حذف کالابرگ از چرخه یارانه کمک معیشتی / شایعه یا واقعیت ؟

یارانه کمک معیشت غیرنقدی در قالب طرح کالابرگ الکترونیکی بوده که در سال ۱۴۰۰ به طور آزمایشی در برخی استان‌ها کلید خورد. در ادامه دولت سیزدهم برای تشویق خانوار‌ها به استفاده یارانه غیرنقدی، یارانه تشویقی ۱۲۰ و طرح فجرانه ۲۲۰ هزار تومانی را به طرح اضافه کرد.

اما سرنوشت این طرح به کجا رسید؟

سید صولت مرتضوی، وزیر پیشین تعاون، کار و رفاه اجتماعی در حاشیه همایش آموزشی توانمندسازی و توسعه سازمان‌های کارگری و کارفرمایی در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر درباره سرنوشت کالابرگ الکترونیکی گفته بود «اجرای کالابرگ الکترونیکی تکلیف قانونی است» و وزارت کار در دولت سیزدهم زیرساخت‌های مورد نیاز آن را فراهم کرده که نتایج خوبی به دنبال داشته است.

وی اظهار کرد که بالغ بر ۲۳۰ هزار فروشگاه با این وزارتخانه همکاری کرد و تمام منابع آن تأمین و بدون دغدغه عملیاتی شد.

مرتضوی در نهایت هم تاکید کرده بود که امیدوار هستیم دولت چهاردهم این مسیر را ادامه دهد، زیرا منابع آن از محل هدفمندی یارانه‌ها بوده و اگر درآمد‌های هدفمند شده وصول شود، این یارانه پرداخت و کالابرگ الکترونیکی باید برای خانوار‌های مشمول شارژ شود.

یارانه نقدی و غیرنقدی

جراحی اقتصادی در دولت سیزدهم و حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی از محصولاتی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با کالا‌های اساسی ارتباط داشتند دولت را ناگزیر کرد تا مبلغ یارانه را افزایش دهد. در ادامه برای کاهش بار مالی این امر سعی شد تا مردم تشویق به استفاده غیرنقدی این مبلغ در قالب طرح کالابرگ الکترونیک شوند.

در این طرح افراد به ازای مبلغ ۳۰۰ (دهک چهارم تا نهم) یا ۴۰۰ هزار تومان (دهک اول تا سوم)، می‌توانستند ۱۱ قلم شامل برنج، قند و شکر، حبوبات، گوشت مرغ، گوشت قرمز منجمد، روغن مایع، ماکارونی، ماست کم چرب، شیر کم چرب، پنیر UF و تخم مرغ را از فروشگاه‌های زنجیره‌ای تهیه کنند.

برخی از اقتصاددان‌ها معتقدند بار مالی یارانه برای دولت در شرایطی که با کسری بودجه مواجه است بسیار سنگین بوده و باید مشکلات معیشتی مردم با پرداخت‌های غیرنقدی یارانه و در قالب تأمین کالا‌های اساسی با نرخ ارزان‌تر حل شود. بعضی دیگر عنوان می‌کنند طرح کالابرگ الکترونیک پروژه موفقی نبود، زیرا با وجود کسری بودجه دولت بار مالی بیشتری به اقتصاد کشور تحمیل کرد.

گفتنی است؛ بر اساس گزارش معاون پیشین رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ماهانه حدود ۲۷ هزار میلیارد تومان (همت) یارانه نقدی برای ۷۹ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر از مجموع جمعیت بیش از ۸۵ میلیون نفری کشور واریز می‌شود.

ضمناً مبلغ پرداختی به کالا برگ الکترونیک ۴۳ همت بوده است.