برنج باز هم گران شد

نوسانات قیمت برنج و چالش‌های موجود در بازار

در حال حاضر، بازار برنج کشور با افزایش قیمت‌ها مواجه است. در حالی که پیش از آغاز ممنوعیت واردات برنج، حدود ۱۰۰ هزار تن برنج خارجی در گمرکات کشور انبار شده بود، تأخیر در تخلیه کشتی‌ها و انجام تشریفات گمرکی باعث شد تا ترخیص این محموله‌ها تا اول مردادماه به تعویق بیفتد و با آغاز ممنوعیت واردات، ترخیص آن‌ها متوقف شد.

اظهارات متناقض در مورد وضعیت برنج

در این وضعیت نابسامان، نمایندگان استان‌های شمالی کشور تأکید دارند که انبارها پر از برنج است و از دولت خواسته‌اند تا جلوی واردات را بگیرد. اما در مقابل، نمایندگان استان‌های ساحلی و جنوب کشور به رئیس‌جمهور نامه نوشته‌اند که مردم کم‌درآمد دیگر توانایی خرید برنج ایرانی را ندارند و با افزایش قیمت برنج خارجی، فشار مضاعفی به آن‌ها وارد شده است.

با وجود ادعاهای مبنی بر وفور برنج در انبارها و گزارش‌های مسئولان مبنی بر اینکه سال گذشته چهار برابر نیاز داخلی برنج وارد شده، در واقعیت، عرضه برنج داخلی و خارجی کاهش یافته و قیمت‌ها همچنان افزایش می‌یابد.

دلایل نوسان قیمت برنج

برنج به عنوان یکی از کالاهای استراتژیک در سبد غذایی خانوارها نقش بسیار مهمی دارد. بر اساس برنامه هفتم توسعه، هدف‌گذاری شده است که ۹۰ درصد برنج مصرفی کشور در داخل تولید شود. نیاز سالانه برنج کشور حدود ۳ میلیون تن است که ۲ میلیون تن آن از تولید داخلی تأمین می‌شود و مابقی از طریق واردات. از اول مرداد تا ۱۵ آبان، به منظور حمایت از تولید برنج ایرانی، واردات این محصول ممنوع می‌شود.

نوسانات قیمت برنج از خرداد ۱۴۰۲ آغاز شد، زمانی که تولیدکنندگان از واردات بیش از حد برنج خارجی انتقاد کردند و بیان کردند که این امر باعث شده تا برنج ایرانی در انبارها باقی بماند. از سوی دیگر، واردکنندگان برنج نسبت به فساد و از بین رفتن محموله‌های خارجی که در گمرک معلق مانده‌اند، هشدار می‌دهند.

مشکلات خانوارها

با توجه به شرایط اقتصادی و افزایش مداوم تورم، برنج ایرانی عموماً گران‌تر از برنج خارجی است و بسیاری از خانواده‌ها به دلیل قدرت خرید پایین، به سمت برنج وارداتی سوق پیدا کرده‌اند. در نقاط شهری، برنج خارجی ۵۸ درصد و در مناطق روستایی ۷۰ درصد سرانه مصرف را تشکیل می‌دهد. بسیاری از مصرف‌کنندگان برنج وارداتی در صورت عدم دسترسی به آن، به دلیل ذائقه متفاوت، ممکن است برنج را از سفره خود حذف کنند.

در نهایت، کمبود برنج داخلی و خارجی منجر به افزایش قیمت‌ها خواهد شد و این افزایش قیمت می‌تواند سایر بازارها را نیز تحت تأثیر قرار دهد. دولت و مسئولان باید به منظور مدیریت این وضعیت، راهکارهای مناسبی را برای تأمین و تنظیم بازار برنج ارائه دهند.