بازگشت دوباره عرضه خودرو به بورس؟

"بازگشت خودرو به بورس کالا: شفافیت و رقابت در بازار"

تجربه عرضه خودروهای ایران خودرو و سایپا در بورس کالا به اردیبهشت سال ۱۴۰۱ برمی‌گردد. در این زمان، شورای بورس به‌طور رسمی مجوز این عرضه را صادر کرد، اما با مخالفت‌هایی از جمله شورای رقابت، این روند در اسفند همان سال متوقف شد. در این ۱۰ ماه، خودروهای متنوعی مانند تارا، شاهین و پژو ۲۰۷ به‌صورت مداوم عرضه شدند که رضایت نسبی خریداران را به‌دنبال داشت، اما واسطه‌ها با ضررهای جدی مواجه شدند. در نهایت، به‌دلیل مقاومت‌ها، دوباره به روش سنتی قرعه‌کشی و صف‌های طولانی بازگشتیم.

با این حال، به‌نظر می‌رسد که خودروسازان دوباره به‌دنبال دریافت مجوز عرضه در بورس کالا هستند. هرچند که تاکنون هیچ نهاد رسمی این خبر را تأیید نکرده، اما اخبار غیررسمی نشان‌دهنده تلاش‌های آغاز شده از سوی خودروسازان است. به اعتقاد آن‌ها، عرضه در بورس کالا می‌تواند راهکاری موقت برای کاهش زیان تولید باشد.

مزایای عرضه خودرو در بورس کالا

در سال ۱۴۰۱، ادامه عرضه خودرو در بورس کالا به‌طور مداوم موجب ایجاد یک فضای رقابتی و کاهش قیمت‌ها شد. با حذف واسطه‌ها، قیمت‌های نجومی که بر اساس قیمت‌های کارخانه‌ای تعیین می‌شد، از بین رفت و این موضوع منجر به رقابتی‌تر شدن قیمت خودرو در بورس کالا گردید.

از ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ تا ۱۸ دی‌ماه همان سال، ۳۴ هزار و ۸۱۶ خودرو در بورس کالا عرضه شد و در این فرآیند، ۱۰ هزار و ۴۱۰ میلیارد تومان از دلالان به‌خودروسازان و خریداران منتقل شد.

فرصت‌های بورس کالا

عرضه خودرو در بورس کالا فرایند قرعه‌کشی را حذف می‌کند و قیمت‌ها بر اساس مکانیزم‌های بازار و شرایط رقابتی تعیین می‌شود. این به خریداران اطمینان می‌دهد که در یک فرایند منصفانه محصول خود را خریداری می‌کنند. همچنین، خودروسازان می‌توانند با استفاده از ابزارهای مالی، میزان پیش‌فروش خودرو را افزایش دهند. به‌عنوان مثال، اوراق سلف موازی می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا خودروهای خود را پیش‌فروش کنند.

هرچند قیمت خودروها در بورس کالا بالاتر از نرخ مصوب بود، اما این قیمت‌ها از قیمت‌های بازار آزاد پایین‌تر بودند. در واقع، خودروسازان توانستند محصولات خود را با قیمتی بالاتر از نرخ‌های مصوب به فروش برسانند، در حالی که خریداران نیز از قیمتی مناسب‌تر نسبت به بازار آزاد بهره‌مند شدند.

به‌نظر می‌رسد که عرضه مجدد خودرو در بورس کالا می‌تواند به افزایش شفافیت و رقابت در بازار خودرو کمک کند و فرصتی تازه برای بهبود وضعیت خودروسازان و خریداران فراهم آورد.