خوش به حال مشاوران املاک شد

ساخت‌وساز در ایران، با وجود بومی بودن ظاهری این صنعت، به شدت تحت تأثیر قیمت‌های جهانی و نرخ ارز قرار دارد. از مصالح ساختمانی مانند فولاد و سیمان گرفته تا تجهیزات داخلی و حتی متریال‌های ساده، همگی به نرخ ارز وابسته‌اند. هر افزایش در قیمت ارز، بلافاصله هزینه تمام‌شده پروژه‌های ساختمانی را بالا می‌برد و همین امر، انتظار سرمایه‌گذاران برای بازگشت سرمایه از طریق اجاره‌بها را افزایش می‌دهد.

طبق گزارش مرکز آمار، متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران به حدود ۹۰ میلیون تومان رسیده و این روند صعودی بر اجاره‌بها نیز تأثیر مستقیم گذاشته است. بازار اجاره در ایران هنوز با فرمول‌های سنتی مانند "رهن کامل برابر یک‌چهارم یا یک‌پنجم قیمت ملک" یا "اجاره سالانه برابر ۷ تا ۱۰ درصد ارزش ملک" پیش می‌رود. بنابراین، در شرایطی که قیمت یک آپارتمان ۷۰ متری حدوداً ۶ میلیارد تومان باشد، انتظار اجاره پایین منطقی نخواهد بود.

تأثیر نرخ ارز و تورم بر بازار املاک

سعید لطفی، عضو هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک، به تأثیر مستقیم نرخ ارز و تورم بر بازار مسکن اشاره کرد و گفت: «قیمت اجاره بستگی مستقیمی به قیمت تمام‌شده مسکن دارد. افزایش نرخ ارز باعث بالا رفتن قیمت نهاده‌های ساختمانی شده و این مسئله نیز هزینه ساخت و در نتیجه اجاره را افزایش داده است.» طبق آمار، متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران به حدود ۹۰ میلیون تومان رسیده و این موضوع اثر واضحی بر بازار اجاره داشته است.

وی همچنین به عدم اجرای قوانین حمایتی از مستاجران اشاره کرد و گفت: «با اینکه قرار بود موجرانی که قراردادهای دوساله با مستاجران امضا می‌کنند، از مالیات معاف شوند، این قانون اجرایی نشده است و در نتیجه از سوی مالکان نیز استقبالی صورت نگرفت.»

<

عوامل مؤثر بر گرانی مسکن

لطفی بانک‌ها و شهرداری‌ها را مسئول عمده گرانی مسکن معرفی کرد. او تاکید کرد که بانک‌ها به جای ارائه تسهیلات مسکن به مردم، منابع خود را در ساخت‌وساز سرمایه‌گذاری می‌کنند. علاوه بر این، شهرداری‌ها نیز با افزایش عوارض ساخت‌وساز، هزینه‌های تمام‌شده ساخت مسکن را بالا برده‌اند.

وی همچنین به اجرای نصفه‌ونیمه قانون خانه‌های خالی اشاره کرد و گفت: «این قانون که مقرر می‌کند املاکی که خالی می‌مانند باید به بازار عرضه شوند یا مشمول مالیات شوند، توسط بانک‌ها به درستی اجرا نشده است. بانک‌ها به جای تخصیص وام به مردم، خودشان در حوزه ساخت‌وساز سرمایه‌گذاری می‌کنند و از نظارت نهادهای بالا دستی برکنار مانده‌اند.»

نگاه مردم به نقش مشاوران املاک

لطفی در ادامه به تصورات عمومی درباره نقش مشاوران املاک پرداخت و اظهار کرد: «اغلب مستاجران، در فصل اوج نقل و انتقالات، مشاوران املاک را عامل گرانی مسکن می‌دانند؛ در حالی که سامانه‌هایی نظیر خودنویس برای تمدید قراردادها بدون دخالت مشاوران ایجاد شده است. باوجود این سامانه‌ها نیز شاهد افزایش اجاره‌بها بوده‌ایم.»

وی اضافه کرد: «نباید آدرس غلط به مردم داد. مشاوران املاک نقشی در تعیین قیمت‌ها ندارند و حالا مردم هم متوجه این موضوع شده‌اند. آنها می‌دانند که ریشه مشکلات بازار مسکن در جای دیگری است و این نابسامانی‌ها باید در سطوح کلان‌تر بررسی شوند.»