت توضیحاتی ارائه کرده است. این طرح با هدف کاهش افت مستمری بازنشستگان در مقایسه با زمان آغاز پرداخت مستمری اجرا می‌شود.

چگونگی اجرای طرح:

افت مستمری و جبران آن: در سال 1403، سازمان تأمین اجتماعی 40 درصد از کاهش مستمری را جبران کرده و این روند با افزایش 30 درصدی سالانه در سال‌های 1404 و 1405 ادامه خواهد یافت.

حداقل مبلغ متناسب‌سازی: مستمری‌بگیرانی که میزان متناسب‌سازی آن‌ها کمتر از 10 درصد حداقل دستمزد سال جاری (716,618 تومان) باشد، مابه‌التفاوتی تحت عنوان «حفظ قدرت خرید سال 1403» دریافت خواهند کرد.

• نمونه محاسبات:
  • بازنشسته‌ای که در سال 1383 با مستمری 375,937 تومان بازنشسته شده، در سال 1403 مستمری معادل 20,522,593 تومان دریافت می‌کند. متناسب‌سازی این فرد به میزان 4,278,211 تومان محاسبه شده است.

برای حداقل‌بگیران:

افرادی که حداقل حقوق را دریافت می‌کنند، مشمول متناسب‌سازی نمی‌شوند؛ اما برای جبران قدرت خرید، مبلغی معادل 10 درصد حداقل دستمزد سال جاری به مستمری آن‌ها اضافه می‌شود.

چالش‌ها و مثال‌های واقعی

بازنشسته‌ای که در سال 1399 با مستمری 3,554,064 تومان بازنشسته شده است، در سال 1403 معادل 11,812,069 تومان دریافت خواهد کرد. افت ضریب مستمری او به میزان 0.212 بوده و جبران این افت در قالب متناسب‌سازی معادل 5,474,964 تومان است.

برای حداقل‌بگیران با سنوات کمتر، مثلاً فردی که تنها 12 سال سابقه دارد، مبلغ حفظ قدرت خرید به تناسب سنوات تعیین شده و رقم کمتری پرداخت می‌شود.

آینده متناسب‌سازی و امیدها

طرح متناسب‌سازی، اگرچه گامی مثبت برای کاهش فشار اقتصادی بازنشستگان است، اما همچنان فاصله زیادی با هزینه‌های واقعی زندگی دارد. به نظر می‌رسد افزایش تورم و شکاف میان حقوق بازنشستگان و خط فقر، ضرورت بازنگری مستمر و اجرای سیاست‌های حمایتی جامع‌تر را بیش از پیش آشکار می‌کند.

بانک‌ها، سازمان‌ها، و سیاست‌گذاران باید با اتخاذ رویکردی مبتنی بر عدالت اقتصادی، به حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر پرداخته و توازنی پایدار میان دستمزدها و هزینه‌های زندگی ایجاد کنند.