خودروی صفر بخریم یا نه؟ / شوک جدید به بازار خودرو!

سال گذشته  قیمت خودرو  تغییرات کمی داشت. شاخص قیمت تنها دو درصد افزایش پیدا کرد،‌ عرضه وضعیت نسبتاً ثابتی داشت و به صورت کلی بازار خودرو راکد بود. براساس گزارش سال کارنامه، نیمی از خودروهای بازار، کاهش قیمت بیش از پنج درصدی را تجربه‌ کردند، ۳۵ درصد خودروها تغییرات تغییر قیمت محدودی داشتند، و تنها ۱۳ درصد خودروها با رشد بیش از پنج درصدی روبه‌رو شدند.​

با بررسی وضعیت عرضه خودرو در سال گذشته به‌نظر می‌رسد که عرضه ۱۰۰ هزار خودروی مونتاژی و داخلی در سامانه یکپارچه هم تغییری در روند عرضه بازار نسبت به سال ۱۴۰۱ ایجاد نکرد و شاخص در پایان سال ۱۴۰۲، به همان سطحی رسید که در ابتدای سال بود.

اگرچه این نوسان اندک به کام خریداران واقعی بازار بود، اما چندان به مذاق افرادی که به دید سرمایه‌گذاری اقدام به خرید خودرو کرده بودند خوش نیامد. در ادامه می‌توانید تغییرات و بازدهی بازار خودرو را در مقایسه با سایر بازارها در سال ۱۴۰۲ مشاهده کنید.

 وضعیت بازار خودرو در سال ۱۴۰۲ راکد بود، اما قیمت خودرو به‌خصوص در نسخه‌های صفر و وارداتی، کماکان گران توصیف شده است. برای مثال متوسط قیمت معاملاتی خودروهای صفر و کارکرده در اسفند ۱۴۰۲، ۷۰۹ میلیون تومان بود؛ در حالی که خودروهای وارداتی در همان ماه با متوسط قیمت سه میلیارد و ۲۱۵ میلیون تومان معامله شدند و زوتی DL5 به‌عنوان ارزان‌ترین خودروی وارداتی، یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان خرید و فروش شد.

قیمت نجومی خودروهای چینی در ایران

نکته عجیب اینکه با وجود مونتاژ خودروهای چینی در ایران، بررسی قیمت خودروهای مونتاژی نشان می‌دهد که ایرانیان در سال گذشته برای خرید ماشین‌های چینی، حدود ۴۱ تا ۱۴۱ درصد بیشتر از چینی‌ها هزینه کردند. نمودار زیر تفاوت قیمت خودروهای پرفروش مونتاژی در ایران و چین را نشان می‌دهد.

بر اساس آمار فوق مشاهده می‌شود که اغلب خودروهای چینی در بازار ایران با حدود دو برابر قیمت اصلی به فروش می‌رسند که می‌تواند به دلیل عرضه قطره‌چکانی و کمبود این خودروها در بازار باشد.

کارنامه در بخشی از گزارش خود، به سهم عرضه برندهای مختلف خودرو و سهم ریالی آن‌ها در بازار اشاره کرده است. همان‌طور که در نمودار زیر مشاهده می‌کنید سال گذشته، ۷۴ درصد خودروهای عرضه‌شده در بازار به محصولات ایران‌خودرو، سایپا تعلق داشته و برندهای چینی و خارجی، گرچه تنوع بالایی دارند، اما با تعداد بسیار محدود در بازار عرضه شدند. این درحالی‌ست که سهم ریالی محصولات سایپا و ایران‌خودرو در سال ۱۴۰۲، معادل ۴۰‌ درصد برآورد شده است.

سهم شرکت های خودروسازی در ایران به تفکیک شرکت

محصولات پژو در ایران تحت برند ایران خودرو عرضه می‌شوند و بنابراین شرکت ایران خودرو با داشتن ۴۰ درصد سهم از تعداد معاملات کل بازار، توانسته بیشترین سهم تعدادی و ریالی را نصیب خود کند.

با توجه به آمار پلتفرم کارنامه، ۲۵ درصد خودروهای صفر کیلومتری که توسط کارنامه در سال ۱۴۰۲ کارشناسی شدند، نقص فنی یا بدنه داشتند. بنابراین از یک چهارم خودروهای صفرکیلومتری که ایراد فنی دارند، ۲۱ درصد این خودروها داخلی و ۳۰ درصد آن‌ها چینی گزارش شده است.

با توجه به اینکه «کارکرد زیر ۲۰۰۰ کیلومتر» مبنای بررسی کارنامه بوده، این پلتفرم پیش‌بینی می‌کند که برخی از خودروهای وارداتی با کارکرد فوق به دلیل آفتاب‌سوختگی یا استفاده بسیار اندک در طول چندین سال دچار چنین مشکلاتی شدند، اما با توجه به جامعه آماری بسیار پایین این خودروها نسبت به خودروهای داخلی و مونتاژی، در این گزارش اشاره‌ای به موضوع فوق نشده است.