شب نشینی گران / شب یلدا قربانی قیمت های سرسام آور
اقتصاد ۱۰۰- افزایش شدید قیمت آجیل، انار و دیگر اقلام خوراکی شب یلدا، این آیین کهن ایرانی را برای بسیاری از خانواده‌ها دست‌نیافتنی کرده و دورهمی‌های این شب را به سادگی یا حتی فراموشی سوق داده است.
به گزراش اقتصاد ۱۰۰ ؛ شب یلدا یکی از کهن‌ترین آیین‌های ایرانی است که در طول تاریخ به‌عنوان نمادی از اتحاد، همبستگی و گرامیداشت خانواده شناخته شده است. این شب که طولانی‌ترین شب سال است، فرصتی است برای دورهمی، شادی و زنده نگه داشتن سنت‌های فرهنگی. اما در سال‌های اخیر، افزایش بی‌سابقه قیمت کالاهای ضروری شب یلدا، از جمله آجیل، خشکبار، انار، و هندوانه، این آیین را برای بسیاری از خانواده‌ها دست‌نیافتنی کرده است.
افزایش قیمت‌ها در سال جاری به حدی بوده که بسیاری از اقلام خوراکی که زمانی بخشی جدایی‌ناپذیر از سفره یلدا بودند، به کالاهای لوکس تبدیل شده‌اند. آجیل به‌عنوان یکی از نمادهای اصلی شب یلدا، با افزایش قیمت شدید روبه‌رو شده و خرید آن برای خانواده‌های متوسط و کم‌درآمد به یک دغدغه جدی تبدیل شده است. همچنین، قیمت انار و هندوانه، که از میوه‌های سنتی این شب هستند، به حدی افزایش یافته که بسیاری از خانواده‌ها از خرید آن صرف‌نظر می‌کنند. این گرانی‌ها نه تنها بر اقتصاد خانواده‌ها فشار آورده، بلکه باعث شده است که برخی از آن‌ها دورهمی‌های یلدا را به‌طور کلی حذف کنند یا به ساده‌ترین شکل ممکن برگزار کنند.
کاهش توان خرید، فراتر از یک مسئله اقتصادی، تأثیرات اجتماعی و فرهنگی عمیقی به همراه دارد. شب یلدا همواره فرصتی برای ایجاد همبستگی خانوادگی و انتقال ارزش‌های فرهنگی به نسل‌های جوان‌تر بوده است. اما وقتی توان مالی خانواده‌ها برای برگزاری این شب کاهش پیدا می‌کند، خطر فراموشی این سنت دیرینه به مرور افزایش می‌یابد. این موضوع به‌ویژه برای سالمندان و کودکان، که حضور در جمع خانوادگی و ایجاد خاطرات مشترک برایشان اهمیت ویژه‌ای دارد، تأثیرات روانی و اجتماعی منفی به همراه دارد.
برای حفظ این سنت ارزشمند، می‌توان از راهکارهایی استفاده کرد. از یک سو، دولت و نهادهای مرتبط می‌توانند با ارائه طرح‌های حمایتی، مثل توزیع کالاهای ضروری شب یلدا با قیمت تنظیم‌شده، به خانواده‌ها کمک کنند. از سوی دیگر، فرهنگ‌سازی برای ساده‌تر برگزار کردن این مراسم، بدون تأکید بر تجملات و هزینه‌های سنگین، می‌تواند به حفظ این آیین کمک کند. نقش نهادهای مردمی و خیریه‌ها نیز در ایجاد فضایی برای حمایت از خانواده‌های کم‌درآمد بسیار حیاتی است.
شب یلدا فراتر از نمادهای مادی، فرصتی برای زنده نگه داشتن روح همدلی و اتحاد در جامعه است. حتی در شرایط سخت اقتصادی، یادآوری این نکته که ارزش اصلی این شب در باهم بودن و حفظ ارتباطات انسانی است، می‌تواند به حفظ این سنت کهن کمک کند. حفظ شب یلدا به‌عنوان بخشی از هویت فرهنگی ما نه تنها وظیفه‌ای ملی، بلکه مسئولیتی اجتماعی است که باید با همراهی همه اقشار جامعه به آن توجه شود.
