صفر تا صد درباره وام نهضت ملی مسکن

دعوای مجلس و بانک مرکزی بر سر مبلغ وام نهضت ملی مسکن

اختلافات بین مجلس و بانک مرکزی در خصوص مبلغ وام نهضت ملی مسکن همچنان ادامه دارد. در حالی که شورای عالی مسکن به تازگی افزایش ۱۸ درصدی این تسهیلات را تصویب کرده و مبلغ وام را از ۵۵۰ میلیون تومان به ۶۵۰ میلیون تومان افزایش داده است، نمایندگان مجلس بر افزایش ۴۵ درصدی آن به مبلغ ۸۰۰ میلیون تومان پافشاری دارند. این اختلافات به موضوعی چالش‌برانگیز تبدیل شده است، چرا که بانک مرکزی با اشاره به فشار مالی و مشکلات شبکه بانکی، معتقد است که این تغییرات می‌تواند به کندی روند اجرایی پروژه‌ها منجر شود.

دیدگاه بانک مرکزی و مشکلات آن

رئیس بانک مرکزی، محمدرضا فرزین، تأکید کرده که بانک‌ها هم‌اکنون با مشکلاتی در پرداخت تسهیلات ۵۵۰ میلیون تومانی مواجه هستند و افزایش مبلغ وام به ۸۰۰ میلیون تومان می‌تواند فشار مضاعفی به شبکه بانکی وارد کرده و موجب تشدید مشکلات موجود در این حوزه شود. به گفته فرزین، این وضعیت به ایجاد اختلاف بیشتر میان دولت و بانک‌ها خواهد انجامید و در نتیجه اجرای پروژه‌ها کندتر خواهد شد. این موضوع مشابه مشکلاتی است که در سال‌های گذشته با تسهیلات ازدواج و افزایش میزان آن تجربه شده است.

تأثیر وام نهضت ملی مسکن بر بانک‌ها

یکی از دلایل اصلی نگرانی بانک‌ها از تسهیلات نهضت ملی مسکن، مدت زمان طولانی بازپرداخت این وام‌ها است. اقساط وام مسکن ملی به مدت ۲۰ سال بازپرداخت می‌شود و نرخ سود آن هم ۱۸ درصد تعیین شده است. این شرایط باعث می‌شود که اقساط ماهانه برای هر متقاضی رقم قابل توجهی باشد؛ به‌طور مثال، برای وام ۵۵۰ میلیون تومانی، قسط ماهانه به حدود ۱۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان می‌رسد. اگرچه در گذشته سود وام ۲۳ درصد بود، اما کاهش نرخ سود به ۱۸ درصد از یک سال پیش، برای بانک‌ها چالش‌های جدیدی به همراه داشته است.

روش‌های محاسبه اقساط و میزان استقبال از آن‌ها

اقساط وام نهضت ملی مسکن در دو شیوه محاسبه می‌شود. شیوه عادی که شامل پرداخت قسط ماهانه بیشتر است، و شیوه پلکانی که در آن قسط‌ها از ابتدا کمتر و به تدریج افزایش می‌یابد. برای مثال، در شیوه پلکانی، قسط ماهانه برای تسهیلات ۵۵۰ میلیون تومانی حدود ۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان خواهد بود که این رقم کمتر از شیوه عادی است و بانک‌ها استقبال کمتری از این روش دارند.

کاهش قدرت خرید با افزایش هزینه ساخت

میزان تسهیلات نهضت ملی مسکن به‌طور مستقیم با هزینه ساخت مسکن ارتباط دارد. در حالی که هزینه ساخت مسکن در سال گذشته به طور متوسط ۱۰ میلیون و ۲۲۲ هزار تومان در تهران برآورد می‌شد، این هزینه در سال ۱۴۰۳ به ۸ میلیون و ۲۹۸ هزار تومان افزایش یافته است. این افزایش هزینه ساخت، تأثیر مستقیمی بر قدرت خرید وام نهضت ملی مسکن دارد. در سال گذشته، وام ۵۵۰ میلیون تومانی قادر به خرید ۸۱.۵ مترمربع مسکن در سطح کشور بود، اما در حال حاضر با وجود افزایش مبلغ وام به ۶۵۰ میلیون تومان، قدرت خرید آن به ۷۸ مترمربع کاهش یافته است.

نتیجه‌گیری

اختلافات موجود بین مجلس و بانک مرکزی بر سر مبلغ وام نهضت ملی مسکن و همچنین بازپرداخت طولانی‌مدت آن، همچنان چالش‌هایی را برای پروژه‌های مسکن ملی به همراه دارد. افزایش هزینه‌های ساخت و بالا رفتن میزان تورم نیز باعث کاهش قدرت خرید وام برای متقاضیان شده است. در این شرایط، نیاز به تصمیم‌گیری سریع و هماهنگ میان ارگان‌های مختلف برای تسهیل شرایط تأمین مسکن برای اقشار کم‌درآمد بیشتر از پیش احساس می‌شود.