اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران

سال 1263 مجلس «وکلای تجار» به عنوان اولین نهاد حامی تجار ایران شکل گرفت. این نهاد بعدها به اتاق بازرگانی تغییر نام داد. مورخان تاریخ اقتصاد ایران اعتقاد دارند، پایه تمامی فعالیت‌های صنفی و تخصصی بخش بازرگانی کشور از همین نهاد شکل گرفته است.

این نهاد مدرن اقتصادی توسط حاج محمد حسین امین الضرب بنیان گذاری شد و تا سال 1305 نیز با همین نام به کار ادامه می‌داد. در 16 مهرماه همین سال، این نهاد به «اتاق تجارت تهران» تغییر نام داد و برای اولین بار در فهرست تشکل های، وزارت بازرگانی به ثبت رسید.

در دوران ریاست نیکپور، اتاق تجار  بار دیگر نام خود را تغییر داد و براساس عرف بین المللی، عنوان «اتاق بازرگانی» برای آن انتخاب شد.

تجار و بازرگانان ایرانی در طول تاریخ چند هزارساله ایران همیشه نقشــی کلیدی در اقتصاد و سیاست گذاری های کشــور بازی کرده اند و این حضور به خصوص در 200 سال گذشته (از دوره قاجار) و با افزایش مبادلات اقتصادی با دیگر کشورها پررنگتر شده است. در این بین تهران به عنوان پایتخت کشور در دو قرن گذشته همیشه قلب تپنده اقتصاد ایران و مرکز اصلی حضور فعالان اقتصادی و مطالبه گری آن ها برای بهبود و توسعه بوده است و اتاق تهران هم به عنوان قدیمی ترین تشکل بخش خصوصی در همین راستا شکل گرفت. محمدحسن امین الضرب که از معتمدترین و بانفوذترین تاجر دوران قاجار بود به نمایندگی از دیگر تجار، طی نامه ای انتقادی به ناصرالدین شاه از او خواست تا شرایط را برای فعالیت های بازرگانان و فعالان اقتصادی فراهم کند و شاه هم در پاسخ به این شکواییه فرمان تشکیل «مجلس وکلای تجار» را صادر کرد. مجلس وکلای تجار در 14 مرداد 1263 هجری شمسی (138 سال پیش) نخستین جلسه خود را با حضور تجار و بازرگانان در تهران تشکیل داد و ریاست آن را حاج محمد حسن امین الضرب برعهده گرفت. همچنین او به همراه تعدادی از تجار دیگر اتحادیه تجار تهران را نیز تشکیل داد. البته مجلس وکلای تجار و اتحادیه تجارت تهران در سال های مشروطه، جنگ جهانی اول و کودتای 1299 که به پایان سلطنت قاجار و شروع حکومت پهلوی منجر شد؛ دست خوش تحولات بسیار و منحل شدند تا اینکه با تلاش بازرگانان و فعالان اقتصادی بار دیگر تشکل بخش خصوصی تاسیس شد و این بار نام آن «اتاق تجارت تهران» گذاشته شد و ریاستش تا 6 سال برعهده حاح محمد حسین امین اضرب (فرزند حاج محمد حسن امین الضرب) بود. همزمان با این تحول در چند شهر دیگر ایران هم اتاق تجارت شکل گرفت.

در این بین نخستین قانون اتاق های تجارت در ایران در در 5 فصل و 35 ماده در سال 1309 به تصویب رسید؛ قانونی که در سال 1320 با پیوستن اتحادیه بازرگانان و اتحادیه اصناف به اتاق های تجارت و تشکیل «اتاق بازرگانی تهران» به قانون «قانون اتاق های بازرگانی» تغییر کرد. در کنار این نهاد در سال 1341 اتاق صنایع و معادن شکل گرفت و در نهایت در سال 1348 با تصویب مجلس اتاق بازرگانی و اتاق صنایع و معادن با هم ادغام شدند و اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تاسیس شدند. همچنین باتوجه به اهمیت جایگاه بخش کشاورزی در تولید و اقتصاد ایران در سال 1390 حوزه کشاورزی هم به فعالیت اتاق ها اضافه و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی شکل گرفتند. در حال حاضر اتاق تهران با بیش از 27 هزار عضو بزرگترین اتاق بارزگانی، صنایع، معادن و کشاورزی در ایران محسوب می شود.