کاکایی: قطعا واردات خودرو نفعی برای مردم ندارد /قیمت خودروهای داخلی بازهم گران می شود

به گزارش اقتصاد 100، تخصیص یک میلیارد دلار ارز برای واردات خودرو سوپرایز دولت پزشکیان برای بازار خودرو بود که اعلام آن از سوی رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد، نوید کاهشی شدن قیمت خودروهای داخلی را به مردم داد اما آیا واقعا واردات خودرو به کاهشی شدن قیمت ها منجر می شود؟

مافیای خودرو و رانت بازان در واردات خودرو بازهم دست به کار خواهند شد؟ اختصاص یک میلیارد دلار به واردات خودرو - برای سال جاری - واقعا گره کور واردات را باز خواهد کرد و بازار رقابتی می شود؟

واردات خودرو خم رنگرزی نیست که یک شبه اتفاق بیفتد

امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، در گفتگو با خبرنگار اقتصاد 100 با اشاره به واردات 20 هزار دستگاه خودرو به کشور، مسئله واردات خودرو را جدی عنوان کرد و گفت: این رقم عدد منطقی است.

این عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت درباره علت عدم واردات خودرو در سال‌های گذشته بیان کرد: مشکل اصلی عدم وجود ارز در کشور بود که واقعا در این زمینه دچار مشکل بودیم. از سال گذشته که ظاهرا درآمد دولت افزایش یافت مسئله واردات خودرو مطرح شد. اما به هر حال خُم رنگرزی نیست که یک شبه اتفاق بیفتد. باید ثبت سفارش انجام شود، جابجایی پول صورت گیرد و همچنین بارگیری بر روی کشتی و انتقال حدود سه ماه زمان می‌برد. تمام این موارد موجب طولانی شدن پروسه واردات خودرو شد.

محقق شدن وعده‌های خودرویی نمایندگان مجلس یک شوخی است

وی ادامه داد: از نظر بنده مسئله واردات خودرو روی روال افتاده و کاملا جدی است. اما اگر منظور از کلمه جدی محقق شدن وعده‌هایی است که وکلای مجلس درباره ارزان شدن خودروهای داخلی و رسیدن قیمت بهترین خودروها به 500 میلیون تا 1 میلیارد تومان داده‌‌اند، این یک شوخی است. چنین وعده‌هایی از ابتدا هم دروغ بود. مثل اینکه ادعا کردند خودروی 5 هزار دلاری وارد می‌کنند. این وعده‌ها قطعا دروغ ‌های زشتی است که مردم را به وسیله آن سرکار گذاشتند.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: اعلام کردند رقم یک میلیارد دلار برای واردات خودرو اختصاص می‌یابد، این رقم عدد منطقی است و ماکسیمم چیزی حدود 70 هزار خودرو به قیمت 13 الی 14 هزار دلار را شامل می‌شود. در این بین اگر سهمیه شهدا و جانبازان که با خودروهای 35 هزار دلاری است را هم در نظر بگیریم این عدد به 50 الی 60 هزار خودرو می‌رسد. (طبیعتا خودورهای گران قیمت‌تر این سبد را کاهش می‌دهد.)

کاهش قیمت خودرو در کار نیست

کاکایی تاکید کرد: به هیچ عنوان چنین چیزی وجود ندارد که مردم تصور کنند با واردات خودرو وعده‌هایی که نمایندگان مجلس قبل درباره کاهش قیمت خودروهای داخلی دادند، محقق شود.

وی افزود: اتفاق دیگری در حال وقوع است که از آن بی ‌خبریم. در حال حاضر ماه هفتم از سال 1403 نیز رو به پایان است اما بسیاری از ارزهایی که  قول داده بودند به صنایع کشور اختصاص یابد، تخصیص داده نشده است. نتیجه این مسئله را می‌توان در کاهش تولید مشاهده کرد. بنابراین یک جای کار می‌لنگد، یا ارز واقعی نیست یا مشکلاتی در تجارت بین الملل رخ داده است. اما چیزی که مشخص است باید در ماه‌های آتی منتظر افزایش قیمت ارز باشیم. 

با ثبت دلار، سبد ارزی ما افزایش قیمت پیدا کرد

این کارشناس صنعت خودرو عنوان کرد: علت اینکه قیمت ارز در 4 ماه گذشته ثابت و در رنج قیمتی 58 تا 60 هزار تومان باقی ماند بخاطر بالا رفتن درآمد ارزی کشور نبود بلکه سبد ارزی ما افزایش قیمت پیدا کرد. یعنی اگر یک سری کالاها با دلار 30 و 38 هزار تومان وارد می‌شد طبق آخرین اطلاعاتی که من دارم به قیمت 45 تا 48 هزار تومان رسیده است. در نتیجه قیمت ارزش واقعی ریال کاهش پیدا کرده اما ماکسیمم قیمتی که ما در بازار می‌دیدیم در این مدت تغییری نکرد. 

تا پایان سال قطعا جهش ارزی خواهیم داشت

عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت عنوان کرد: در هفته‌های گذشته که تنش‌های نظامی در منطقه رخ داد دلار تا 65 هزار تومان هم بالا رفت که انشاءالله مجدد کاهش پیدا می‌کند اما این روند تا کجا می‌تواند ادامه یابد؟ زمانی که دلار ماکسیمم ثابت باقی می‌ماند رکود شدیدی در بسیاری از بازارها رخ می‌دهد. اگر قرار باشد این رکود شدید تا پایان سال باقی بماند، اکثر بانک‌ها و صندوق‌های بازنشستگی ورشکست خواهند شد. بنابراین ما تا پایان سال قطعا جهش ارزی خواهیم داشت چون در غیر این صورت ورشکستگی بانک‌ها رخ می‌دهد.

واردت خودرو، قیمت خودروهای داخلی را گران می‌کند

کاکایی تاکید کرد: چه جهش تورمی و جهش قیمت دلار اتفاق بیفتد چه رکود شدید در بازارها، هر دو خطرناک و برای اقتصاد کُشنده است. بنابراین حالت دوم منطقی تر است و احتمالا ما شاهد افزایش قیمت دلار خواهیم بود. لذا با توجه به شرایط موجود، علی‌رغم واردات خودرو، تا پایان سال قیمت‌خودروهای داخلی بازهم گران خواهد شد.

فقط قیمت خودروهای لوکس کاهش می‌یابد

کاکایی در پاسخ به این سوال که آیا واردات خودرو را یک مُسَکِن کوتاه مدت برای بازار خودرو می بینید، عنوان کرد: قطعا همین طور است. کما اینکه این موضوع از آن دسته از مُسَکِن ‌هایی است که بعدها درد آن بیشتر خواهد. طبیعتا با واردت خودرو قیمت خودروهای لوکس کاهش می‌یابد اما به من و شما چه ارتباطی دارد؟ این موضوع تاثیری بر زندگی عامه مردم نخواهد گذاشت. کما اینکه قیمت خودروهای داخلی به مراتب بالاتر هم خواهد رفت، به این خاطر که میزان تولید کاهش یافته اما در مقابل هزینه آن افزایش پیدا کرده است. در حال حاضر چند ماه است که بازار خودرو راکد است. آیا دلال‌ها بیکار نشسته‌اند؟ خیر این طور نیست. پس قطعا قیمت خودروهای زیر 1 میلیار تومان بالا خواهد رفت که در پی کاهش ارزش ریال این امر کاملا طبیعی است.

با قاطعیت می‌گویم واردت خودرو تاثیری برای عامه مردم ندارد

وی خاطر نشان کرد: مملکت ما بازار عجیبی دارد. زمانی که قیمت‌ها شروع به متورم شدن می‌کنند مردم هجوم می‌آورند و بازار به شدت رونق پیدا می‌کند. اما در مقابل قیمت‌ها پایین نمی‌آیند، فقط رکود اتفاق می‌افتد. در مورد مسکن، خودرو و اکثر بازارها  وضعیت به همین شکل است. در بازار لوازم خانگی هم اگر دقت کنید قیمت‌ها  پایین نیامده اما انواع اقساط و شرایط را ارائه‌ می‌هند. چون بازار راکد است برای تحریک آن از روش‌های دیگری استفاده می‌کنند. راجع به خودرو هم همین مسئله صادق است. کلمه واردات خودرو جدی است اما با قاطعیت می‌گویم تاثیر جدی برای عامه مردم ندارد. 

آقایان هر گونه شکست و خطای خود را پای دشمن و مافیا می‌گذارند

کاکایی در پاسخ به این سوال که آیا مافیا را در کنار خوردوسازان داخلی می‌بینید، عنوان کرد: مافیا در کشور ما ترجمه جمله «مسئولین بی‌عرضه‌اند» است. مسئولین هر گونه شکست و خطای خود را به دست دشمن و مافیا می‌سپارند. در 7 سال گذشته که ایران خودرو و سایپا رسما 220 هزار میلیارد تومان زیان کرده‌اند نظام دلالی کشور مینیمم 600 هزار میلیارد تومان سود کرده حتی اگر فرض بگیریم 20 هزار میلیارد تومانش هم خبرسازی باشد آیا باز می‌توان نام آن‌ها را مافیا گذاشت؟  خودشان نظام اقتصادی را با سیاست های غلط و قیمت گذاری دستوری خراب کرده‌اند.

بانک مرکزی توانایی حفظ ارزش ریال را ندارد

وی ادامه داد: اینکه مردم عادی می روند در صف خرید خودرو آن را با قیمت 300 میلیون می‌خرند در حالی که در بازار قیمتش 600 میلیون تومان است. آیا این‌ها مافیا هستند؟ اگر یک کارمند در صف می‌ایستد تا خودرویی را نصف قیمت بازار از خودروساز بخرد بخاطر بی عرضگی بانک مرکزی است که توانایی حفظ ارزش ریال را ندارد. چرا مردم سکه می‌خرند؟ مردم مافیا هستند؟ آیا دلال‌ها مافیا هستند؟ خیر در شرایط امروز کشور لفظ مافیا از نظر بنده به هیچ عنوان قابل قبول نیست. این به این معنی نیست که آدم بد و شبکه دلالی وجود ندارد اما هر چه که وجود دارد خود دولت‌ها به وجود آورده‌اند. هر چه هم می‌گوییم گوش کسی بدهکار نیست و بدتر می‌شود.

واردات خودرو یک کار مافیایی و رانتی است

وی اضافه کرد: همین حالا بحث واردات خودرو از نگاه من یک کار مافیایی و رانتی است. خودرو توسط یک شخصی وارد می‌شود اما قیمت گذاری از سوی دولت صورت می‌گیرد. به چه حقی این اتفاق میفتد؟ همین کار ایجاد رانت است. 

کاکایی خاطر نشان کرد: اینکه قیمت گذاری دستوری یک خودرو 2 میلیار و 400 میلیون تومان  اما در بازار 4 میلیارد تومان است. اسمش را چه می‌توان گذاشت؟ جزء این است که یک رانتی در حال توزیع است؟ این وسط هم  متاسفانه یک عده دلال که زرنگ هستند سود می‌برند. در 7 سال گذشته دلال‌ها از اختلاف قیمت خودروسازان و بازار سود بردند، حالا هم بخشی از پول خود را در بحث واردات می‌گذارند. تمام این مسائل از بی قانونی در چهارچوب قانون نشات می‌گیرد. یعنی قانونی وجود دارد که خودش فساد زاست.

خود قانون مافیا را ایجاد می‌کند

این کارشناس حوزه خودرو در ادامه تاکید کرد: در واقع خود قانون مافیا را ایجاد می‌کند. البته اگر بتوان نامش را مافیا گذاشت که بنده نامش را مافیا نمی‌گذارم. تعبیر ایتالیایی مافیا این است که عده‌ای برای پیش بردن اهداف خود دست به کشتن آدم‌ها می زنند. من نمی‌بینم کسی در این مملکت برای پیش بُرد اهدافش آدم بکشد، کما اینکه اصلا نیازی هم نیست و خود قوانین رانت زایی و فساد ایجاد می‌کنند. اگر منظور از مافیا شبکه های دلالی و ذینفعانی است که به دنبال سودآوری هستند، در همه جای دنیا وجود دارند اما چیزی که در کشورها پیشرفته می بینید اصلاح مکرر و دائم قوانین است. در کشوری که تورم 30 تا 40 درصدی وجود دارد خودش به معنی ایجاد دلالی است.

صحبت های آقای مصباحی مقدم بسیار خطرناک است

کاکایی با اشاره به صحبت های جنجال برانگیز مصباحی مقدم عنوان کرد: ظاهرا در چند روز اخیر گفتند: «در شرایط تورمی مردم می‌توانند به جای ریال به یکدیگر ارز، طلا و سکه قرض دهند». خب مردم عادی هم می دانند ریال ارزش و پشتوانه‌ای ندارد اما اینکه شخصی مثل آقای مصباحی مقدم این جمله را بیان می‌کنند، خیلی خطرناک است. رسما بیان می‌کنند هیچ تعهدی نسبت به حفظ ارزش ریال در مقابل ارزهای بین المللی نداریم. مشخص در چنین شرایطی قورباغه هم هفت‌تیر کِش می‌شود. هر انسان عاقلی می‌داند بهتر است به جای ریال طلا و ارز قرض دهد اما مسئولین حق ندارند چنین موضوعی را بیان کنند.

در بحث واردات خودرو کسی به فکر منافع مردم نبوده

کاکایی در پایان تاکید کرد: وظیفه مسئولین حفظ ارزش ریال است. مشخص است در فضایی که چنین صحبت‌هایی بیان می‌شود هر کس به هر نحوی که زورش برسد می‌خواهد خود را حفظ کند. بازاری مثل بورس در این فضا اصلا قادر به رشد کردن نیست. یک سری پول‌های بلوکه شده در خارج از کشور داریم، وارداتچی‌ها صف کشیده اند که پورسانت خود را بگیرند. بنابراین در بحث واردات خودرو کسی به فکر منافع مردم نبوده است.

وی گفت: برخلاف ادعای آقایان اصلا خودروی 10 هزار دلاری نداریم. خودرویی که وارد ایران شود حداقل 2.5 برابر قیمت می‌خورد. از طرفی آیا مسیر این پول شفاف است؟ مسلما خیر، چون ما عضو FATF نیستیم و با چمدان دلار جابجا می‌کنیم که همین مسیر هم فساد زاست. به همین دلیل بنده قبول ندارم که تقصیر را بر گردن لفظی با نام «مافیا» می اندازند. تمام این نکات بارها گوشزد شده اما گویا می‌خواهند این وضعیت نابسامان ادامه پیدا کند.