این قانون چرا فراموش شده است؟ / مقصر افزایش ​سرانه مصرف بنزین کیست؟

معاون صنایع و انرژی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت تاکید کرده که طی سه سال اخیر بیش از 40 درصد به میزان مصرف بنزین افزوده شده و اکنون 85 درصد از سبد سوخت بخش حمل‌ونقل سبک کشور را به خود اختصاص داده است.

براساس اظهارات عزیزی، مهم‌ترین رویکرد در جهت کنترل مصرف بنزین ، متنوع‌سازی سبد سوخت مصرفی و کاهش سهم بنزین در این سبد با استفاده از راهکارهای مختلفی است که در قانون توسعه حمل‌ونقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت بر اجرا آنها تاکید شده است.

به گفته معاون ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت کشور، یکی از اهداف مهم قانون توسعه حمل‌ونقل و مدیریت مصرف سوخت، رسیدن مصرف سرانه بنزین کشور به 0.7 لیتر در روز بر نفر است که در سال‌های ابتدایی اجرای این قانون (نیمه دوم دهه 80 و نیمه اول دهه 90) با محوریت ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت این شاخص محقق شد. 

براساس اظهارات عزیزی، طی سال‌های اخیر به‌تدریج از این شاخص دور شده‌ایم و اکنون این رقم به 2 برابر یعنی 1.4 لیتر در روز بر نفر رسیده است. 

معاون ستاد مدیریت حمل‌ونقل و سوخت کشور از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، توسعه ناوگان حمل‌ونقل همگانی، بهینه‌سازی تقاضای حمل‌ونقل مبتنی بر کاهش ترافیک و کاهش سفر، متنوع‌سازی سبد سوخت با حمایت از سوخت‌های جایگزین از جمله CNG، ورود خودروهای برقی به چرخه ناوگان حمل‌و‌نقل، توسعه شبکه حمل‌ونقل ریلی، آموزش و فرهنگسازی مدیریت مصرف سوخت، ارتقای استاندارد تولید خودرو و موتورسیکلت را از جمله راهکارها برای کاهش مصرف سرانه سوخت دانست. 

به گفته عزیزی، قانونگذار در همین قانون با هدف کنترل مصرف سوخت بر اجرای آنها تاکید کرده است که آثار اجرای آنها در کنترل مصرف سوخت در دهه یاد شده، اثبات شده است. 

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که مصرف بنزین در ماه اسفند 1402 رکورد ۱۳۳ میلیون لیتر در روز را به ثبت رساند. 

از سویی طبق گفته‌های مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، میانگین مصرف بنزین در سال ۱۴۰۲ تا ۲۳ اسفندماه ۱۱۵ میلیون لیتر در روز بوده است.

آنطور که جعفر سالاری‌‌‌نسب اظهار کرده بود، مصرف بنزین نسبت به سال گذشته 13 درصد افزایش یافته است. 

مصرف بالای سوخت در خودروهای صفر 

در حالی مسئولان حوزه سوخت کشور از افزایش مصرف بنزین در سال‌های اخیر خبر می‌دهند که جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در شهریور سال گذشته اظهار کرده بود که مصرف سوخت در کشور حتی در خودروهای صفر هم کاهش نیافته و روند مصرف افزایشی است، خودروهای خارجی صدی ۴ و خودروهای داخلی صدی ۱۰ مصرف بنزینشان است.

او در اظهاراتی گفته بود که روند خروج خودروهای فرسوده از ناوگان در کشور متوقف شده، لازم است سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف در بخش حمل‌ونقل و خودرو هر چه سریع‌تر اجرایی شود و در صورت پیاده‌سازی این سیاست‌ها روزانه 16 میلیون لیتر سوخت صرفه‌جویی خواهد شد.

صادرکننده‌ای که به واردکننده تبدیل شد

برخی از مسئولان نیز خودروها را اصلی‌ترین عامل ناترازی بنزین می‌دانند که ایران را از صادرکننده بنزین به واردکننده آن تبدیل کرده است. 

در این میان خودروهای فرسوده نیز سهم پررنگ‌تری در ناترازی بنزین دارند. آنطور که ایرج حشمتی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور گفته بود، از 25 میلیون خودروی در حال تردد در کشور، 6.5 میلیون خودرو، فرسوده هستند، یعنی تقریبا به ازای هر 4 خودرو، یک خودرو فرسوده است که هم مصرف بنزین بالایی دارد و هم آلایندگی آن از خودروهای دیگر بیشتر است.

کیفیت نامناسب خودروهای داخلی یکی از عوامل افزایش مصرف بنزین در سال‌های گذشته است، با این حال باید در کنار آن، فرسودگی خودروها در کشور و مصرف 2 برابری آنها را در نظر گرفت. 

در این میان برخی از مسئولان، افزایش قیمت بنزین را راهکار کاهش مصرف آن می‌دانند اما به مساله نبود حمل‌ونقل عمومی مناسب توجهی ندارند.

منبع:اکوایران