هزینه تعمیرات ملک استیجاری بر عهده مالک است یا مستاجر ؟

تقسیم مسئولیت‌های تعمیرات در اجاره‌نامه: مروری بر قانون مدنی و توافقات بین مالک و مستاجر

در قانون مدنی ایران، هزینه‌های مربوط به تعمیرات ملک به دو دسته کلی تقسیم می‌شود: تعمیرات جزئی و تعمیرات اساسی. این تقسیم‌بندی مسئولیت‌ها را میان مالک و مستاجر مشخص کرده است. در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر این موضوع و شرایط مختلف پرداخت هزینه‌های تعمیرات می‌پردازیم.

مسئولیت‌های مستاجر در پرداخت هزینه‌ها

قانون مدنی ایران و همچنین قانون مشاوران املاک، مسئولیت پرداخت هزینه‌های خاصی را به عهده مستاجر می‌گذارد. این هزینه‌ها عبارتند از:

1. هزینه‌های جاری و مصرفی: مستاجر موظف است هزینه‌های آب، برق، گاز و تلفن مصرفی خود را پرداخت کند. این هزینه‌ها شامل تمام پرداخت‌هایی است که مستاجر به‌طور مستقیم از محل سکونت خود استفاده می‌کند.

2. تعمیرات جزئی و فرعی: هزینه‌های مربوط به تعمیرات جزیی که پس از ورود مستاجر به ملک به‌وجود می‌آید، بر عهده مستاجر است. این تعمیرات شامل مواردی مانند تعویض شیرآلات آب که دچار چکه می‌شود، سرویس آسانسور، تعمیرات جزئی در فضای مشترک ساختمان یا هزینه‌های شارژ ساختمان است.

3. خسارات وارد شده به ملک: در صورتی که مستاجر خسارتی به ملک وارد کند، مانند شکستن دستگیره در، علمک دوش یا سایر وسایل، مستاجر موظف به جبران خسارت است. به همین دلیل، به مستاجران توصیه می‌شود که قبل از عقد قرارداد، تمام تاسیسات و وسایل موجود در ملک را بررسی کرده و صورت‌برداری کنند. همچنین باید از مالک بخواهند که لیست صورت‌برداری را امضا کند تا در صورت بروز مشکلات در آینده، مسئولیت‌ها روشن باشد.

مسئولیت‌های مالک در پرداخت هزینه‌ها

در مقابل، برخی از هزینه‌ها به عهده مالک قرار می‌گیرد. این هزینه‌ها معمولاً مربوط به تعمیرات اساسی و زیرساختی است و شامل موارد زیر می‌شود:

1. تعمیرات اساسی و زیرساختی: مسئولیت تعمیرات اساسی، مانند خرابی آسانسور، تعمیرات موتورخانه، عایق‌بندی پشت‌بام، یا مشکلات فاضلاب و سیستم‌های عمرانی ساختمان بر عهده مالک است. این تعمیرات از آن دسته مشکلاتی هستند که به‌طور مستقیم بر استفاده و بهره‌برداری مستاجر از ملک تاثیر می‌گذارند و بنابراین باید توسط مالک انجام شوند.

2. خرابی‌های زیرساختی: مشکلاتی همچون ترکیدگی لوله‌ها، خرابی سیم‌کشی برق، تعمیرات درب برقی پارکینگ، و رنگ‌آمیزی ساختمان باید توسط مالک تعمیر شود. این تعمیرات معمولاً به دلیل استفاده طولانی‌مدت از ملک یا فرسودگی طبیعی اتفاق می‌افتند.

3. هزینه‌های نوسازی و عوارض شهرداری: همچنین هزینه‌های مربوط به عوارض نوسازی شهرداری یا به‌طور کلی هزینه‌های عمرانی و بازسازی در فضای مشترک و اختصاصی ساختمان نیز به عهده مالک است.

در صورتی که خرابی در هر یک از موارد فوق پیش آید، مالک موظف است که در مدت زمان معین نسبت به رفع آن اقدام کند. اگر مالک از انجام تعمیرات امتناع کند، مستاجر می‌تواند شکایت خود را به شورای حل اختلاف محلی ارائه دهد. در صورتی که پس از شکایت مجدد، مالک هنوز اقدامی نکند، مستاجر مجاز است هزینه‌های تعمیرات را خود پرداخت کرده و آن را از مبلغ اجاره کم کند.

توافقات ویژه میان مالک و مستاجر

با وجود اینکه قانون مدنی مسئولیت‌های مالی را به‌وضوح مشخص کرده است، مالک و مستاجر می‌توانند در هنگام تنظیم قرارداد اجاره به توافقاتی خاص برسند. برای مثال، برخی از مالکان ممکن است توافق کنند که تمام هزینه‌های تعمیرات را مستاجر پرداخت کند و سپس مستاجر با ارائه فاکتورهای مربوطه، هزینه‌ها را از مبلغ اجاره کسر کند. چنین توافقاتی باید به‌وضوح در قرارداد ذکر شود تا از بروز هرگونه ابهام در آینده جلوگیری شود.

جمع‌بندی

در نهایت، شفافیت و دقت در تنظیم قرارداد اجاره، کلید جلوگیری از مشکلات مالی میان مالک و مستاجر است. توصیه می‌شود که هر دو طرف پیش از شروع اجاره، شرایط دقیق مربوط به تعمیرات و هزینه‌ها را بررسی کرده و تمامی توافقات را مکتوب کنند. این امر نه تنها از بروز اختلافات جلوگیری می‌کند، بلکه به‌ویژه در شرایطی که هزینه‌ها زیاد می‌شود، حقوق هر یک از طرفین را محافظت خواهد کرد.